พิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตนต่อธงชัยเฉลิมพล หรือภาษาปากว่า พิธีสาบานธง เป็นพิธีการทางทหารซึ่งจัดขึ้นเป็นประจำทุกปีในวันกองทัพไทย และวันสำคัญของแต่ละเหล่าทัพ ผู้ที่เป็นทหารทุกคนจะต้องผ่านการเข้าร่วมพิธีดังกล่าว เพื่อแสดงถึงความเป็นทหารอย่างสมบูรณ์[ 1] ภาษาอังกฤษ ว่า "The Ceremony of Taking the Oath of Allegiance to the Colours"[ต้องการอ้างอิง
ธงชัยเฉลิมพลของหน่วยทหารบก
ธงชัยเฉลิมพลของหน่วยทหารเรือ
ธงชัยเฉลิมพลของหน่วยทหารอากาศ
ธงชัยเฉลิมพลของหน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานในพิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตนต่อธงชัยเฉลิมพล เมื่อวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2470พิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตนต่อธงชัยเฉลิมพล สันนิษฐานว่ามีขึ้นครั้งแรกเท่าที่ปรากฏหลักฐานเมื่อวันที่ 9 ตุลาคม พ.ศ. 2470 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยจัดขึ้นที่พระลานพระราชวังดุสิต ในครั้งนั้นเป็นการประกอบพิธีของหน่วยทหารบก ทหารรักษาวัง และทหารเรือ ที่ประจำอยู่ในกรุงเทพ ฯ ซึ่งพระองค์ได้เสด็จพระราชดำเนินเป็นองค์ประธานพิธีสวนสนามครั้งนี้ [ 2]
การจัดหน่วยสวนสนามในครั้งนั้นประกอบด้วย
กองบังคับการกองผสม
กองแตรวงผสม (แตรวงกรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์ฯ แตรวงกรมทหารรักษาวัง และแตรวงทหารเรือ)
นักเรียนนายร้อย นักเรียนนายเรือ นักเรียนนายดาบ นักเรียนนายดาบแพทย์ (จัดรวมเป็น 1 กองพัน)
กองบังคับการกองพลที่ 1 รักษาพระองค์
กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์ฯ (จัดเป็นกรม 3 กองพัน)กรมทหารราบที่ 11 รักษาพระองค์ (จัดเป็นกรม 3 กองพัน)กรมทหารรักษาวัง จัดเป็น 1 กองพัน (ปัจจุบันคือกองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 1 มหาดเล็กรักษาพระองค์ )
กรมทหารราบที่ 2 (จัดเป็น 1 กองพัน)
กรมทหารราบที่ 3 (จัดเป็น 1 กองพัน)
กรมทหารม้าทุกกรมในกองทัพน้อยที่ 1 (จัดเป็นกรม 2 กองพัน)
กรมทหารปืนใหญ่ที่ 1 รักษาพระองค์ (จัดเป็นกรม 2 กองพัน)กรมทหารช่างที่ 1 รักษาพระองค์ พลเสนารักษ์แผนกโรงเรียนแพทย์ทหารบก และพลเสนารักษ์ทหารรักษาวัง (จัดรวมกันเป็นกรม 2 กองพัน)กองสัมภาระที่ 1 กองสัมภาระที่ 2 กองเสนารักษ์ที่ 1 กองเสนารักษ์ที่ 2 และหมวดหมู่สัมภาระ หมวดหมู่เสนารักษ์ และหมวดหมู่สัตวรักษ์ของกองทหารในกรุงเทพ (จัดรวมกันเป็น 1 กองพัน)
ทหารเรือ (จัดเป็นกรม 3 กองพัน) ต่อมาในปี พ.ศ. 2493 กระทรวงกลาโหม ได้สั่งการให้แต่ละเหล่าทัพแยกกันทำพิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตนต่อธงชัยเฉลิมพล สำหรับกองทัพบกได้จัดให้มีขึ้นในวันที่ 8 พฤศจิกายน ของทุกปี
พ.ศ. 2500 ได้มีการประกอบพิธี กระทำสัตย์ปฏิญาณตนต่อธงชัยเฉลิมพลของทหารทั้งสามเหล่าทัพ ในเขตพระนครและธนบุรีร่วมกันอีกครั้งหนึ่ง และต่อมาก็ได้กำหนดให้หน่วยทหารในแต่ละพื้นที่จัดทำพิธี ฯ ภายในหน่วย เพื่อลดปัญหาการจราจร
พิธีกระทำสัตย์ปฏิญาณตนฯ เดิมกระทำในวันที่ 25 มกราคม ของทุกปี เนื่องจากวันดังกล่าวเป็นวันกองทัพไทย และในวันดังกล่าวทหารใหม่ได้ฝึกเสร็จสิ้นแล้วตามหลักสูตร และพร้อมที่จะทำการรบได้ นอกจากนี้ยังเป็นวันระลึกถึงวีรกรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สมเด็จพระนเรศวรมหาราช ทรงกระทำยุทธหัตถี ได้รับชัยชนะต่อข้าศึกด้วย[ 3] กองบัญชาการทหารสูงสุด จึงมีคำสั่งเปลี่ยนแปลงวันกองทัพไทย มาเป็นวันที่ 18 มกราคม ของทุกปีแทน โดยเริ่มตั้งแต่ พ.ศ. 2550 เป็นต้นไป[ 4] [ 5]
กรุงเทพมหานคร
สำหรับหน่วยทหารอื่นที่มีที่ตั้งนอกเขตจังหวัดทหารบก กรุงเทพฯ ซึ่งตั้งอยู่ในจังหวัดใกล้เคียงกัน กระทำพิธีรวมกันหรือจะกระทำพิธี ณ ที่ตั้งหน่วยทหาร หรือพื้นที่ที่เหมาะสม
ข้าพเจ้า (เอ่ยยศ นาม และนามสกุล) ขอกระทำสัตย์ปฏิญาณว่า
ข้าพเจ้า จักยอมตาย เพื่ออิสรภาพ และความสงบแห่งประเทศชาติ และประชาชน
ข้าพเจ้า จักอยู่ในศีลธรรมของศาสนา และจรรยาบรรณ
ข้าพเจ้า จะเทิดทูนและรักษาไว้ ซึ่งพระบรมเดชานุภาพแห่งพระมหากษัตริย์เจ้า
ข้าพเจ้า จักรักษาไว้ ซึ่งการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
ข้าพเจ้า จักเชื่อถือผู้บังคับบัญชา และปฏิบัติตามคำสั่งอย่างเคร่งครัด ทั้งจักปกครองแก่ผู้ใต้บังคับบัญชาด้วยความยุติธรรม
ข้าพเจ้า จะไม่แพร่งพรายความลับของราชการทหารเป็นอันขาด[ 3]
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
