2024 İsrail'in Suriye'yi işgali

2024 İsrail'in Suriye'yi İşgali
Arap-İsrail savaşları, Suriye İç Savaşı, Esad rejiminin çöküşü

  • (17 Aralık itibari ile)
  •   Suriye tarafından kontrol edilen alanlar
  •   İsrail tarafından işgal edilen bölgeler
Tarih8 Aralık 2024 – günümüz
Bölge
Suriye
Durum Devam ediyor
Taraflar
 İsrail  Suriye
Komutanlar ve liderler
Binyamin Netanyahu
Yisrael Katz
Ori Gordin		 Ebu Muhammed el-Cevlani
Muhammed el-Beşir
Çatışan birlikler

İsrail Savunma Kuvvetleri

Suriye Silahlı Kuvvetleri

Güçler
2 tugay (6.000 – 10.000 asker) Bilinmiyor
Kayıplar
Yok 6 Suriyeli sivil öldürüldü
Çok sayıda Suriyeli sivil tutuklandı
Suriye Silahlı Kuvvetlerine ait çok sayıda askeri tesis ve kara, hava ve deniz envanterinde yer alan silah ve araçlar yok edildi

8 Aralık 2024'te, Şam'daki belirleyici savaşın ve ardından Esad rejiminin devrilmesi sonrası İsrail zırhlı birlikleri, Suriye ile İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri arasında bulunan Birleşmiş Milletler Gözlem Gücü tampon bölgesine ilerleyerek, Kuneytra ilinin merkez kırsalını topçu ateşiyle hedef aldı. İsrail, Yom Kippur Savaşı'nın ardından 31 Mayıs 1974'te imzalanan ateşkes anlaşmaları sonrası ilk kez Suriye topraklarına girdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Golan Tepeleri'nde tampon bölge ve silahtan arındırılmış bölgenin sınırlarını belirleyen,1974 yılında imzalanan Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması'nın Suriye'de Baas rejiminin devrilmesiyle çöktüğünü ve olası bir tehdidi önlemek için, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF)'nin 1974'te çekildiği Mor Hattı geçici olarak devralmasını emrettiğini söyledi.[3][4]

Savunma Bakanı Yisrael Katz tarafından 9 Aralık'ta İsrail Savunma Kuvvetleri'ne belirli askeri hedefler verildi. Bunlar arasında tampon bölgenin ve yakındaki mevzilerin tamamen ele geçirilmesi, tampon bölgenin ötesine uzanan ve ağır silahlardan ve askeri altyapıdan arındırılmış bir güvenli bölgenin oluşturulması ve Suriye üzerinden Lübnan'a İran'ın silah kaçakçılığı yollarının engellenmesi yer aldı.[5]

Arka plan

1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra İsrail, Suriye'nin Golan Tepeleri bölgesinin çoğunu işgal etti.[6] 1973'teki Yom Kippur Savaşı'ndan sonra ise İsrail ile Suriye, aralarında anlaşarak Birleşmiş Milletler Ayrılma Gözlem Gücünün (UNDOF) bölgeye yerleşmesinde mutabık kaldı ve alan tarafsız bölge olarak bırakıldı.[6] 1981 yılında İsrail, Tepeleri tek taraflı olarak ilhak etti. Bu işgal Birleşmiş Milletler tarafından uluslararası hukukun ihlali olarak kabul edildi ve yasadışı olarak kınandı. Günümüzde ABD hariç geri kalan tüm devletler Golan Tepelerini Suriye'nin toprak bütünlüğünün bir parçası olarak kabul etmektedir.[7]

İsrailli yetkililer, Amerika Birleşik Devletleri'nin bölge üzerindeki İsrail egemenliğini tanıması için lobi faaliyetlerinde bulundu.[8] 2019'da Donald Trump yönetimindeki Amerika Birleşik Devletleri, Golan Tepelerini İsrail'in bir parçası olarak tanıma kararı alırken, İsrail yönetimi Tepelerdeki yasadışı İsrail yerleşimlerini aktif olarak desteklemeyi sürdürdü.[9][10]

