Acı bakla

Lupinus
Lupinus polyphyllus
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Şube: Tracheophyta Sınıf: Magnoliopsida Takım: Fabales Familya: Fabaceae Cins: Lupinus L., Sp. Pl.: 721 (1753).
Türler
metne bakınız. Vikitür'de Lupinus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

Lupinus polyphyllus

Acı bakla, Fabaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.^[1] 3000 yıl önce bazı türlerinin tarımına başlanmıştır. Çiçekleri dik salkımlar şeklinde kümelenmiştir, 30–120 cm'e kadar boylanabilir. Yabanıl türlerin çoğu Akdeniz çevresinde ve Kuzey Amerika'da yetişir. Bazı türleri süs yeşil gübre olarak tarlalara ya da süs bitkisi olarak bahçelere ekilir. Tohumları ise genellikle hayvan yemi olarak kullanılır. Türkiye hem kültürü yapılan türler ve onların yabani formları, hem de sınırlı amaçlarla kültürü yapılan acı bakla türleri açısından zengindir ve doğal bitki örtüsünde türleri ile bu türlere ait alt türler oldukça yaygındır.

Taksonomi

Acı bakla cinsine bağlı türler (2022):

1. Lupinus abramsii - C.P. Sm.
2. Lupinus adsurgens - Drew
3. Lupinus affinis - J. Agardh
4. Lupinus agardhianus - A. Heller
5. Lupinus albicaulis - Douglas
6. Lupinus albifrons - Benth.
7. Lupinus albus - L.
8. Lupinus alpicola - L.F. Hend. ex Piper
9. Lupinus ammophilus - Greene
10. Lupinus amphibius - Suksd.
11. Lupinus andersonii - S. Watson
12. Lupinus angustiflorus - Eastw.
13. Lupinus angustifolius - L.
14. Lupinus antoninus - Eastw.
15. Lupinus apertus - A. Heller
16. Lupinus arboreus - Sims
17. Lupinus arbustus - Douglas ex Lindl.
18. Lupinus arcticus - S. Watson
19. Lupinus argenteus - Pursh
20. Lupinus aridus - Douglas
21. Lupinus arizonicus - (S. Watson) S. Watson
22. Lupinus atlanticus - Gladst.
23. Lupinus bakeri - Greene
24. Lupinus barbiger - S. Watson
25. Lupinus bartolomei - M.E. Jones
26. Lupinus benthamii - A. Heller
27. Lupinus bicolor - Lindl.
28. Lupinus bingenensis - Suksd.
29. Lupinus brevicaulis - S. Watson
30. Lupinus brevior - (Jeps.) J. Christian & D.B. Dunn
31. Lupinus breweri - A. Gray
32. Lupinus burkei - S. Watson
33. Lupinus caespitosus - Nutt.
34. Lupinus caudatus - Kellogg
35. Lupinus cervinus - Kellogg
36. Lupinus chamissonis - Eschsch.
37. Lupinus chihuahuensis - S. Watson
38. Lupinus citrinus - Kellogg
39. Lupinus concinnus - J. Agardh
40. Lupinus confertus - Kellogg
41. Lupinus congdonii - (C.P. Sm.) D.B. Dunn
42. Lupinus constancei - T.W. Nelson & J.P. Nelson
43. Lupinus covillei - Greene
44. Lupinus crassus - Payson
45. Lupinus croceus - Eastw.
46. Lupinus culbertsonii - Greene
47. Lupinus cumulicola - Small
48. Lupinus cusickii - S. Watson
49. Lupinus dalesiae - Eastw.
50. Lupinus densiflorus - Benth.
51. Lupinus depressus - Rydb.
52. Lupinus diffusus - Nutt.
53. Lupinus duranii - Eastw.
54. Lupinus elatus - I.M. Johnst.
55. Lupinus elegans - Kunth
56. Lupinus elmeri - Greene
57. Lupinus evermannii - Rydb.
58. Lupinus excubitus - M.E. Jones
59. Lupinus eximius - Burtt Davy
60. Lupinus fissicalyx - A. Heller
61. Lupinus flavoculatus - A. Heller
62. Lupinus formosus - Greene
63. Lupinus fulcratus - Greene
64. Lupinus garfieldensis - C.P. Sm.
65. Lupinus gormanii - Piper
66. Lupinus gracilentus - Greene
67. Lupinus grayi - (S. Watson) S. Watson
68. Lupinus guadalupensis - Greene
69. Lupinus hartmannii - C.P. Sm.
70. Lupinus hartwegii - Lindl.
71. Lupinus havardii - S. Watson
72. Lupinus hilarianus - Benth.
73. Lupinus hillii - Greene
74. Lupinus hirsutissimus - Benth.
75. Lupinus hispanicus - Boiss. & Reut.
76. Lupinus holmgrenianus - C.P. Sm.
77. Lupinus holosericeus - Nutt.
78. Lupinus horizontalis - A. Heller
