Bruce Ames

Bruce Ames
Bruce Ames, 2009
Doğum	Bruce Nathan Ames 16 Aralık 1928 New York, Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm	5 Ekim 2024 (95 yaşında) Berkeley, Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri
Milliyet	Amerikalı
Eğitim	Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü, Cornell Üniversitesi
Ödüller	Charles S. Mott Prize (1983) Tyler Prize for Environmental Achievement (1985) AIC Gold Medal (1981) Japan Prize (1997) National Medal of Science (1998) Thomas Hunt Morgan Medal (2004)
Kariyeri
Dalı	Moleküler biyoloji, Biyokimya
Çalıştığı kurumlar	Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley) Children's Hospital Oakland Research Institute Ulusal Sağlık Enstitüleri
Doktora danışmanı	Herschel K. Mitchell and Mary B. Mitchell

Bruce Nathan Ames (16 Aralık 1928 - 5 Ekim 2024), Amerikalı bir biyokimyacıdır. Berkeley'deki California Üniversitesi'nde Biyokimya ve Moleküler Biyoloji Emeritus profesörüdür ve Çocuk Hastanesi Oakland Araştırma Enstitüsü'nde (CHORI) kıdemli bir bilim insanıydı.^[1] Bileşiklerin mutajenitesini kolay ve ucuz bir şekilde test etmek için bir sistem olan Ames testinin mucididir.^[2]

Biyografi

New York'ta büyüyen Ames, Bronx Fen Lisesi mezunudur. Lisans eğitimini Ithaca, New York'taki Cornell Üniversitesi'nde, yüksek lisans eğitimini ise Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde tamamlamıştır.^[3]

Ames, 1970 yılında Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi üyesi seçildi.^[4]

1980'de Bolton S. Corson Madalyası, 1985'te Tyler Çevresel Başarı Ödülü, 1997'de Japonya Ödülü, 1998'de Ulusal Bilim Madalyası ve 2004'te Thomas Hunt Morgan Madalyası^[5] almıştır ve birçok ödülün daha sahibidir.

Araştırmaları kanser ve yaşlanma üzerine odaklanmaktadır ve 550'den fazla bilimsel yayına imza atmıştır. Tüm alanlarda en çok alıntı yapılan birkaç yüz bilim insanı arasındadır.^[6]

Ames'in şu anki araştırması, yaşlanmanın mitokondriyal bozulmasını geciktiren ajanların belirlenmesini, özellikle beyinde olmak üzere yaşlanmada mitokondriyal çürümenin rolünün anlaşılmasını, hastalığı, yetersiz beslenmeyi ve obeziteyi önlemek için halktaki mikro besin alımlarını optimize etmeyi içeriyor. Kanser önleme ve yaşlanma ile ilgili oldukları için mutajenlerle de ilgileniyor.^[7]

Dr. Ames, 1998 ve 2007 yılları arasında Ulusal Kanser Araştırma Vakfı'ndan 650.000 dolardan fazla destek almıştır.^[8]

Aynı zamanda Kaliforniya Üniversitesinde biyokimya profesörü olan Dr. Giovanna Ferro-Luzzi Ames ile evlidir.

Sentetik karsinojenler üzerine

1970'lerde Bruce Ames, mutajenleri ve dolayısıyla potansiyel kanserojenleri tespit etmek için ucuz ve kullanışlı bir test olan Ames testini geliştirdi. Önceden kanserojen testlerinde canlı hayvanlar kullanılıyordu ve prosedürler pahalı ve zaman alıcıydı. Bu nedenle, hayvan testleri geniş çapta tarama için pratik değildi ve test edilebilecek bileşik sayısını azalttı. Öte yandan Ames testi ise mutajenleri test etmek için Salmonella typhimurium bakterisini kullanır ve daha ucuz ve daha hızlı bir yöntemdir. Ames testi, olası kanserojenleri belirlemek için yaygın olarak kullanılmıştır ve daha önce ticari ürünlerde kullanılan potansiyel kanserojenleri belirlemek için de kullanılmıştır.^[9] Bunların tespiti, saç boyasında kullanılan kimyasallar gibi bazı formülasyonların^[10] ticari kullanımdan kaldırılmasına neden oldu. Ames testinin yaygın olarak kullanılan kimyasalların olası kanserojenler olarak tanımlanmasına izin verme kolaylığı, onu çevreciliğin bir kahramanı yaptı.^[2]

