Biyotit

biyotit

İki biyotit parçası

Biyotit (K(Mg, Fe)₃AlSi₃O₁₀(F, OH)₂), mika ailesinin koyu renkli demirce zengin üyesidir. Diğer mikalar gibi levha yapısına sahiptir. Biyotit siyah parlak görünüşe sahiptir, bu onu diğer ferromagnezyen minerallerden ayırmaya yardım eder. Hornblend gibi biyotit de granit gibi kıtasal kayaçların bileşenidir.Biyotit 1998 yılına kadar mineral parçası olarak görülmüş fakat 1998 yılında Uluslararası Mineral Birliği tarafından mineral grubu olarak adlandırılmıştır. Biyotit terimi hala arazide bulunup analiz edilmemiş koyu renkli mika parçalarını tanımlamada kullanılmaktadır.Biyotit ismi 1847 yılında Fransız fizikçi Jean Baptiste Biot'un anısına ve yaptığı çalışmalara ithafen J.F.L Hausmann tarafından verilmiştir.Biyotit grubun üyeleri levha silikat minerallerdir. Demir,magnezyum,silikon,alüminyum,oksijen ve hidrojen elementleri bir araya gelerek potasyum iyon bağlarıyla birbirlerine zayıf bir şekilde bağlanırlar. "Demir Mika" terimi bazen demir yönünden zengin biyotitler için kullanılır bazı durumlarda dolgun mika yapılı hematitlerde de kullanılır. Biyotit bazı durumlarda "Siyah Mika" olarak da adlandırılır.

Optik özellikleri

İnce kesitte biyotit, değişik yönlerden bakıldığı zaman farklı renkler taşıma özelliği gösterir orta ve kuvvetli pleokroizm ile orta derecede rahatlama ve koyu yeşilimsi kahverengi veya kahverengi renk gözükür.Biyotit, derin iç rengi ile kısmen maskelenebilen yüksek çift kırılığa sahiptir.Çapraz polarize ışık altında biyotit, bölünme hatlarına yaklaşık olarak paralel sönme sergiler ve karakteristik kuş gözü sönme özelliğine sahip olabilir, ince bölümün taşlanması sırasında mineralin esnek lamellerinin bozulmasından kaynaklanan benekli bir görünüm içerir.İnce kesitte biyotitin bazal kesitleri tipik olarak yaklaşık altıgen şeklindedir ve genellikle çapraz polarize ışık altında eş yönlü görünür<.

• Renk: İnce kesitte çok belirgin kahverengi, içeriğindeki titanyum ve demir miktarına bağlı olarak, kırmızımsı kahverengi, mavimsi veya yeşilimsi kahverengi. Pleokroyik değildir.
• Şekil: Levhamsı.
• Dilinim: Çok iyi gelişmiştir Dilinim izlerine göre paralel sönme gösterir.
• Sönme Açısı: Zaman zaman iki,üç veya 5 derecelik eğik sönme gösterir.
• Çift Kırma: Üçüncü diznin başından dördüncü dizinin sonuna dek değişen çift kırma renkleri (Güçlü çok güçlü çift kırma)
• Bozunma: Gözlenir

Diğer özellikleri

Diğer mika mineralleri gibi biyotit de son derece mükemmel bir bazal bölünmeye sahiptir. Ve kolayca dökülebilen esnek tabakalardan veya lamellerden oluşur.Açık bir bazal pinacoid sonlandırmalı prizma biçiminde olan kristallere sahip bir monoklinik kristal sistemine sahiptir.

Bir kristal oluşturmak için dört prizma yüzü ve iki pinacoid yüzü vardır. Bölünme ve tabakalar nedeniyle kolayca görülmese de kırık ve düzensizdir.

Yeşilimsi kahverengiye veya siyaha ve hatta yıprandığında sarı renkli görünür.Şeffaf ya da opak olabilir, camsı veya inci parlaklığına ve gri-beyaz bir çizgiye sahiptirler.

Biyotit kristalleri büyük parçalarda bulunduğunda, bunlara "kitap" denir, çünkü birçok sayfalık kitaplara benzerler. Biyotitin rengi genellikle siyahtır ve mineral sertliği 2.5-3 ölçeği sertliğine sahiptir.Biyotit hem asit hem de alkali sulu çözeltilerde çözünür, düşük pH'da en yüksek çözünme oranlarına sahiptir.Bununla birlikte, biyotit çözünmesi, bazal yüzeylere göre 45 ila 132 kat daha hızlı reaksiyon gösteren kristal kenar yüzeyleri ile oldukça anizotropiktir.

Oluşumu

Biyotit grubun üyeleri,çeşitli magmatik ve metamorfik kayaçlarda bulunur. Örneğin, İtalya'da bulunan Vezüv Yanardağı'nın lavaları biyotit içermektedir. Granitte bulunan biyotitte volkanik eşi olan riyolitten daha az magnezyum bulunur. Biyotitler bazı lamprafitlerde gerekli bir fenokristaldir. Biyotitler bazen büyük bölünebilir kristallerde özellikle pegmatit yataklarında bulunur. Biyotitler bazen, ortak değişiklik değerlerine sahip olan kloritlerle birlikte bulunur. Biyotitler baskı ve ısıya dayanıklılardır. Kayıtlara geçen en büyük biyotit oluşumu 7 metrekare ile Iveland, Norveç'te bulunmuştur.

Biyotit taşıyan Gnays

Biyotit taşıyan Granit parçaları

Kullanımı

Biyotit, kayaçların yaşlarını potasyum-argon tarihleme veya argon-argon tarihleme ile sınırlamak için yaygın olarak kullanılmaktadır . Çünkü, argon, yüksek sıcaklıklarda, biyotit kristal yapısından kolayca kaçar, bu yöntemler, çok sayıda kayalar minimum yaş sağlayabilir. Biyotit, metamorfik kayaçların sıcaklık geçmişlerini değerlendirmede de yararlıdır, çünkü demir ve magnezyum biyotit ve garnet arasında bölünmesi sıcaklığa duyarlıdır.