Babaeski

Babaeski
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlKırklareli
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • KaymakamTarkan Keskin
 • Belediye başkanıFırat Yayla (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam652 km²
Rakım70 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam48.391
 • Kır
17,946
 • Şehir
29.119
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu39200
İl alan kodu288
İl plaka kodu39

Babaeski, Kırklareli'nin ilçesidir.

Babaeski Marmara Bölgesi'nin Trakya kesiminde, Kırklareli'ye bağlı bir ilçedir. Kuzeyinde Merkez ilçe, doğusunda Lüleburgaz, güneybatısında Pehlivanköy, güneyinde Tekirdağ, batısında da Edirne bulunmaktadır. Küçük bir şehir yerleşmesidir. Tarım ve sanayi başlıca geçim kaynağıdır. İlçe toprakları Ergene Ovası'nda olup, yüksek alanlar ve dağlar yok denilecek kadar azdır. İlçenin kuzeyini yükseklikleri 150 m'yi geçmeyen Yıldız Dağlarının uzantıları engebelendirmektedir. Bunlar Babaeski'nin başlıca yükseltileridir. Ergene Ovası, Ergene Nehri'nin suladığı oldukça geniş bir düzlüktür. Ayrıca yükseklikleri 50–150 m arasında değişen irili ufaklı ovalar bulunmaktadır. Bütün bu ovalar ilçenin tarım alanlarını oluşturmaktadır. İlçe topraklarını Ergene Nehri'nin bir bölümü sulamaktadır. Bunun dışında Kavak Deresi (Cürtlen Dere) ile Şeytan deresi de bulunmaktadır.

Köken bilimi

Babaeski ismi yörede bulunan Baba Kavağı ağacından gelmiştir. Eski Osmanlıda Babaeski civarındaki kavak/kayın ağacından yapılan oklar ve yaylar çok meşhurdu. Saltukname'de Babaeski'den ve bu yörede yetişen Baba Kavağından bahsedilir. Ağaç dikmek Türklerde çok eskiden beri var olan kutsal bir gelenektir. Yakutlar'da gençlerin, şaman olmaya niyetlenince hemen bir ağaç diktiklerini ve bu ağaç büyüdükçe rütbelerinin arttığını belirtmektedir.[kaynak belirtilmeli]

Saltukname'de, Sarı Saltuk'un diktiği kavak ağacı 10 kişinin kucaklayamayacağı kadar büyüktür. Buna "Baba Kavağı" denilmektedir Babaeski'de bulunan ve Baba Kavağı denilen bu ağacın kayın ağacı olduğu da söylenmektedir. Eski Türkler'de okların kayın ağacından yapıldığı bilinir. Adil Sultan Destanı'nda Babaeski'nin okları, Edirne'nin yayları ile meşhur olduğu ifade edilmektedir. Saltukname'de adı geçen Baba Kavağı denilen kayın ağacı ile Babaeski'nin meşhur okları arasında efsanevi bir münasebet vardır.[kaynak belirtilmeli]

Tarih

MÖ 5. yüzyıl ortalarında burada kurulan Trakların Odrys kolunun kurduğu devletini Makedonya Kralı II. Phillip yıkmış, bunu Bitinya Krallığı'nın egemenliği izlenmiştir. MÖ 46'da Roma İmparatoru Cladius Trakya ile birlikte Kırklareli yöresine de hakim olmuşlardır.

Milattan sonra

Bizans İmparatoru I. Anastasius'un (491-518) yaptırdığı Marmara'dan Karadeniz'e kadar uzanan büyük liman suru Babaeski'nin yakınında geçmekte idi. I. Justinianus (527-533) bu surları onarmış, ancak bunlar sürekli saldırılara uğradığından günümüze ulaşamamıştır. Bu iki Bizans imparatorunun üzerinde özenle durduğu surların yapımındaki amaç, Balkanlardan gelecek akınlara karşı İstanbul'u korumaktı.

