İkrime bin Ebu Cehil Amr bin Hişam (Arapça: عكرمة بن أبي جهل), Babası Ebu Cehil ile birlikte İslam peygamberi Muhammed'in önde gelen muhaliflerinden birisiydi. Daha sonrasında Müslüman oldu; Ridde savaşlarında ve Suriye'nin fethinde Raşidin kuvvetlerinde komutanlık yaptı. Muhtemelen Bizans kuvvetleriyle yapılan Ecnadeyn Muharebesi'nde öldü.
Yaşamı
İkrima'nın babası, İslam peygamberi Muhammed'e karşı sert muhalefeti nedeniyle Müslümanlar tarafından "Ebu Cehil" (cehaletin babası) olarak anılan, çok tanrılı Kureyş kabilesinin Mahzum boyunun lideri Amr ibn Hişam ibn el-Muğire idi. İkrime'nin babası 624 yılında Bedir Savaşı'nda Müslümanlarla savaşırken öldürüldü. Kureyş'in Müslümanları mağlup ettiği Uhud Savaşı'nda İkrime, kabilenin sol kanadına komuta etti; bu sırada kuzeni Halid bin Velid sağ kanadı komuta ediyordu. Mahzum'un Bedir'deki kayıpları nüfuzlarını azaltmış ve Muhammed'e karşı kontrolü Ebu Süfyan yönetimindeki Abduşems'e bırakmıştı. Ancak o dönemde Mahzumların önde gelen lideri olan İkrime'nin Mekke'deki etkisi 620'li yılların sonlarına doğru artmıştı. Hudeybiye'de Muhammed'le yapılan müzakerelere karşı çıktı ve kendisi ve bazı Kureyşliler Huza'a'ya saldırarak anlaşmayı bozdu. Muhammed 630'da Mekke'yi fethettiğinde, İkrime Mahzum'un ticari bağlantılarının olduğu Yemen'e kaçtı.
Muhammed daha sonra, İkrima'nın karısı ve baba tarafından İslam'a geçmiş olan birinci dereceden kuzeni Ümmü Hakim bint Haris'in talebi üzerine İkrime'yi affetti. Tarihçi Vakidi'ye göre Muhammed, İkrima'yı 632 yılında Hevazin kabile birliğinin zekat memuru olarak görevlendirdi. Muhammed öldüğünde İkrima, Yemen ile Mekke arasındaki Tihama bölgesindeydi. Blankinship'e göre, İslam'ı kabul ettikten sonra İkrime, "daha önceki İslam karşıtlığındaki yeteğinin çoğunu" yeni dininin ssvunmasına adadı. Muhammed'in ölümünden sonra, İslam peygamberinin yakın arkadaşı Ebu Bekir halife oldu ve İkrima'yı, tüm Arap toprakları etrafında seferlere komuta ettiği Ridde savaşlarında (632-633) isyancı Arap kabilelerine karşı bir sefere komutanlık etmesi için görevlendirdi. 634'e gelindiğinde Ebu Bekir, Tihama, kuzey Yemen, Bahreyn ve Umman'dan gelen İkrime ve birliklerini, Müslümanların Suriye'yi fethinde Halid'in ordusunu takviye etmek üzere yeniden görevlendirdi. İkrime büyük olasılıkla 634 yılında Filistin'deki Ecnadeyn Muharebesi'nde Bizanslılarla savaşırken ölmüştür, ancak bunun 636 yılındaki Yermuk Muharebesi sırasında da olabileceği kabul edilmektedir.
Kaynakça
