Dilma Vana Rousseff, (d. 14 Aralık 1947), Bulgar asıllı Brezilyalı ekonomist, siyasetçi ve Brezilya'nın ilk kadın Devlet Başkanı. Bir önceki Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva tarafından yeni Devlet Başkanı olarak aday gösterilmişti. Rousseff Lula'nın 2010 Devlet Başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva'nın belirlenmiş halefi olarak seçimleri kazandı. 12 Mayıs 2016 itibarıyla geçici bir süre görevinden uzaklaştırıldı. Yerine yardımcısı Michel Temer başkanlık görevini üstlendi. 31 Ağustos 2016 Çarşamba günü, Brezilya Senatosunun oylamasıyla yolsuzluktan dolayı görevinden alındı.[2][3]
Çocukluğu ve aile profili
Dilma Vana Rousseff, 14 Aralık 1947 tarihinde güneydoğu Brezilya'da, Belo Horizonte'de[4]Minas Gerais'da doğdu. Bulgar avukat ve girişimci olan babası Pedro Rousseff (Bulgarca: Petar Rúsеv olarak doğdu: Петър Русев, 1900-1962),[5][6] ve öğretmen olan annesi Dilma Jane da Silva'dır.[7][8] Babası, Bulgaristan Prensliği'nde, Gabrovo'da doğdu[9][10] ve Nobel Ödülü adayı Bulgar şair Elisaveta Bagryana ile arkadaştı.[11] 1924 yılında yasaklanan Bulgaristan Komünist Partisi'nin aktif bir üyesi[12] olan babası Petar Rusev, siyasi zulümden kurtulmak için 1929 yılında Bulgaristan'dan kaçtı; Fransa'ya yerleşti. 1930'larda Brezilya'ya geldi ama yakında Arjantin'e Buenos Aires'e taşındı. Birkaç yıl sonra Brezilya'ya döndü ve Sao Paulo'ya yerleşti. Petar Rúsеv olan Bulgarca ismini Portekizceye uyarlayarak Pedro Rousseff olarak değiştirdi. Uberaba'da bir gezi sırasında, Rio de Janeiro doğumlu Dilma Jane da Silva isimli genç bir öğretmen ile tanıştı.
Bulgar tepkisi
Rousseff, Sofya'da Bulgaristan Cumhurbaşkanı Georgi Parvanovile Ekim 2011'de bir araya geldi
Bulgaristan medyasına göre Bulgaristan'da "Dilma ateşi" yaşandı. Yerel medya, seçim yarışını yakından takip etti ve Rousseff'in dünyanın en büyük 5. en kalabalık ülkesi ve 7. büyük ekonominin egemenliğini istediğini yazdı. Rousseff'in 24 Saat gazetesine verdiği röportajda Rousseff, "Bulgaristan'a duyduğu hassasiyeti ve sevgiyi hissettiğini" söyledi. Hatta babamın doğduğu ülkede bulunmadığım halde, Bulgar olduğum gibi hissettiğimi bir dereceye kadar söyleyebilirim. Babam, ben sadece on beş yaşındayken öldü ve Bulgarca öğrenme şansım olmadı "dedi. Kasım 2010'da Gabrovo'da Rousseff'in kökenleri hakkında bir sergi düzenlendi.
Rousseff'in seçimlerden sonra Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov'dan hemen ülkeye resmi bir ziyaret için kendisini davet etti. Seçim zaferinden sonra davetiyeyi tekrarladı. Rousseff seçim zaferinden bu yana Bulgar vatandaşlarından 21 mektup aldı.
4 Ekim 2011'de Cumhurbaşkanı Rousseff, göç eden babasının anavatanına yaptığı duygusal bir ziyaretinin yanı sıra, ilk kez devlet ziyareti için Bulgaristan'ı ziyaret etti.[13] Bulgaristan'daki hiç karşılaşmadığı ve 78 yaşında ölen yarı kardeşi Lyuben-Kamen Rusev'in mezarını ziyaret etti.[14]
Kariyeri
1993-1994 yılları arasında Enerji ve İletişimden Sorumlu Devlet Bakanı oldu. Daha sonra FEE'ye döndü. 2002 yılında devlet başkanlığı seçimlerinde Lula da Silva'nın seçim zaferinden sonra Federal Hükûmet'in Enerji bakanlığına atandı. Haziran 2005 yılında Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri oldu. Mart 2010 yılında Devlet Başkanlığı Genel Sekreteri görevindeyken, devlet başkanlığına aday gösterildi.
31 Ekim'de oyların yaklaşık yüzde 56'sını alarak seçimi kazandı ve böylece 1 Ocak 2011 tarihinde ülkenin ilk kadın Devlet Başkanı olarak görevine başladı. 26 Ekim 2014'te devlet başkanlığı seçimlerinin ikinci turunda oyların yaklaşık %52'sini alarak ikinci kez Devlet Başkanı seçildi.[15]
Görevden alınması
Brezilya Federal Senatosu'nun aldığı karar doğrultusunda 12 Mayıs 2016 tarihinden itibaren altı ay süreyle görevinden uzaklaştırıldı. Bu karara gerekçe olarak 2003 ile 2010 yılları arasında başkanlığını yürüttüğü ülkenin en büyük petrol şirketi Petrobas'ta yolsuzluk yapıldığı, ihalelere fesat karıştırıldığı ve yetkililerin rüşvet alması gösterildi. Brezilya meclisinin de yargılanması için onay verdiği Rousseff hakkındaki son kararı Yüce Divan 180 gün içerisinde vereceği açıklandı. Görevde olmadığı süreçte başkanlık görevinin Michel Temer tarafından üstlenildi.[2]
Ağustos 2016'da Rousseff'e azil davası açılıp, mahkemeye sevk edilmesi yönünde senatoda gerçekleştirilen oylamada, 81 üyenin 21'i ret vermesine karşılık, 59 üye azil davası açılıp mahkemeye sevk edilmesi yönünde oy kullandı. Ağustos'un sonunda gerçekleştirilecek son bir oylama ile Rousseff'in mahkeme sürecinin başlatılıp başlatılmayacağı belirleneceği ifade edilmiştir. Bu oylamada da bu yönde bir oylama sonucu çıktığı takdirde, Rousseff'e karşı mahkeme süreci başlatılacağı, geçici olarak başkanlık görevini üstlenen Temer ise bu görevi 2018 yılında gerçekleştirilecek ilk seçimlere kadar sürdüreceği açıklanmıştır.[16] 31 Ağustos 2016 tarihinde senatoda gerçekleştirilen oylamada 20'ye karşılık 61 oyla Roussef'in görevinden alınması ve yargılanması kararlaştırılmıştır. Bu kesinleşen son karar ile birlikte Temer devlet başkanlığı görevini resmen üstlenmiştir.
Başkanlığı sonrası
5 Ağustos 2018 tarihinde, Minas Gerais'deki İşçi Partisi kongresi Rousseff'i 2018 seçimlerinde eyaleti temsil eden bir Senato adayı olarak resmîleştirdi. Seçimlerde dördüncü oldu ve kazanamadı.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Dilma Rousseff ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
^12 Mayıs 2016 tarihinden bu yana geçici olarak görevinden alınmıştı.
^LEITÃO, Matheus; RAMOS, Murilo (10 Kasım 2006). "Dilma, a poderosa". Época. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016.KB1 bakım: Birden fazla ad: yazar listesi (link)