Kasım 2024'te Birleşmiş Milletler, İsrail'i, silahsızlandırılmış bölge içerisinde mühendislik çalışmaları ve muharebe tankları konuşlandırarak 1974 Silahsızlanma Anlaşması'nı ihlal etmekle suçladı.[11] İsrail ise “muhtemel bir terörist istilasını engellemek ve İsrail sınırlarının güvenliğini korumak amacıyla yalnızca İsrail topraklarında bir bariyer kurmaya çalıştığını” belirterek, “İsrail ve IDF yetkililerinin bölgedeki tehditleri bilen BM yetkilileriyle yakın temas halinde olduğunu” kaydetti.[11]

Aralık 2024'te Suriye muhalefeti Beşşar Esad liderliğindeki Suriye rejimine karşı büyük bir saldırı başlattı. Esad rejiminin devrilmesinin ardından, İsrail Diaspora İşleri ve Antisemitizmle Mücadele Bakanı Amichai Chikli, muhalif güçlerin Suriye hükümetine yönelik siyasi ayaklanmalarından duyduğu endişeyi dile getirerek, "Suriye'nin büyük kısmı artık El-Kaide ve DEAŞ'ın kontrolü altında ifadelerini kullandı.[12] İsrail'in, yeni rejimin olası saldırılarını önlemek amacıyla, işgal altındaki Golan Tepelerindeki Hermon Dağı'ndaki savunma hattını 1974 sınırlarına göre yeniden güçlendirmesini istedi.[13]

Kara harekatı

Suriye'de muhaliflerin güneyden ilerlemesi üzerine İsrail, 210. Tümen'i harekete geçirerk olası bir tehdidi önlemek amacıyla Golan Tepelerine takviye birlikler konuşlandırdı.[14] Suriye muhalif güçleri ilk olarak güneydeki Hader kasabasını ele geçirince, İsrail Savunma Kuvvetleri bölgedeki Birleşmiş Milletler karakoluna yönelik bir saldırıyı püskürtmek amacıyla Golan Tepelerinin içlerine doğru ilerlediği bildirdi.[15][16] Ayrıca IDF, oluşturulan tampon bölgedeki varlığını önemli ölçüde güçlendirdi.[17]

8 Aralık 2024'te İsrail Ordusu Radyosu, ana muharebe tankları da dahil olmak üzere İsrail zırhlı birliklerinin sabahın erken saatlerindeki operasyonlar sırasında Golan Tepelerindeki belirlenmiş sınır çitini geçtiğini bildirdi. İsrail Ordusu Radyosu, IDF ve Kuzey Komutanlığı'nın Suriye ile "sınırını" güçlendirmek amacıyla operasyonu başlattığını belirtti.[18] İsrail askerleri tampon bölgeye girmekle kalmadı, 1973'ten beri askerlerden arındırılmış olan tampon bölgeyi aşarak Suriye'ye bağlı Kuneytire iline kadar ilerledi.[19] Önemli sayıda birlik Han Arnabah kasabasına girerken, Suriye medyası, İsrail güçlerinin el-Baas şehir merkezine doğru ilerlediğini bildirdi.[18] İsrail Özel Kuvvetleri'ne bağlı Şaldağ Birimi'nin (Birlik 5101) Kuneytire iline ve Suriye kontrolündeki Hermon Dağı tarafına doğru ilerlemesinin ardından başbakan Binyamin Netanyahu, Suriye askerlerinin Golan Tepelerindeki mevzilerini terk etmesiyle 1974 ateşkes anlaşmasının çöktüğünü ve bölgenin "hiçbir düşman gücünün İsrail sınırına yerleşmemesini sağlamak" için geçici olarak işgal edileceğini belirten bir açıklama yaptı.[20][21] İşgal sırasında IDF sözcüsü Avichay Adraee, Kuneytire da dahil olmak üzere beş Suriye köyünde sokağa çıkma yasağı ilan ederek, sınır kasabalarındaki yerel halkın ikinci bir duyuruya kadar evlerinde kalmasını emretti.[22][23] El - Arabiye, 8 Aralık 2024'te İsrail'in Tel el-Hara tepesinin kontrolünü ele geçirdiğini bildirdi.[24] 10 Aralık'ta Al Jazeera ve Enab Baladi muhabirleri, İsrail tanklarının Birul-Acem gibi Suriye'nin birçok köyüne girdiğini bildirdi.[25][26] İsrail tanklarının Şam'a 26 kilometre (16 mil) uzaklıktaki Katana'ya kadar ulaştığı bildirilse de bir askeri yetkili İsrail Savunma Kuvvetleri Şam'a doğru ilerlediği iddiasını reddetti.[27] Ayrıca tampon bölgenin ötesinde "birkaç ek noktanın" ele geçirildiğini ise kabul etti. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz İsrail'in Suriye'nin güneyinde "terörizmin Suriye'de kurulmasını ve örgütlenmesini önlemek" için "steril savunma bölgesi" kurmayı hedeflediğini belirtti.[28]

