Buz Denizi[1] ya da Buzda Gemi Enkazı,[2]Almanca özgün adı Das Eismeer (Buz Denizi) ya da Die gescheiterte Hoffnung (Yıkılmış Umut) olan ve Alman romantik ressam Caspar David Friedrich tarafından 1823–1824 yıllarında çizilen yağlı boya tablo.
İçerik
Bir manzara resmi olan tabloda, kırılmış bir buz tabakasının ortasında, çarpışma sonrasında parçalara ayrılmış olan bir geminin enkazı görülür. Buz tabakalarının çarpışması sonucunda resmin ortasında buzdan oluşmuş dolmen benzeri bir yapı yukarı doğru uzanmaktadır. Resmin sağ tarafında geminin kıç kısmı zorlukla seçilebilmektedir. Bu bölümde geminin adının HMS Griper olduğu görülür. Bu gemi, William Edward Parry'nin 1819–1820 ve 1824'te Kuzey Kutbu'na düzenledği iki seferde yer alan iki gemiden biridir.
Detay: Buz kütleleri arasında gemi enkazı
Başlık
Tablonun özgün dildeki iki başlığı, önceleri Firedrich'in iki farklı tablosu için kullanılmaktaydı. Bu tablolardan biri bugün mevcut iken diğer kaybolmuştur. Kayıp tablo 1822'de Dresden Akademisi'nin sergisinde Ein gescheitertes Schiff auf Grönlands Küste im Wonne-Mond. Eigene Erfindung (Grönland Açıklarında Ayışığında Gemi Enkazı. Kendi Buluşum) başlığıyla sergilenmişti. Şu anda mevcut olan tablo ise 1824'te Prag Akademisi sergisinde Ideale Szene eines arktischen Meeres, ein gescheitertes Schiff auf den aufgetürmten Eismassen (Arktik Deniz'in İdealize Manzarası, Yükselmiş Buz Kütleleri Arasında Gemi Enkazı) başlığıyla yer almıştı.
Friedrich'in aile kayıtlarında mevcut resim Eisbild. Die verunglückte Nordpolexpedition (Buz Resmi. Talihsiz Kuzey Kutbu Seferi) olarak geçer.
Çizilişi
Koleksiyoncu Johann Gottlob von Quandt, güneyi ve kuzeyi sembolize eden iki tablo istiyordu. Güneyi simgeleyecek tablo için Johann Martin von Rohden'e, kuzeyi simgeleyecek tablo içinse Friedrich'e sipariş verdi. Ancak 1821'de Friedrich hâlâ bu resimde neyi çizeceğini bilmiyordu ve ilhamın gelmesini bekliyordu.[3]
Ressam 1820-21 yıllarında Dresden yakınlarındaki Elbe Nehri'nde yüzen buz kütlelerinin yağlı boya eskizlerini çizdi. Bu çizimler muhtemelen Buz Denizi'nin kompozisyonunda kullanıldı. Bu yıllarda, Kuzey Kutbu'na gerçekleştirilen keşif gezilerinin haberleri gazetelerde yer alıyordu. Friedrich'in bu haberler sayesinde William Edward Parry'nin 1819–1820 yıllarındaki yolculuğundan haberdar olması muhtemeldi.
Etkileri
Paul Nash'in 1940-41 yıllarında çizdiği Totes Meer isimli tablosunun ilham kaynağı Buz Denizi'dir.
Fransız heykeltıraş David d'Angers, Dresden'e 1834'te yaptığı ziyarette tablodan oldukça etkilendi. Ona göre Friedrich, "doğanın büyük mücadelelerinin manzara resimleri içinde nasıl betimlenebileceğini çok iyi anlamıştı."[3]
Ancak o dönemde resimdeki kompozisyon fazla radikal bulunmuştu ve ressamın 1840'taki ölümüne dek tablo satılmadı.[4] Eleştirmen Russell Potter'a göre tablo, Frederic Edwin Church ve William Bradford'un 19. yüzyılın sonlarında çizdiği kutup konulu tabloları etkiledi.[5] 20. yüzyılda tablonun Lawren Harris'in arktik manzara resimleri üzerinde etkisi oldu.[6]Paul Nash'in 1940-41 tarihli Totes Meer (Ölü Deniz) tablosunun ise ilham kaynağı doğrudan Buz Denizi'ydi.[7]
^Potter, Russell A. Arctic Spectacles: The Frozen North in Visual Culture, 1818-1875 (Seattle: University of Washington Press, 2007), sayfa 57-59 ISBN 0-295-98679-4
^Larisey, Peter: "Light for a Cold Land: Lawren Harris's Life and Work". Dundurn, 1993. 14. ISBN 1-55002-188-5
^Causey, Andrew. Paul Nash. New York : Oxford University Press, 1980
.jpg)
