Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır.(Eylül 2018)
Andrea del Sarto
Andrea del Sarto otoportresi
Genel bilgiler
Doğum adı
Andrea d'Agnolo di Francesco di Luca di Paolo del Migliore
Andrea del Sarto (d. 16 Temmuz 1486 - ö. 21 Ocak 1530), Yüksek Rönesans ve Maniyerizm üslubunun başlangıç döneminde Floransa'da yaşamış ve resimler hazırlamış İtalyan bir ressamdır. Yaşadığı dönemde hazırladığı resimler ve resim yapma yetenekleri gayet övülmüş ve beğenilmiş ve bu dönemde "senza errori (İtalyanca: hiç hatasız)" ressam olarak lakap verilmiştir. Fakat aynı dönemde yaşayıp ve aynı üslupla eserler hazırlamış olan Leonardo da Vinci, Michelangelo ve Raffaello Sanzio gibi ressamların ünleri onun ressamlık ününü gölgede bırakmıştır.
Yaşamı
Floransa'da Andrea delle Sarto'nun evi
Andrea del Sarto 16 Temmuz 1486'de Floransa'da bir terzinin üçüncü oğlu olarak doğdu. Kendine verilen tam isim Andrea d'Agnolo di Francesco di Luca di Paolo del Mıgliore idi. Babası "terzi" olduğundan (İtalyanca "terzi oğlu" anlamına gelen) "del sarto" lakabı ile anılmaya başlandı. 1677 yılına ait imzaladığı bazı belgelerde ise ismi "Vannucci" olarak verilmiştir.
Andrea 1494'te bir altın işleme kuyumcusu yanına eğitim için çırak olarak girdi. Sonra bir tahta kakma sanatçısına ve daha sonra da 1498'e kadar yanında çalıştığı "Gian Barille adlı bir ressama çırak oldu. Kalfa olduktan sonra usta Floransalı ressamlar olan Piero di Cosimo ve sonra Raffaellino del Garbo yanında çalışmaya başladı.[1]
1510'da Andrea Roma'ya gidip orada özellikle Rafeallo Sanzo'nun hazırladığı yenilikçi duvar resimlerinden çok etkilendi. Roma'da iken Floransa'da Santissima Annunziata Manastırı keşişlerinin idareten bağlı oldukları tarikatın Roma'da bulunan manastırı için her ikisi de fresko olarak 1511'de Corteo dei Magi adlı duvar tablosunu ve 1514'te Natività della Vergine adlı tablosunu hazırladı. O yıl verilen birçok kilise resimleri için siparişlerde Roma'da kaldığı zamanda Michelangelo'nun geliştirdiği anatomik resim prensiplerini iyi göstermektedir ve bu tablolardaki düzen ona iyi bir tasarımci olduğu ününü kazandırmıştır.
1514'te Andrea tekrar Floransa'ya dönüp orada Scalzo Revaklari için yine monokrom fresko tekniği kullanarak bir başka tablo daha yaptı. Bu mevkide monokrom teknik kullanarak fresko tablolar yapması bazen büyük, bazen küçük aralıklarla 1526'a kadar devam etmiştir.
1517 sonlarında veya 1518 başlarında o zamana kadar birkaç yıldır birkaç tablosu için kendine modellik yapmış olan ve kocası Eylül 1516'da ölmüş olan "Lucrezzia del Fede" bir kadın ile evlilik yaptı. Karısını evlendikten sonra da birkaç tablo siparişi için model olarak kullanmaya devam etti.
Andrea'nın hazırlamış olduğu bir "Pieta" tablosu ve "Modana" eseri Fransa'ya gönderilmiş ve o ülkede bu tablolar gayet büyük sanatsever ilgisi çekmişti. Bunun üzerine Fransa Kralı olan I. François Andrea del Sarto'yu Paris'e çağırmıştır. Andrea yanında kalfası olan Andrea Squarzella ile birlikte Paris'e gitmiş ve orada patronu olan Kral I. François için tablolar hazırlama çalışmalarına başlamıştı. Fakat karısı olan Lucrezia'yı Floransa da geride bırakmıştı.