Hava saldırıları

İsrail Hava Kuvvetleri, 8 Aralık 2024'te, İsrail'in stratejik tehdit olarak gördüğü silah depolama tesislerine, muhalif güçlerin eline geçmesini önlemek amacıyla hedefli operasyonlar düzenledi.[17][29] İsrailli yetkililer, hedefler arasında, çoğunluğu hardal gazı ve VX gazı olmak üzere az miktarda kimyasal silah stokunun, radar donanımlı bataryaların, Rus yapımı hava savunma füzelerinin fırlatma rampaları ve Scud füzesi stoklarının bulunduğunu iddia etti.[23] Beyaz Miğferler, saldırlar sonrası çıkan yangınların söndürülmesi sırasında olağandışı zehirli dumanlara rastlanmadığını ve siviller arasında boğulma vakası görülmediğini" bildirdi.[30] İsrail'in ayrıca Suriye istihbarat ve gümrük merkezlerine hava saldırıları düzenledi ve Şam'daki lokasyonlarında patlamalar olduğu bildirildi.[22] Daha sonra İsrail, Mezzeh Hava Üssünü de ağır şekilde bombaladı.[31]

9 Aralık 2024'te İsrail, güney Suriye'deki Dera ve Süveyda İlindeki birkaç hava saldırısı düzenledi. Altı hava saldırısının Süveyda'nın kuzeyindeki bir hava üssünde gerçekleştiği bildirilirken, diğer birkaç saldırı da Neva ve Dera kırsalındaki cephane depolarını hedef aldı.[32]

