รัฐสภาแขวน (อังกฤษ: hung parliament) หรือ รัฐบาลที่มีเสียงข้างน้อยในสภา[1] เป็นศัพท์ที่ใช้ในสภานิติบัญญัติภายใต้ระบบเวสต์มินสเตอร์ เพื่อใช้อธิบายในเหตุการณ์ที่ไม่มีพรรคการเมืองหรือพันธมิตรเดิมใดมีสมาชิกสภานิติบัญญัติ (เรียกโดยทั่วไปว่าสมาชิกหรือที่นั่ง) มากถึงขั้นเป็นเสียงข้างมากเด็ดขาดในรัฐสภาหรือสภานิติบัญญัติอื่น เหตุการณ์นี้ยังมีศัพท์เรียกอีกว่า รัฐสภาได้ดุล (balanced parliament)[2][3] หรือเป็นสภานิติบัญญัติที่ไร้การควบคุมโดยรวม (no overall control, NOC)[4][5][6] และอาจได้ผลลัพธ์เป็นรัฐบาลเสียงข้างน้อย
ในระบบหลายพรรคการเมือง โดยเฉพาะที่ที่มีการปรับใช้การเลือกตั้งระบบสัดส่วนนั้น เป็นเรื่องยากที่พรรคใดพรรคหนึ่งจะครองที่นั่งเป็นส่วนมาก และนอกจากนั้น การที่พรรคการเมืองเดียวสามารถตั้งรัฐบาลได้ด้วยตัวเองนั้น เป็นเรื่องที่หายาก (กล่าวคือ มีรัฐบาลผสมเป็นเรื่องปกติ) ดังนั้น แนวคิดของ "รัฐสภาแขวน" จึงไม่เกี่ยวข้องในระบบเหล่านี้ เนื่องจากสภานิติบัญญัติที่ปราศจากเสียงข้างมากของพรรคเดียวถือเป็นเรื่องปกติ
ในระบบเวสต์มินสเตอร์ หากปราศจากเสียงข้างมากที่ชัดเจน จะไม่มีพรรคหรือพันธมิตรใดได้อำนาจบริหารโดยอัตโนมัติ สถานะนี้มักเรียกกันในระบบรัฐสภาว่า "การจัดตั้งรัฐบาล" อย่างไรก็ตาม การตั้งเสียงข้างมากเด็ดขาดนั้นยังเป็นไปได้จากการตั้งรัฐบาลผสมหรือการเพิ่มสมาชิกใหม่ให้เข้าร่วมกับพันธมิตรเดิมที่มีอยู่แล้ว นอกจากนี้ ยังอาจมีการตั้งรัฐบาลเสียงข้างน้อยขึ้นแทน กล่าวคือ พรรคที่มีสมาชิกมากที่สุดจะได้รับอนุญาตให้จัดตั้งรัฐบาลโดยปราศจากเสียงข้างมากเด็ดขาด โดยมีเงื่อนไขว่าพรรคจะต้องได้รับการสนับสนุนที่ชัดเจนและต่อเนื่องจากสมาชิกที่ไม่ได้สังกัด เช่น พรรคเล็กหรือสมาชิกสภานิติบัญญัติอิสระ
อ้างอิง