Ames'in laboratuvarındaki müteakip çalışmalar, neyin mutajenik veya kanserojen olduğuna ve ne dereceye kadar olduğuna dair bir genel bakışa bakmayı içeriyordu. Daha önce, bilim adamları etkinin büyüklüğünü dikkate almadan yalnızca olumlu veya olumsuz sonuçlara bakma eğilimindeydiler; bu, potansiyel olarak mutajenik olan öğeler arttıkça, göreceli tehlikeleri değerlendirmek için bir sistem olmadığı anlamına geliyordu. Ames, çeşitli doğal ve insan yapımı bileşikleri test etmeye devam etti ve kendisinin ve diğerlerinin varsaydığının aksine, doğal bileşiklerin yapay olanlara göre zararsız olmadığını keşfetti. Devam eden çalışmaları, sonunda birçok çevrecinin gözünden düşmesine yol açtı. Doğal kimyasalların da sıklıkla mutajenik olduğu ortaya çıktığından, insan tarafından üretilen kimyasallara çevresel maruziyetin bir Ames testinde mutajenik ve kemirgen analizlerinde kanserojen olsa bile, insan kanseriyle sınırlı bir ilişkisi olabileceğini savundu.^[11] İnsan genetik hasarının çoğunun, zayıf beslenmede eksik olan temel mikro besinlerden ve normal metabolizma sırasında DNA'nın oksidasyonundan kaynaklandığını ve en önemli çevresel karsinojenlerin, asıl etkisi kök hücrelerin kronik bölünmesine neden olan ve bir hücrenin mekanizmalarını daha az etkili hale getiren, bazılarını içerebileceğini iddia etti.

Sentetik pestisitlerin ve kanserojen olduğu gösterilmiş Alar gibi diğer kimyasalların yasaklanmasına karşı çıktı. Ames, birçok sıradan gıda ürününün aynı kriterlere göre kanserojen bulunacağını gösteren sonuçlar yayımladı.^[2][12] Ames, eser miktardaki kanserojenlerin nispeten küçük sağlık etkilerine aşırı ilgi gösterilmesinin, kıt finansal kaynakları büyük sağlık risklerinden uzaklaştırabileceğinden ve farklı tehlikelerin göreli önemi konusunda kamuoyunda kafa karışıklığına neden olabileceğinden endişeliydi. Ames, kendisini "kansere neden olabilecek veya olmayabilecek küçük kimyasal izleri konusunda histeride önde gelen bir muhalif" olarak görüyordu ve "eğer dikkat etmeniz gereken binlerce varsayımsal riskiniz varsa, bu, dikkat etmeniz gereken büyük riskleri tamamen ortadan kaldırıyor" dedi.^[13]