Tepkiler

Ulusal

Uluslararası

  •  Almanya: Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sebastian Fische, "Golan Tepeleri 1967 yılında İsrail tarafından işgal edildi ve 1981 yılında ilhak edildi. Almanya bu ilhakı tanımıyor" dedi.[33]
  •  Birleşmiş Milletler: Genel Sekreter Antonio Guterres'in sözcüsü Stephane Dujarric, İsrail'in işgalini genişletmesinin 1974 anlaşmasının ihlali olduğunu söyledi. Dujarric, 10 Aralık'ta yaptığı açıklamada "Bu tür saldırılara karşıyız. Esad sonrasının Suriye için bir dönüm noktası olduğunu düşünüyorum. Komşuları tarafından Suriye topraklarına tecavüz etmek için kullanılmamalı" ifadelerini kullandı.[34][35]
  •  Irak: Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Suriye'ye yönelik saldırılarını "uluslararası hukukun ve ilgili uluslararası kararların açık bir ihlali" olarak kınayan bir açıklama yaptı ve BM Güvenlik Konseyi'ni "bu açık saldırganlığı kınayarak ve bu ihlalleri sona erdirmek için gerekli önlemleri alarak sorumluluğunu yerine getirmeye" çağırdı.[36]
  •  İran: Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, "Bu saldırı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin açık bir ihlalidir" ve "BM Güvenlik Konseyi'nden saldırganlığı durdurmak ve işgal rejimini sorumlu tutmak için derhal bir yanıt talep ediyoruz" dedi.[37][38]
  •  Mısır: Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, "Bu adımın Suriye'nin egemenliği ile Tel Aviv ve Şam arasında da 5 Haziran 1974'te imzalanan Kuvvetlerin Çekilme Anlaşması'nı açık şekilde ihlal ettiğini" belirtti. Ayrıca İsrail’in uluslararası hukuku, Suriye topraklarının birlik ve bütünlüğünü ihlal ettiği; sahada yeni bir oldu bitti ile daha fazla Suriye toprağını işgal etmek için bölgedeki boşluktan faydalandığını ekledi.[39]
  •  Türkiye: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 10 Aralık günü yaptığı açıklamada, "İsrail hükümetinin ısrarla ve inatla gittiği yol, açık söylüyorum, yol değildir. Güvenlik, daha fazla kan dökülerek, masum sivillere daha fazla bomba atılarak sağlanamaz. Bu sadece Gazze ve Filistin için değil, aynı zamanda Suriye için de geçerlidir" ifadelerini kullandı.[40] Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Suriye ile arasındaki tampon bölgeye girmesini ve Suriye topraklarına ilerlemesini sert bir şekilde kınadı. Bakanlık ayrıca İsrail'in eylemlerinin, özellikle Suriye'de barış ve istikrarın yolda olduğu kritik bir zamanda, bir "işgal zihniyeti" gösterdiğini ekledi.[41][42]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "IDF Temporarily Seizes Control of Syrian Side of Mount Hermon As Regime Falls". Crown Heights. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. 
  2. ^ Fabian, Emanuel (10 Aralık 2024). "350 strikes, targeting most arms stockpiles in Syria: IDF airs clip of its bombing spree". The Times of Israel (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Aralık 2024. 
  3. ^ "İsrail ordusu Suriye sınırındaki tampon bölgeyi ele geçirdi". Euronews. 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024. 
  4. ^ "Israel's Netanyahu declares end of Syria border agreement, orders military to seize buffer zone". The New Arab. 8 Aralık 2024. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024. 
  5. ^ Fabian, Emanuel (9 Aralık 2024). "Katz orders IDF to complete seizure of Syrian buffer zone, continue destroying Assad's 'strategic weapons'" (İngilizce). The Times of Israel. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  6. ^ a b "İsrail işgalindeki Golan Tepeleri neden önemli?". BBC Türkçe. 29 Temmuz 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  7. ^ "What is the Golan Heights and what does it mean to Israel and Syria?". Reuters. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  8. ^ "GOP lawmakers introduce bill recognizing Israeli sovereignty over Golan". The Jerusalem Post| (İngilizce). 28 Şubat 2019. 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  9. ^ Badie, Dina (25 Mart 2019). "Why Trump's recognition of the Golan Heights as Israeli territory matters". The Conversation (İngilizce). 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  10. ^ "Israel set to double settlements in Golan Heights – DW – 12/26/2021". Deutsche Welle (İngilizce). 5 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  11. ^ a b Ebrahim, Nadeen (13 Kasım 2024). "UN sounds alarm at Israel's 'severe violations' at key buffer zone with Syria". CNN (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  12. ^ Krever, Mick (8 Aralık 2024). "Israel watches Syria with trepidation as 50 years of detente is upended". CNN (İngilizce). 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  13. ^ Quillen, Faras Ghani,Edna Mohamed,Lyndal Rowlands,Ali Harb,Maziar Motamedi,Umut Uras,Stephen (7 Aralık 2024). "Syria war updates: Opposition takes Damascus, al-Assad flees". Al Jazeera (İngilizce). 