พระราชวรคุณ (สมศักดิ์ ปณฺฑิโต)

พระราชวรคุณ (สมศักดิ์ ปณฺฑิโต)
ส่วนบุคคล
เกิด	24 ตุลาคม พ.ศ. 2474 (91 ปี)
มรณภาพ	25 เมษายน พ.ศ.2566
นิกาย	ธรรมยุติกนิกาย
การศึกษา	น.ธ.เอก ประโยค 1-2 ครูพิเศษมูล ครุศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาจิตวิทยาและการแนะแนว
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	วัดบูรพาราม (อำเภอเมืองสุรินทร์) จังหวัดสุรินทร์
อุปสมบท	4 เมษายน พ.ศ. 2494
พรรษา	72
ตำแหน่ง	อดีตที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดสุรินทร์ (ธรรมยุต), อดีตเจ้าอาวาสพระอารามหลวง วัดบูรพาราม พระอารามหลวง เฉลิมพระเกียรติ

พระราชวรคุณ^[1] นามเดิม สมศักดิ์ ดีมาก ฉายา ปณฺฑิโต อดีตที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดสุรินทร์ (ธรรมยุต), อดีตเจ้าอาวาสพระอารามหลวงวัดบูรพาราม พระอารามหลวง เฉลิมพระเกียรติ

ชาตภูมิ

พระราชวรคุณ นามเดิมชื่อ สมศักดิ์ ดีมาก เกิดวันเสาร์ที่ 24 เดือน ตุลาคม พ.ศ. 2474 ตรงกับวันขึ้น13 ค่ำ เดือน11 ปีมะแม ณ บ้านตานงค์ หมู่ที่ 14 ตำบลเฉนียง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ โยมบิดาชื่อ นายธรรม โยมมารดาชื่อ นางเบียน นามสกุล ดีมาก

การศึกษา

• พ.ศ. 2488 ได้รับการศึกษาเบื้องต้นสำเร็จการศึกษา ชั้นประถมศึกษาปีที่4 ในสมัยนั้น ณ โรงเรียนวัดปราสาทศิลาราม ตำบลเฉนียง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์
• พ.ศ. 2491 สอบไล่ได้นักธรรมชั้นตรี ณ สำนักศาสนศึกษาวัดบูรพาราม
• พ.ศ. 2495 สอบไล่ได้นักธรรมชั้นโท ณ สำนักศาสนศึกษาวัดบูรพาราม
• พ.ศ. 2496 สอบได้นักธรรมชั้นเอก ณ สำนักศาสนศึกษาวัดบูรพาราม และสอบไล่ได้ประโยค 1-2

การบรรพชาและอุปสมบท

ในปี พ.ศ. 2491 อายุได้ 16 ปีบริบูรณ์ ได้บรรพชาเป็นสามเณร ณ วัดบูรพารามตำบลในเมือง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ โดยมีพระครูรัตนากรวิสุทธิ์ (ดูลย์ อตุโล) เป็นพระอุปัชฌาย์ อุปสมบทเป็นพระภิกษุเมื่ออายุครบ20 ปีบริบูรณ์ เมื่อวันพุธ ที่4 เดือน เมษายน พ.ศ. 2494 ณ พัทธสีมาวัดบูรพาราม ตำบลในเมือง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ โดยมี พระครูรัตนากรวิสุทธิ์ (ดูลย์ อตุโล) สมณศักดิ์สุดท้ายที่ พระราชวุฒาจารย์ (ดูลย์ อตุโล) เป็นพระอุปัชฌาย์ มีพระครูคุณสารสัมบัน (โชติ คุณสมฺปนฺโน) สมณศักดิ์สุดท้ายที่พระเทพสุทธาจารย์ (โชติ คุณสมฺปนฺโน) อดีตเจ้าอาวาสวัดวชิราลงกรณ์วรารามวรวิหาร อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา เป็นพระกรรมวาจาจารย์ ได้รับฉายานามว่าปณฺฑิโต

การรวบรวม/เรียบเรียง จัดทำตำราหนังสือคำสอนหลวงปู่ดูลย์ อตุโล

หลวงปู่สมศักดิ์ เป็นผู้ที่อุปัฏฐากรับใช้ดูแลการบริหารงานภายในวัดบูรพาราม ตำบลในเมือง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ จนกระทั่งพระราชวุฒาจารย์ (ดุลย์ อตุโล) ละสังขาร เมื่อวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ. 2526 หลังจากพระราชทานเพลิงศพหลวงปู่ดูลย์แล้ว ท่านเป็นผู้ที่รวบรวมคำสอนของ หลวงปู่ดูลย์อย่างละเอียด หลักธรรมคำสั่งสอน โอวาทธรรมของหลวงปู่ดูลย์ ซึ่งจะกล่าวเพียงสั้นๆ พูดน้อยๆ แต่ละคำพูดของท่าน แต่ละประโยคมีความหมายเนื้อหาลึกซึ้งมีปฏิภาณไหวพริบเร็วฉับไวมาก ฟังแล้วต้องตริตรองด้วยปัญญาอย่างลึกซึ้ง เช่น หนังสือ หลวงปู่ฝากไว้ อตุโล ไม่มีใดเทียม เป็นต้น