Bizans döneminde, bölge Bulgarofigon (Bizans Yunancası'nda Yunanca: Βουλγαρόφυγον) olarak biliniyordu ve 896'da Bizanslılar burada Bulgarlara karşı ağır bir mağlubiyet aldı.[3] 1047 yılında Leon Tornikios'un liderliğindeki isyancıların eline geçmişse de İmparator IX. Konstantinos tarafından geri alınmıştır.

Trakya halkları

Balkan Türkleri, Gacallar, Pomaklar, Megleno-Rumenler (Karacaovalılar ya da Nutyalı) ve Çingeneler burada yaşıyor.[4] Amuca Kabilesi Osmaniye, Babaeski'de yaşıyor.[5]

Osmanlı

Kasabadaki Cedid Ali Paşa Camii (Ekim 2008)

Babaeski yöresi, Sultan I. Murat döneminde Balaban Bey tarafından 1359'da Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bizans döneminde Bulgaraphygon ismi Fatih Sultan Mehmet'in burayı ziyaretinden sonra, yöreyi yeniden düzenleyen Ahi Baba'dan ötürü Babaeski olarak değiştirilmiştir.

Babaeski adını alması ise, Fatih Sultan Mehmet’e dayandırılmaktadır. Bir söylentiye göre Fatih Sultan Mehmet İstanbul'un fethi için Edirne’den yola çıkıp buraya geldiğinde, Eski Cami önünde gördüğü yaşlı bir tamirciye beldenin ne zaman kurulduğunu sormuş ve aldığı yanıt, “Eskidir, eski,” olmuştur. Padişah, yaşlı adamın kendi yaşını sorduğunda da yine, “Baba, eski,” yanıtını alır. Bunun üzerine beldenin adı "Babaeski" olarak anılmaya başlanmıştır. Cumhuriyet döneminde de bu isim kullanılmaya devam etmiştir.

Evliya Çelebi, Seyahatnamesinde Babaeski'deki mimari eserlerle ilgili şöyle nakletmiştir: {{quote|Şehrin doğu girişinde ve su kenarındaki Ali Paşa Camii, medrese, imaret, [han ve dükkânların hepsi Semiz Ali Paşa tarafından yaptırılmıştır. Bunlardan başka, yedi mescid, yedi çocuk mektebi, yedi han, yüz kadar dükkân, bir aşevi, bir hamam, üç adet tekke ve çarşı içinde hayat suyu akan bir çeşmesi vardır. Ayrıca Saltuk Baba ziyaret yeri ve Şeyh Mahmud Şühüdi Türbesi buradadır.[6]

Ayrıca Babaeski'nin Pehlivanköyü yolu üzerinde Mutlu Köyü'nde Bolca Nine'nin kabri bulunur. Rivayet olunur ki 15. yy.'da Fatih Sultan Mehmet Edirne'ye giderken askerleriyle birlikte Mutlu Köy'de konaklamış. Bu konaklama esnasında bir yemek kazanından o kadar çok kişiyi doyurabilen hatun kişi askerleri hayrete düşürmüş. Askerler yemeğin yetmeyeceğini söylemesi üzerine, nine, "Yeyin evlatlarım bolca bolca yeyin," demiş ve yemek hepsine yetmiş ve artmış. Bu hikmetli olay padişaha anlatılınca Fatih Sultan Mehmet yaşlı ninenin elini öper, "Senin adın Bolca Nine olsun," der. O zamandan beri bu kişinin adı Bolca Nine olarak kalmıştır.[7] Diğer bir rivayete göre, bu yaşlı nine padişaha, "Atalarınızın kazıkları mola yerinde kalsın," der. Bu isteği kabul edilir, sabah olup kalkıldığında kazıkların yeşerdiği fark edilir ve Bolca Nine'nin ermiş olduğuna hükmedilmiştir.

Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;

Kırkkilise sancağına bağlı bir kaza olan Baba-i Atik (Babaeski), Karahalil, Çengerli, Pınarhisar, Kozciğaz nahiyelerinde ve merkeze bağlı 31 köyde 1505 evde 5064 Müslüman nüfus, 1219 evde 5561 Hristiyan, 18 evde 82 Çingene ile kasaba içinde 4 mahalledeki 320 evde 1149 Müslüman, 246 evde 989 Hristiyan ve 1 evde 9 Yahudi nüfustan oluşmaktadır.

Kasaba demiryolu istasyonunda 50'ye yakın mağaza ve dükkân bulunup, büyük ölçüde zahire ihracatı yapılır. Kasabada ayrıca 347 dükkân, 4 han, 1 ortaokulla birlikte 5 okul, 2 cami, 1 tekke, 1 kilise, 1 hükûmet konağı, resmî emlak şubesi, telgrafhane ve belediye vardır. Ayrıca 3 köprü, 4 çeşme ve kiremithane bulunur. Dindoğru Mahallesindeki cami ahşap olup Fatih tarafından, Hacı Hasan Mahallesindeki nakışlı, kubbeli cami ise Cedid Ali Paşa tarafından yaptırılmıştır. Köprülerden 6 gözlü taş olanı Sultan IV. Murat tarafından H: 1044 / M: 1634/35 tarihinde yaptırılmıştır.[8]

İdari yapısı

Kırklareli ilinin ilk belediyesi Babaeski'dir. 1854 yılında belediye olmuştur. Şu an 136 çalışanı bulunmaktadır. 2009 yılı bütçesi 13.500.000 TL'dir. Belediye Başkanı Fırat Yayla'dır.

19. yüzyılda Edirne vilayeti Kırkkilise (Kırklareli) sancağına bağlı bir kaza merkezi idi.

Babaeski 1912 yılında Bulgarların, 1919'da da Yunanların işgaline uğramıştır. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Türk askeri kuvvetlerinin toplanma yerlerinden olan Babaeski'de "Trakya Paşaeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti" kurulmuştur. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında 9 Kasım 1922'de işgalden kurtarılmıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra, 1924'te Kırklareli'ne bağlı ilçe konumuna getirilmiştir.

Yüzölçümü ve nüfus

Baba-i Atik Kazası'nın Nüfus Cetveli 1892[8]
İslam 6.213
Hristiyan 6.550
Yahudi 9
Çingene 82
Toplam 12.854

İl merkezine 37 km uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 652 km²'dir. Dokuz mahallesi; Alpullu, Büyük Mandıra, Karahalil olmak üzere üç beldesi, 31 köyü vardır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[9] 20.785 3.047 17.738
1935[10] 34.556 5.195 29.361
1940[11] 49.683 12.132 37.551
1945[12] 37.607 5.936 31.671
1950[13] 41.237 6.399 34.838
1955[14] 49.562 11.139 38.423
1960[15][a] 46.058 11.590 34.468
1965[16] 48.458 13.879 34.579
1970[17] 47.575 14.654 32.921
1975[18] 49.536 17.090 32.446
1980[19] 51.600 18.145 33.455
1985[20] 53.475 20.291 33.184
1990[21] 54.879 22.823 32.056
2000[22] 53.655 25.559 28.096
2007[23] 51.815 27.631 24.184
2008[24] 51.780 28.200 23.580
2009[25] 50.131 27.191 22.940
2010[26] 50.041 27.712 22.329
2011[27] 51.249 29.342 21.907
2012[28] 50.559 29.329 21.230
2013[29] 49.992 28.472 21.520
2014[30] 49.121 28.264 20.857
2015[31] 47.851 27.996 19.855
2016[31] 47.950 28.466 19.484
2017[31] 48.229 29.364 18.865
2018[31] 48.391 29.569 18.822
2019[31] 47.944 29.569 18.375
2020[31] 47.065 29.119 17.946

İlçede 31 köy, 1'i ilçe merkezi 3'ü belde olmak üzere 4 belediye, toplam 35 yerleşim merkezi, belediye sınırları içinde de 21 mahallesi bulunmaktadır.

