ศาลรัฐธรรมนูญแห่งสาธารณรัฐอิตาลี (อิตาลี: Corte costituzionale della Repubblica Italiana) เป็นหนึ่งในสองศาลสูงสุดแห่งสาธารณรัฐอิตาลี อีกศาลหนึ่ง คือ ศาลยุติธรรมสูงสุด (Court of Cassation)
รัฐธรรมนูญอิตาลี มาตรา 134 ว่า ศาลมีอำนาจชำระคดีเกี่ยวกับความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมายที่ฝ่ายอาณาจักรหรือฝ่ายศาสนจักรตราขึ้น โดยอยู่ในเงื่อนไขตามรัฐธรรมนูญอิตาลี และเมื่อศาลวินิจฉัยว่า กฎหมายใดไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญแล้ว กฎหมายนั้นเป็นอันไร้ผลตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศคำวินิจฉัย นอกจากนี้ ศาลยังมีอำนาจชำระคดีเกี่ยวกับการขัดกันของอำนาจระหว่างฝ่ายอาณาจักรและฝ่ายศาสนจักร หรือระหว่างฝ่ายศาสนจักรด้วยกัน กับทั้งยังมีอำนาจชำระคดีซึ่งประธานาธิบดีเป็นจำเลย[1] คำวินิจฉัยของศาลเป็นที่สุด ไม่มีอุทธรณ์
ศาลประกอบด้วยตุลาการ 15 คน อยู่ในตำแหน่งคนละ 9 ปี ในบรรดา 15 คนนี้ ประธานาธิบดีแต่งตั้ง 5 คน รัฐสภาเลือกตั้ง 5 คน และศาลยุติธรรมสูงสุดกับศาลปกครองสูงสุดเลือกตั้งมา 5 คน จากนั้น บุคคลเหล่านี้จึงเลือกกันเองเป็นประธาน 1 คนโดยวิธีลงคะแนนลับและด้วยเสียงข้างมากเด็ดขาด ถ้าไม่มีผู้ใดได้เสียงข้างมากเด็ดขาด จะเลือกเอาจากผู้ที่ได้คะแนนมากที่สุด 2 คน เมื่อได้ประธานแล้ว ประธานจะตั้งรองประธาน 1 หรือ 2 คน
ศาลนี้นับเป็นนวัตกรรมหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ครั้นการปรับปรุงหน่วยสืบราชการลับอิตาลีซึ่งได้รับความเห็นชอบในเดือนสิงหาคม 2007 มีผลใช้บังคับ การบอกปัดไม่ให้เข้าถึงเอกสารของศาลโดยอ้างความลับราชการก็เป็นอันทำไม่ได้อีกต่อไปนับแต่วันที่ 12 ตุลาคม 2007
ตั้งแต่ปี 1955 บัลลังก์ของศาลอยู่ที่วังกงสุล (Palazzo della Consulta) ในกรุงโรม บางครั้งจึงมีผู้เรียกศาลด้วยชื่อวังดังกล่าว
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น