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  14. ^ Beatrice Farhat (6 Aralık 2024). "Syria rebels advance, Jordan closes border as Assad loses ground: What to know - Al-Monitor: The Middle Eastʼs leading independent news source since 2012". Al-Monitor (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  15. ^ Fabian, Emanuel (7 Aralık 2024). "IDF says it is aiding UN forces to repel attack on post on Syrian side of Golan". www.timesofisrael.com (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  16. ^ Presse, AFP-Agence France. "Israel Army Says Assisting UN Force In 'Repelling Attack' In Syria". www.barrons.com (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  17. ^ a b Fabian, Emanuel (8 Aralık 2024). "Reports claim Israeli tanks crossing into Syria buffer zone". www.timesofisrael.com (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  18. ^ a b "القوات "الإسرائيلية" تصل إلى وسط مدينة البعث في القنيطرة | سياسة | وكالة أنباء سرايا الإخبارية - حرية سقفها السماء". www.sarayanews.com (Arapça). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  19. ^ "İsrail, Golan Tepeleri'ndeki yasa dışı yerleşimleri genişletme kararı aldı". BBC News Türkçe. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  20. ^ "IDF Temporarily Seizes Control of Syrian Side of Mount Hermon As Regime Falls". CrownHeights.info - Chabad News, Crown Heights News, Lubavitch News (İngilizce). 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  21. ^ "Israel grabs buffer zone in Syria's Golan, tells villagers to stay home". Al Jazeera (İngilizce). 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  22. ^ a b "Suspected Israeli strikes hit a part of Damascus, two security sources say". Reuters. 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  23. ^ a b Bergman, Ronen (8 Aralık 2024). ""Israeli Ground Forces Cross into Syria, Officials Say"". The New York Times. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  24. ^ "مصدر للعربية: روسيا سلمت لإسرائيل موقعين في ريف درعا". El-Arabiye (Arapça). 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  25. ^ Ula, enab10 (10 Aralık 2024). "Israeli tanks arrive in Quneitra province". Enab Baladi (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  26. ^ "إسرائيل تهاجم 250 هدفا في سوريا وتوسع سيطرتها بريا". الجزيرة نت (Arapça). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  27. ^ Watts, Michael Howie, Matt (10 Aralık 2024). "Israeli tanks 'close to Damascus' as overnight raids 'destroy Assad army's assets'". The Standard (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  28. ^ James Mackenzie, Suleiman Al-Khalidi (10 Aralık 2024). "Israel says its air strikes destroyed most of Syria's strategic weapons stockpiles". Reuters. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  29. ^ "قصف إسرائيلي على تل أيوبا في ريف القنيطرة الأوسط بسوريا". دار الهلال (Arapça). Erişim tarihi: 18 Aralık 2024. 
  30. ^ Keddie, Lyndal Rowlands,Federica Marsi,Umut Uras,Maziar Motamedi,Farah Najjar,Patrick. "Syria updates: New PM meets old government officials to aid transition". Al Jazeera (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Aralık 2024. 
  31. ^ Krever, Mick (10 Aralık 2024). "Israel strikes Syria 480 times and seizes territory as Netanyahu pledges to change face of the Middle East". CNN (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Aralık 2024. 
  32. ^ "غارات جوية عنيفة للاحتلال الإسرائيلي على درعا جنوب سوريا". وكالة البوصلة الاخبارية (Arapça). 9 Aralık 2024. Erişim tarihi: 18 Aralık 2024. 
  33. ^ "Almanya'dan Golan Tepeleri açıklaması: Suriye'ye ait, İsrail'in ilhakını tanımıyoruz". Bianet. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  34. ^ "Middle East states condemn Israel's 'dangerous' land grab in Syria". Al Jazeera (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  35. ^ "UN opposes any violation of Syria's territory, UN spokesperson says". Reuters. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  36. ^ "Iraq condemns Israel's seizure of Syrian lands as "blatant violation" of international law". Shafaq News (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  37. ^ "Iran condemns 'violation' of law after Israeli incursion into Golan buffer zone". Al Arabiya English (İngilizce). 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  38. ^ Keddie, Lyndal Rowlands,Federica Marsi,Umut Uras,Maziar Motamedi,Farah Najjar,Patrick. "Syria updates: New PM meets old government officials to aid transition". Al Jazeera (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2024. 
  39. ^ Egypt, Daily News (9 Aralık 2024). "Egypt condemns Israeli seizure of Syrian demilitarised zone". Dailynewsegypt (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  40. ^ "Türkiye is ready to put 'its entire body' into effort to end bloodshed in Gaza: President Erdogan". Anadolu Ajansı. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  41. ^ "No: 250, 10 Aralık 2024, İsrail'in Suriye Topraklarında Devam Eden İşgalci Eylemleri Hk. / T.C. Dışişleri Bakanlığı". www.mfa.gov.tr. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 
  42. ^ "Turkey condemns Israel's 'occupation mentality' after advance into Syria". El-Arabiye (İngilizce). 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024. 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!