Önemli ödüller

• American Chemical Society'nin Eli Lilly Ödülü, 1964
• Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi'ne seçildi, 1970
• Ulusal Bilimler Akademisi'ne seçildi, 1972
• Rosenstiel Ödülü, 1975
• American Association for the Advancement of Science Üyesi, 1980
• Wadsworth Ödülü, 1981
• Charles S. Mott Ödülü, GM Kanser Araştırma Vakfı, 1983
• IBM-Princess Takamatsu Cancer Res Fund Öğretim Üyeliği, 1984
• Tyler Çevresel Başarı Ödülü, 1985
• Seçilmiş Yabancı Üye, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 1989
• Amerikan Kimyagerler Enstitüsü Altın Madalya Ödülü, 1991
• Seçilmiş Üye, Toksikolojik Bilimler Akademisi, 1992
• Seçilmiş Üye, Amerikan Mikrobiyoloji Akademisi, 1992
• Amerika Gerontoloji Derneği Glenn Vakfı Ödülü, 1992
• Accademia Nazionale de Lincei Röntgen Ödülü (İtalya), 1993
• Messel Madalyası, İngiliz Kimya Endüstrisi Derneği, 1996
• Toksikoloji Derneği Halkla İletişim Ödülü, 1996
• Honda Ödülü, 1996
• Japonya Ödülü, 1997
• Kehoe Ödülü, American College of Occup. ve Environ. Med, 1997
• Paris Şehri Madalyası, 1998
• ABD Ulusal Bilim Madalyası, 1998
• Amerikan Mikrobiyoloji Derneği Yaşam Boyu Başarı Ödülü, 2001
• Linus Pauling Enstitüsü Sağlık Araştırmaları Ödülü, 2001
• Thomas Hunt Morgan Madalyası, Genetics Society Am., 2004
• Amerikan Beslenme Derneği/CRN M.S. Rose Ödülü, 2008
• Ortomoleküler Tıp Onur Listesi, 2010
• Toksikoloji Derneği Yaşam Boyu Başarı Ödülü, 2012
• American Society of Nutrition Class of 2018 Fellows, 2018

Kaynakça

1. "Biography and information". CHORI. 27 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
2. ^ "Synthetic v. Natural Pesticides". TierneyLab (İngilizce). 7 Haziran 2007. 21 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023. 
3. Ames BN (February 2003). "An enthusiasm for metabolism". J. Biol. Chem. 278 (7): 4369-80. doi:10.1074/jbc.X200010200. PMID 12496254. 
4. "Book of Members, 1780–2010: Chapter A" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2011. 
5. Smith, Gerald R; Johnston Mark (February 2004). "The 2004 Thomas Hunt Morgan Medal". Genetics. 166 (2): 645-6. doi:10.1534/genetics.166.2.645. ISSN 0016-6731. PMC 1470756 $2. PMID 15020453. 
6. "About Dr. Ames". Bruce Ames official website. 5 Haziran 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
7. "Bruce N. Ames". Molecular and Cell Biology (İngilizce). 11 Şubat 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023. 
8. Salisbury (2001). "National Foundation for Cancer Research". Neoplasia. 3 (1): 88-90. doi:10.1038/sj.neo.7900130. PMC 1505022 $2. 
9. Ames (1979). "Identifying environmental chemicals causing mutations and cancer" (PDF). Science. 204 (4393): 587-593. doi:10.1126/science.373122. PMID 373122. 
10. Ames, Bruce; Kammen H.O. (June 1975). "Hair Dyes Are Mutagenic: Identification of a Variety of Mutagenic Ingredients". Proceedings of the National Academy of Sciences. 72 (6): 2423-2427. Bibcode:1975PNAS...72.2423A. doi:10.1073/pnas.72.6.2423. PMC 432771 $2. PMID 1094469. 
11. Forman (1991). "Ames, the Ames test, and the causes of cancer". BMJ (Clinical Research Ed.). 303 (6800): 428-429. doi:10.1136/bmj.303.6800.428. PMC 1670593 $2. PMID 1912830. 
12. Gold, L.S., Slone, T.H., Ames, B.N., and Manley, N.B., Pesticide Residues in Food and Cancer Risk: A Critical Analysis. In: Handbook of Pesticide Toxicology, Second Edition (R. Krieger, ed.), San Diego, CA: Academic Press, pp. 799-843 (2001)
13. Twombly (2001). "Federal carcinogen report debuts new list of nominees". Journal of the National Cancer Institute. 93 (18): 1372. doi:10.1093/jnci/93.18.1372. PMID 11562386. 

Dış bağlantılar

• Resmî site
• University of California biyografisi 11 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Ulusal Sağlık Enstitüleri'ndeki zamanından Sözlü Tarih 21 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.