İsmail Mahir Efendi (d. 1869, Araç, Kastamonu) - (ö. 1916), Türk siyasetçi.
İsmail Mahir Efendi 1869 yılında, Kastamonu’nun Araç ilçesinde doğdu. Köyünde başladığı eğitimini Kastamonu’daki medresede sürdürdü. 2 Nisan 1886’da medreseyi bitirdi ve Sinop’un Ayancık Bölgesi ilkokuluna öğretmen atandı. Bir yıl sonra İstanbul’daki Öğretmen Okulu'nun yüksek bölümüne başladı, 1890 yılında üstün başarıyla bitirdi. Mezuniyetinin ardından Selanik İlköğretmen Okuluna atandı ve aynı dönemde diğer iki okulda da geometri ve coğrafya öğretmenliği yaptı. 1894-1900 yılları arasında Selanik ve Rumeli Maarif Müfettişi olarak görev yaptı. Selanik Öğretmen Okulu Müdürlüğüne getirildi. 1908 genel seçimlerinde Kastamonu Mebusu seçildi. 5 Ağustos 1912’de Meclis’in kapatılması ve Balkan Savaşı'nın başlaması üzerine İstanbul Kız Öğretmen Okulu Fahri Müdürlüğü görevine başladı. İlk anaokulunu ile Anaokulu Öğretmen Okulu'nu 1914 yılında açtı. Anaokulları mevzuatını düzenledi. 1914 genel seçimlerinde yeniden Kastamonu Mebusu seçildi. 1916 yılında, kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi.[1]
Darüleytamların da kurucu babası İsmail Mahir Efendi’dir. 1916 yılından ölümüne kadar 69 yurt açmıştır. Bu yurtlara yaklaşık 5 bini kız olmak üzere 20 bin çocuk alınmıştır. Yurtlarda kültür derslerinin yanı sıra çiftçilik ve sanayi dersleri öğretilmiştir. Bu çocukların aile kökleri neredeyse tümüyle köylü ailelerdir. Dolayısıyla çocukların da modern çiftçilik eğitimi alarak yetiştirilmeleri anlamlı görülmüş, bu yolla eğitilen çocukların örnek birer uzman durumuna getirilmeleriyle, kırsal toplumun da geliştirilmesi amaçlanmıştır.[1]
Kaynakça
