PROFILBARU.COM

Ahşap oyma, ahşap malzeme üzerine yapılan bir çizimin özel kesici aletlerle istenmeyen yerlerinin yontulması ile elde edilmesi sanatıdır. Bu sanatla iştigal edenlere "hakkak" denir.

Tekniklerine göre ahşap sanatının gruplaması

Derin oyma (Sandık üzeri, koltuk işlemesi gibi rölyeflendirmeler)
Keserek oyma (tuğra, sandalye sırtı gibi)
Üç boyutlu oyma (heykel, kaşık, müzik aleti gibi yontular)

Ahşap oyma sanatında kullanılan işleme teknikleri

Kakma,
Boyama,
Kündekâri,
Kabartma-oyma,
Kafes,
Kaplama,
Yakma

Kullanılan bıçaklar.
Bıçak ile köşe yuvarlatma.
V şeklinde kanal açmaya yarayan bir alet.

Gelenekler

Türk geleneği

Anadolu Türk ahşap oymacılığında sandıklar, mihraplar, minberler, vaaz kürsüleri, Kuran rahleleri, sütunlar, kapı ve pencere kanatları yer tutar. Selçuklular ve beylikler dönemindeki eserlerden öne çıkanlar arasında masif ağacın üzerine muhtelif tekniklerin kullanıldığı Taşkınpaşa Camii'ne ait mihrap ve minber, Ahi Şerafettin'in Etnoğrafya Müzesi'nde sergilenen ahşap sandukası, çeşitli caömilerin kapı ve pencere kanatları (Kayseri Ulu Camii, Ankara Sultan Alaeddin Camii, Birgi Ulu Camii), çeşitli camilerin minberleri (Divriği Ulu Camii, Bursa Ulu Camii, Konya Alaeddin Camii) bulunur. 15. yüzyıl Osmanlı ahşap işçiliğinin örnekleri olarak Bursa Yeşil Camii, Amasya Bayezid Paşa Camii ve Edirne'deki II. Bayezid Külliyesi görülebilir.^[1]

Foto galeri

Afrika'dan bir oyma
Çin'den bir yontu, 12. Yüzyıl
Yombe-heykeli, 19. Yüzyıl
Nijerya'dan yontular

Kaynakça

Özel

^ "Oymacılık". Büyük Larousse. 17. Milliyet Gazetesi Yayınları. s. 8991-2.

Genel

Devrim Erakalın ile söyleşi 19 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Türk-İslam Ağaç Oymacılığı Sanatı
Mehmet Şükrü Baysal'ın Selçuklu ve Osmanlı ahşap eserlerinin yer aldığı özgün bir site 20 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[larousse-1] "Oymacılık". Büyük Larousse. 17. Milliyet Gazetesi Yayınları. s. 8991-2.

[1]