Andrea del Sarto'nun yaşamını anlatan Giorgio Vasarı Andrea'nın karısından hoşlanmamakta olduğunu bildirmektedir. Vasari Lucrezıa'yi vefasız, kıskanç ve çıraklara karşı kötü davranma ile anımsamıştır. Vasarı'ye göre Lucrezia kocası Andrea'ya Fransa'ya mektuplar yazarak Floransa'ya dönmesini istemiştir. Böyle birkaç mektuptan sonra Andrea'nın Kral I. François huzuruna çıkıp ondan karısını geçici olarak ziyaret için İtalya'ya gitmek için izin istemiştir. Kral Andrea'nin bu izin isteğini onun İtalya'da kalmasının kısa bir dönem olması halinde kabul etmiştir. Ayrıca kısa bir müddetten sonra Andrea'nın Paris'e döneceğini kabul ederek, onun İtalya'da iken orada bilip tanıdığı İtalyan ressamlardan resim eserleri satın alıp Paris'e getirmesini istemiş ve bunun için Kral Andrea'ya yüklü bir meblağ vermiştir. Andrea Floransa'ya dönünce bu meblağ ile kendine ve ailesine bir ev satın almıştır. Bu nedenle Fransa Kralı'na verdiği sözü de tutmadığı gibi kendine verilen meblağı da kendisi için kullanmış ve böylece Fransa'ya geri dönme imkanlarını da ortadan kaldırmıştır.[1]
Ritratto della moglie di Domenico da Gambassi, yak.1528 Art Institute of Chicago, Chicago
Ritratto di Domenico da Gambassi detto Becuccio Bicchieraio, 1528-1530, tahta panel üzerine yağlı boya, 86x67 cm, National Gallery of Scotland, Edinburg
Sacra Famiglia Borgherini, yak.1529, tahta panel üzerine yağlıboy, 135x100 cm,, Metropolitan Museum, New York
Sacra Famiglia Medici, 1529, tahta panel uzerine yagliboya, 140x104 cm, Galleria Palatina, Floransa
Pala di San Godenzo (Annunciazione con i santi Michele Arcangelo e Godenzo), yak.1529, tahta panel uzerine yagliboya, 184x175 cm, Galleria Palatina, Floransa
Sacra Famiglia con san Giovanni Battista, yak.1529, tahta panel üzerine yağlıboy, 129x100 cm, Ermitage, Sankt Petersburg
Assunzione della Vergine, 1529, tahta panel üzerine yağlıboy, 239x209 cm, Floransa, Galleria Palatina
Sante Caterina e Margherita,yak.1530, Pisa Katedrali, Pisa
Santi Pietro e Giovanni Battista, yak.1530, Pisa Katedrali, Pisa
Madonna in gloria con quattro santi, 1530, tahta panel üzerine yağlı boya. 308x208 cm, Galleria Palatina, Floransa
Galleri
Ritratto di giovane (Bir Gencin veya Heykeltrasin Portresi) adi ile anilmakla beraber Andrea del Sarto'nun otoportresi. National Gallery, Londra (1517-1518)
Nascita della vergine, Chiostro dei voti (Meryem'in Doğum Yapmasi, Voyi Sapeli) Santissima Annunziata Bazilikasi, Floransa (1514)
Madonna col Bambino e san Giovannino (Meryem, Cocuk Isa ve bebek San Jan) Galleria Borghese, Roma (yak.1518)
Pietà di Luco (Meryem ile Cocuk Isa Azizlerle Birlikte) Uffizi, Floransa (1523-1524)
La Madonna delle Arpie Uffizi. Floransa (1517)
Giuseppe interpreta i sogni del faraone (Yusuf'un Firavuna Ruya Tabirleri) Pitti Muzesi, Floransa (1515-1516)
Madonna in gloria con quattro santi (Meryem'in Göğe Çıkışı ve Dort Aziz Poppi Kilisesi Sunak Resmi, Pitti Muzesi, Floransa
Vaftizci Jan, Pitti Muzesi, Floransa (yak.1523)
Assunta Passerini (Meryem'in Göğe Çıkışı) (1526)
Ultima cena (Son Taam) Museo del Cenacolo di Andrea del Sarto, San Salvi Kilisesi, Floransa (1527)
Pala di Gambassi (Meryem ve Cocuk Isa ve Alti Aziz ile) Uffizi, Floransa (yak.1528)
Kaynakça
^abZamanın ünlü resim, heykel ve mimarı sanatçılarının hayat hikayelerinin yazıldığı 1550'de yayınlanmış Giorgio Vasarı'nın biyografi kitabı Andrea del Sarto hakkında epeyce bilgi ihtiva etmektedir. Giorgio Vasarı (1550) Le Vite de' più eccellenti pittori, scultori, e architettori da Cimabue insino a' tempi nostri
_-_WGA0416.jpg)
