จักรพรรดิซ่งเกาจง (12 มิถุนายน ค.ศ. 1107 – 9 พฤศจิกายน ค.ศ. 1187) พระนามเดิม "เจ้าโก้ว" ทรงเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 10 แห่งราชวงศ์ซ่ง ของประเทศจีน และเป็นจักรพรรดิองค์แรกของแห่งราชวงศ์ซ่งใต้ ในปี ค.ศ. 1127 พระองค์ได้ละทิ้งราชธานีไคเฟิง หลังการรุกรานของชนเผ่านฺหวี่เจิน หรือพวกจิน ไปตั้งมั่นที่เมืองหลินอัน (臨安; ปัจจุบันนี้คือเมืองหางโจว 杭州) จากนั้นจึงได้เสด็จขึ้นครองราชย์และสถาปนาราชวงศ์ซ่งขึ้นใหม่ในชื่อราชวงศ์ซ่งใต้ พระองค์ทรงอยู่ในราชสมบัติระหว่างปี ค.ศ. 1127 - 1162
พระราชประวัติ
จักรพรรดิซ่งเกาจงเป็นพระราชโอรสองค์ที่ 5 ของจักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง และเป็นพระราชอนุชาต่างพระราชมารดาของจักรพรรดิซ่งชินจง พระราชมารดาของพระองค์เป็นพระสนมจากสกุลเว่ย (韋) ซึ่งได้รับการสถาปนาหลังการสิ้นพระชนม์จากจักรพรรดิซ่งเกาจงเป็นพระพันปีหลวงเสียงหยิน (顯仁皇后, ค.ศ. 1080 - 1159)
"บทกวีสี่วรรคว่าด้วยภูเขาสวรรค์" (Quatrain on the Heavenly Mountain) ลายพระหัตถ์ของจักรพรรดิซ่งเกาจง
จักรพรรดิซ่งเกาจงทรงเคยปกครองพื้นที่แห่งหนึ่งราชวงศ์ซ่งเหนือมาก่อน ต่อมาหลังจักรพรรดิซ่งชินจง และจักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง ทรงถูกพวกจินจับกุมเป็นเชลยแล้ว พระองค์จึงขึ้นครองราชสมบัติเป็นจักรพรรดิลำดับถัดมาและสถาปนาราชวงศ์ซ่งใต้ขึ้น ในรัชกาลของพระองค์นั้นจักรวรรดิซ่งใต้ต้องทำสงครามกับชาวจินอยู่เสมอ ในชั้นต้นพระองค์ได้ให้แม่ทัพคนสำคัญ เช่น หลี่กัง งักฮุย หานซื่อจง และอวี่หยุนเหวิน ตรึงกำลังชาวจินไว้ อย่างไรก็ตาม หลังจากการต่อสู้ยาวนาหลายปีและประสบชัยชนะด้านการทหาร จักรพรรดิซ่งเกาจงก็ได้ทรงเปลี่ยนมาดำเนินนโยบายสันติและปกป้องดินแดนเป็นหลัก หนึ่งในเหตุผลสำคัญในการดำเนินนโยบายดังกล่าวก็คือ พระองค์และอัครมหาเสนาบดีฉินฮุ่ย ไม่ต้องการให้กองทัพซ่งใต้เอาชัยจากชาวจินอย่างเบ็ดเสร็จและช่วยเหลือจักรพรรดิซ่งชินจงและจักรพรรดิซ่งฮุ่ยจงได้ เพื่อว่าจักรพรรดิซ่งเกาจงจะได้อยู่ในราชสมบัติต่อไป ผลที่ปรากฏคือพระองค์และฉินฮุ่ยได้วางแผนบังคับให้แม่ทัพงักฮุยต้องถอนทัพกลับมาด้วยคำสั่งที่กำกวม แล้วหาทางจับงักฮุยประหารชีวิตเสียโดยปราศจากความผิด และถอดถอนแม่ทัพหานซื่อจงออกจากตำแหน่งทางการทหารทั้งหมด จากนั้นพระองค์ได้ลงพระนามใน “สัญญาสงบศึกเส้าซิง” กับชาวจิน ซึ่งสัญญาที่ซ่งใต้เสียเปรียบจินเป็นอย่างมาก กล่าวคือ ซ่งใต้ต้องยอมยกดินแดนจำนวนมากให้แก่ราชวงศ์จินเพื่อแลกกับการสงบศึก และต้องส่งบรรณาการให้กับชาวจินด้วย
จักรพรรดิซ่งเกาจงยังทรงเป็นกวีที่สำคัญพระองค์หนึ่งของจีน และทรงมีอิทธิพลอย่างสำคัญต่อกวีชาวจีนในรุ่นต่อมาด้วย ผลงานชิ้นหนึ่งของพระองค์ที่ยังหลงเหลือมาถึงปัจจุบันคือ "บทกวีสี่วรรคว่าด้วยภูเขาสวรรค์" (Quatrain on the Heavenly Mountain)
วันที่ 24 กรกฎาคม ค.ศ. 1162 จักรพรรดิซ่งเกาจงสละราชย์ให้จ้าวเชิ่นพระโอรสบุญธรรม ขึ้นเป็นจักรพรรดิซ่งเซี่ยวจง ส่วนจักรพรรดิซ่งเกาจงได้รับยศพระเจ้าหลวง (太上皇) และยังมีอำนาจทางการเมืองอยู่ต่อไป หลังครองราชย์นานกว่า 35 ปี แต่ยังทรงดำรงพระชนม์จนถึง ค.ศ. 1187 จึงเสด็จสวรรคต พระชนมายุได้ 80 พรรษา
ดูเพิ่ม
หมายเหตุ
↑ หลังจักรพรรดิซ่งชินจง ซึ่งเป็นพระเชษฐาต่างพระมารดา ทรงถูกชาวจินจับเป็นเชลยในเดือนมกราคม ค.ศ. 1127 พระองค์จึงทรงสถาปนาพระองค์เองเป็นจักรพรรดิองค์ใหม่เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ค.ศ. 1127 ทรงถูกถอดจากตำแหน่ง 25 วัน ระหว่างวันที่ 26 มีนาคม – 20 เมษายน ค.ศ. 1129 โดยแม่ทัพเหมียวฟู่ (苗傅) และหลิวเจิ้งเยี่ยน (劉正彥) ทรงถูกกองทัพจินไล่ล่าและไม่อาจควบคุมจีนภาคใต้อย่างเต็มที่ จนถึงปลายคริสต์ทศวรรษ 1130
↑ ทรงสละราชสมบัติให้พระราชโอรสบุญธรรม ซึ่งทรงรับอุปการะจากพระญาติห่าง ๆ องค์หนึ่ง ทรงสถาปนาพระองค์เองเป็น "ไท่ซ่างหวง" (太上皇; เทียบกับภาษาไทยคือคำว่า "พระเจ้าหลวง") และยังคงทรงเป็นผู้ฝึกหัดการปกครองให้จักรพรรดิองค์ใหม่ต่อไป
↑ เป็นพระนามหลังการสวรรคตที่ทรงได้รับครั้งสุดท้ายเมื่อ ค.ศ. 1191