Babaeski merkezde 9 mahalle vardır
  1. Gazi Kemal Mahallesi
  2. Kurtuluş Mahallesi
  3. Hacı Hasan Mahallesi
  4. Fevzi Çakmak Mahallesi
  5. Dindoğru Mahallesi
  6. Atatürk Mahallesi
  7. Hamidiye Mahallesi
  8. Cumhuriyet Mahallesi
  9. Gazi Osman Paşa Mahallesi

Ekonomi

Babaeski'nin ekonomisi tarım, hayvancılık ve sanayi faaliyetlerine dayalıdır. İlçede genellikle karpuz, ayçiçeği, buğday, kanola gibi tarım ürünleri yetişir. Merkez dışında büyükbaş ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılır. Özellikle unlu mamuller ve öğütülmüş tahıl ürünlerini içeren imalatlar dışında, “süthane işletmeciliği ve peynir imalatı”, “çiftlik hayvanları için hazır yem imalatı”, rafine sıvı ve katı yağların imalatı yapılmaktadır. Bunlar dışında mobilya imalatı da yapılıyor. Birçok fabrika kurulmuştur. Bunlardan en önemlileri: Çölgeçen, TEM Mobilya, Bahçıvan Gıda, Türkiye'nin ilk şeker fabrikası Alpullu Şeker Fabrikası, vs. Ayrıca 38 sanayi tesisi mevcuttur.

Babaeski Tarım Festivali

1971 yılında o zamanın belediye başkanı Gündüz Onat'ın girişimleriyle belediyenin önderliğinde ilçede bulunan; tarım ve eğitim kuruluşları, dernek, oda, basın organları, sanayici ve esnaf temsilcilerinin katılımları ile gerçekleşen çalışmalar sonunda; belediyenin himayesinde "Karpuz Festivali" adı altında yapılması kararlaştırılan organizasyon daha sonraları "Tarım Festivali" adını almıştır. 40 yıldır aralıksız yapılagelmektedir. Festival sayesinde, ilçeden Avrupa'ya ilk kez karpuz ihracı yapılmıştır. İlçe nüfusu festival için gelen yerli ve yabancı turistlerle birlikte oldukça artmaktadır.

Tarihî eserler

İlçede günümüze gelebilen tarihî eserler arasında höyük ve tümülüsler vardır.[kaynak belirtilmeli]

  • Eski Cami: Fatih Sultan Mehmet döneminde 1467 yılında yapılmıştır.Hâlen ibadete açıktır.
  • Cedid Ali Paşa Camii: Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1555 yılında Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Edirne'deki Selimiye Camii'nin modeli olup, Balkan Savaşlarında Bulgarlar tarafından minaresi yıkılmış ve sonra yeniden yapılmıştır.Hâlen ibadete açıktır.
  • Dördüzlü Çeşme: 17.yüzyılda yapılmış, dört cepheli ve kubbeli bir meydan çeşmesidir.
  • Babaeski Köprüsü: 4.Murat döneminde 1633 yılında yapılmış olup, hâlen D-100 uluslararası karayolu üzerinde trafiğe açıktır.
  • Hamam: Hâlen şehir hamamı olarak kullanılmakta olan bina tek kubbeli, klasik tiptedir.
  • Atatürk İlkokulu: 1914 yılında Kaymakam Tevfik Gür tarafından yaptırılan tek katlı, ahşap çatılı, Türk saçaklı olan okul bugün 2 Nolu Babaeski Sağlık Ocağı olarak kullanılıyordu.

Eğitim

  • Babaeski'de okuma-yazma oranı %96'dır
  • Babaeski Halk Eğitim Merkezi. 1963'te kurulmuştur.
  • Babaeski Mesleki Eğitim Merkezi.
Merkezde 7 tane ilköğretim okulu bulunuyor,
  1. Fatih İlköğretim Okulu
  2. Atatürk İlköğretim Okulu
  3. Cumhuriyet İlköğretim Okulu
  4. Gazi Osman Paşa İlköğretim Okulu
  5. Plevne İlköğretim Okulu
  6. Babaeski İlköğretim Okulu
  7. Fevzi Çakmak İlköğretim Okulu(Kapandı)
  8. Babaeski Şehit Turgay Süzgen İmam Hatip Ortaokulu

İlçe genelinde 21 ilköğretim okulu bulunuyor.

Merkezde 5 lise bulunuyor,
  1. Babaeski Anadolu Lisesi(BAL) (Yeni ismi: Şehit Ersan Yenici Anadolu Lisesi)
  2. Babaeski İMKB Çok Programlı Lisesi
  3. Babaeski Atatürk Anadolu Lisesi
  4. Babaeski Kız Meslek Lisesi
  5. Babaeski Gazi Teknik ve Anadolu Meslek Lisesi (Kapandı)
  6. Babaeski Şehit Turgay Süzgen Anadolu İmam Hatip Lisesi
Merkez dışında,
  1. Alpullu Çok Programlı Lisesi(Kapandı)
  2. Büyük Mandıra Lisesi

Babaeski Mesleki Eğitim Merkezi

Kurumda Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında yer alan 153 meslek dalında Kalfalık-Ustalık eğitimleri yapılmaktadır. Ayrıca Kalfalık Ustalık sınavları ve Usta Öğreticilik Kursları i, çin de kurumumuz Tam Gün-Tam Yıl kapsamında faaliyetlerine devam etmektedir.Babaeski Mesleki Eğitim Merkezi'nin web sitesi (BABAESKİ MESLEKİ EĞİTİM MERKEZİ12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) Mesleki Eğitim, Çıraklık, Kalfalık, Ustalık, Usta Öğreticilik ile ilgili detaylı bilgilerin bulunabileceği bir kaynakça özelliği taşımaktadır.

İlçe merkezinde 1 tane yüksek okul bulunuyor: Babaeski Meslek Yüksek Okulu Babaeski Meslek Yüksek Okulu Bünyesinde; 1.İşletme Yönetimi 2.Bankacılık ve Sigortacılık 3.Büro Yönetimi ve Sekreterlik 4.Dış Ticaret

Sağlık Hizmetleri

  1. Babaeski Devlet Hastanesi
  2. 1. Aile Sağlığı Merkezi
  3. 2. Aile Sağlığı Merkezi
  4. 3. Aile Sağlığı Merkezi
  5. 4. Aile Sağlığı Merkezi
  6. Verem Birimi
  7. Alpullu Aile Sağlığı Merkezi
  8. Büyük Aile Sağlığı Merkezi
  9. Karahalil Aile Sağlığı Merkezi

Medya Kuruluşları

Gazeteler:

  1. Babaeski Söz Gazetesi
  2. Babaeski Gündem Gazetesi
  3. Çağdaş Babaeski Gazetesi
  4. Babaeski Esnaf Ve Sanatkarın Sesi Bülteni
  5. Gelişim Bülteni
  6. Yeni Haber Gazetesi

Radyolar:

  1. Soylu FM (94.1)
  2. Melodi FM (99.3)

Askeri Birimler

Kışlalar

  1. 1. Zırhlı Tugay Komutanlığı - General Ali Fuat Cebesoy Kışlası
  2. 1. Zırhlı Tugay Komutanlığı - İldeniz Kışlası
  3. 1. Zırhlı Tugay Komutanlığı - Özden Kışlası

Notlar

  1. ^ Pehlivanköy ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012. 
  3. ^ Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2023. 
  6. ^ "BABAESKİ'NİN KISA TARİHÇESİ". 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015. 
  7. ^ "BOLCA NİNE TÜRBESİ". 13 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2015. 
  8. ^ a b Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne 2005
  9. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  10. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  11. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  12. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  14. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  15. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  16. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  28. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  29. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  30. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  31. ^ a b c d e f

Dış bağlantılar

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!