79. Lupinus huachucanus - M.E. Jones
80. Lupinus hyacinthinus - Greene ex C.F. Baker
81. Lupinus hybridus - Lem.
82. Lupinus insignis - Glaz. ex C.P. Sm.
83. Lupinus johannis-howellii - C.P. Sm.
84. Lupinus jonesii - Rydb.
85. Lupinus kingii - S. Watson
86. Lupinus kuschei - Eastw.
87. Lupinus lapidicola - A. Heller
88. Lupinus latifolius - Lindl. ex J. Agardh
89. Lupinus lemmonii - C.P. Sm.
90. Lupinus lepidus - Douglas ex Lindl.
91. Lupinus leucophyllus - Douglas ex Lindl.
92. Lupinus littoralis - Douglas
93. Lupinus longifolius - (S. Watson) Abrams
94. Lupinus ludovicianus - Greene
95. Lupinus luteolus - Kellogg
96. Lupinus lutescens - C.P. Sm.
97. Lupinus luteus - L.
98. Lupinus lyallii - A. Gray
99. Lupinus maculatus - Rydb.
100. Lupinus magnificus - M.E. Jones
101. Lupinus malacophyllus - Greene
102. Lupinus minimus - Douglas ex Hook.
103. Lupinus mollis - A. Heller
104. Lupinus monticola - Rydb.
105. Lupinus mutabilis - Sweet
106. Lupinus nanus - Douglas ex Benth.
107. Lupinus neomexicanus - Greene
108. Lupinus nevadensis - A. Heller
109. Lupinus nipomensis - Eastw.
110. Lupinus nootkatensis - Donn ex Sims
111. Lupinus obtusilobus - A. Heller
112. Lupinus odoratus - A. Heller
113. Lupinus onustus - S. Watson
114. Lupinus oreganus - A. Heller
115. Lupinus ornatus - Douglas ex Lindl.
116. Lupinus pachylobus - Greene
117. Lupinus padre-crowleyi - C.P. Sm.
118. Lupinus palaestinus - Boiss.
119. Lupinus pallidus - Brandegee
120. Lupinus palmeri - S. Watson
121. Lupinus parviflorus - Nutt. ex Hook. & Arn.
122. Lupinus peirsonii - H. Mason
123. Lupinus perennis - L.
124. Lupinus pilosus - L.
125. Lupinus plattensis - S. Watson
126. Lupinus polycarpus - Greene
127. Lupinus polyphyllus - Lindl.
128. Lupinus pratensis - A. Heller
129. Lupinus prunophilus - M.E. Jones
130. Lupinus punto-reyesensis - C.P. Sm.
131. Lupinus purpurascens - A. Heller
132. Lupinus pusillus - Pursh
133. Lupinus rivularis - Douglas ex Lindl.
134. Lupinus roseolus - Rydb.
135. Lupinus ruber - A. Heller
136. Lupinus sabinianus - Douglas ex Lindl.
137. Lupinus saxosus - Howell
138. Lupinus sellulus - Kellogg
139. Lupinus sericatus - Kellogg
140. Lupinus sericeus - Pursh
141. Lupinus shockleyi - S. Watson
142. Lupinus sierrae-blancae - Wooton & Standl.
143. Lupinus sparsiflorus - Benth.
144. Lupinus spectabilis - Hoover
145. Lupinus stiversii - Kellogg
146. Lupinus subcarnosus - Hook.
147. Lupinus sublanatus - Eastw.
148. Lupinus subvexus - C.P. Sm.
149. Lupinus succulentus - Douglas ex K. Koch
150. Lupinus suksdorfii - B.L. Rob.
151. Lupinus sulphureus - Douglas ex Hook.
152. Lupinus texensis - Hook.
153. Lupinus tidestromii - Greene
154. Lupinus tracyi - Eastw.
155. Lupinus truncatus - Nutt. ex Hook. & Arn.
156. Lupinus uncialis - S. Watson
157. Lupinus vallicola - A. Heller
158. Lupinus variicolor - Steud.
159. Lupinus villosus - Willd.
160. Lupinus volutans - Greene
161. Lupinus westianus - Small
162. Lupinus wyethii - S. Watson

Melezler:

1. Lupinus × alpestris - A. Nelson
2. Lupinus × cymba-egressus - C.P. Sm.
3. Lupinus × inyoensis - A. Heller

Dış bağlantılar

• Bitkiler aleminde Baklagillere kadar sınıflandırma1 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Tirmisle ilgili bilimsel bir çalışma için bkz. http://www.turkishstudies.net/Makaleler/718746398_24DavulcuMahmut-sos-347-360.pdf5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Wikimedia Commons'ta Acı bakla ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Vikitür'de Acı bakla ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

Kaynakça

1. "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2022.