ตำแหน่งงานทางคณะสงฆ์

• พ.ศ. 2512 ได้รับแต่งตั้งเป็นเลขานุการเจ้าคณะจังหวัดสุรินทร์ (ธรรมยุติกนิกาย)
• พ.ศ. 2521 เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดบูรพาราม ตำบลในเมือง อำเภอเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์
• พ.ศ. 2534 เป็นพระอุปัชฌาย์
• พ.ศ. 2536 เป็นเจ้าคณะอำเภออำเภอจอมพระ (ธรรมยุต) และรองเจ้าอาวาสวัดบูรพาราม
• พ.ศ. 2538 เป็นรักษาการเจ้าอาวาสวัดบูรพาราม
• พ.ศ. 2539 สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก มีพระบัญชาแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสวัดบูรพาราม (พระอารามหลวง)ชั้นตรี ชนิดสามัญ (26 กันยายน พ.ศ. 2539)
• พ.ศ. 2547 ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะจังหวัดสุรินทร์ (ธรรมยุต)(31 พฤษภาคม พ.ศ. 2547)
• ดำรงตำแหน่งเป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดสุรินทร์ (ธรรมยุต)

รางวัลเกียรติคุณ

• พ.ศ. 2543 เข้ารับพระราชทานรางวัลเสาเสมาธรรมจักร ผู้ทำคุณประโยชน์ ณ มณฑลพิธีท้องสนามหลวง กรุงเทพมหานคร (31 พฤษภาคม พ.ศ. 2543) ในการนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ฯ เป็นประธานในพิธี

• พ.ศ. 2554 ได้รับการถวายปริญญาโท(กิติมศักดิ์) ปริญญาครุศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาจิตวิทยาและการแนะแนว จากสภามหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ (25 มีนาคม พ.ศ. 2554)

มรณภาพ

พระราชวรคุณ (สมศักดิ์ ปณฺฑิโต) อาพาธด้วยโรคประจำตัว และโรคชราภาพ เป็นผู้ป่วยในพระบรมราชานุเคราะห์ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พำนักรักษาตัว ณ ห้องปลอดเชื้อ กุฏิพิทยาภรณ์ วัดบูรพาราม และถึงแก่มรณภาพ^[2]ลงอย่างสงบ ณ ห้องปลอดเชื้อ กุฏิทิพยาภรณ์ วัดบูรพาราม วันที่ 25 เดือนเมษายน พ.ศ. 2566 เวลา 15.09 น.

สมณศักดิ์

• พ.ศ. 2516 เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่ พระครูนันทปัญญาภรณ์^[3]

ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์,เล่ม ๙๐,ตอนที่ ๑๗๗, ๒๘ ธันวาคม ๒๕๑๖,ฉบับพิเศษ หน้า ๓๖ .พระสมศักดิ์ วัดบูรพาราม จังหวัดสุรินทร์ เป็น พระครูนันทปัญญาภรณ์ แจ้งความ ณ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๑๖ สัญญา ธรรมศักดิ์ นายกรัฐมนตรี

• พ.ศ. 2522 เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท ในราชทินนามเดิม
• พ.ศ. 2534 เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามเดิม
• พ.ศ. 2535 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญยก ที่ พระโพธินันทมุนี (12 สิงหาคม พ.ศ. 2535)^[4]
• พ.ศ. 2548 เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชวรคุณ วิบูลธรรมโสภิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี^[5]

อ้างอิง

1. http://www.kaentong.com/index.php?topic=11984.0
2. chanhena, Bandit. "คณะศิษย์อาลัย "หลวงปู่สมศักดิ์" วัดบูรพาราม ละสังขารสงบ สิริอายุ 91 ปี". เดลินิวส์.
3. ราชกิจจานุเบกษา,แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องพระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์,เล่ม ๙๐,ตอนที่ ๑๗๗, ๒๘ ธันวาคม ๒๕๑๖,ฉบับพิเศษ หน้า ๓๖ .พระสมศักดิ์ วัดบูรพาราม จังหวัดสุรินทร์ เป็น พระครูนันทปัญญาภรณ์ แจ้งความ ณ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๑๖ สัญญา ธรรมศักดิ์ นายกรัฐมนตรี
4. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 109, ตอนที่ 101, 12 สิงหาคม 2535, ฉบับพิเศษ หน้า 11
5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 123, ตอนที่ 2 ข, 12 มกราคม 2549, หน้า 5

• http://www.watbrm.com/th/ เก็บถาวร 2017-02-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน