ไฮแรม บิงแฮม ไฮแรม บิงแฮม (Hiram Bingham III – 19 พฤศจิกายน พ.ศ. 2418 - 6 มิถุนายน 2499 ) นักสำรวจ นักวิชาการ และวุฒิสมาชิก ชาวอเมริกัน ผลงานที่โดดเด่นคือ การค้นพบที่ตั้งถิ่นฐานของชาวอินคา ในเมืองมาชูปิกชู เมื่อ พ.ศ. 2454 ภายหลังบิงแฮมได้เป็นผู้ว่าการรัฐคอนเน็คติคัต และสมาชิกวุฒิสภาสหรัฐอเมริกา
ไฮแรม บิงแฮมเกิดที่โฮโนลูลู รัฐฮาวาย เป็นบุตรของมิสชันนารี นิกายโปรเตสแตนท์ ชาวอเมริกัน ศึกษาและเชี่ยวชาญด้านประวัติศาสตร์อเมริกาใต้ จบการศึกษาจากมหาวิทยาลัยเยล (พ.ศ. 2441 ) มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียวิทยาเขตเบิร์คลีย์ (พ.ศ. 2443 ) และมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด (พ.ศ. 2448 ) เข้าเป็นอาจารย์สอนวิชาประวัติศาสตร์และการเมืองที่ฮารร์วาร์ด ไปรับตำแหน่งอาจารย์ผู้ช่วยของวูดโรว์ วิลสัน (ต่อมาเป็นประธานาธิบดีแห่งสหรัฐฯ) และในปี พ.ศ. 2450 มหาวิทยาลัยเยลได้แต่งตั้งบิงแฮมเป็นอาจารย์ผู้บรรยายวิชาประวัติศาสตร์อเมริกาใต้ และต่อมาได้เป็นศาสตราจารย์ในสาขาวิชานี้
มาชูปิกชู เมืองของชนเผ่าอินคาโบราณในเปรู ไฮแรม บิงแฮม ได้สำรวจลาตินอเมริกา ในช่วงประมาณปี พ.ศ. 2463-2468 และได้การยอมรับว่าเป็นผู้ค้นพบซากปรักหักพังของอารยธรรมอินคา คือ มาชูปิกชู (พ.ศ. 2454 ) โดยในครั้งแรกบิงแฮมได้เป็นผู้แทนสมาคมวิทยาศาสตร์อเมริกันไปประชุมที่ประเทศชิลี ในช่วงขากลับได้แวะผ่านเปรู และได้รับการชักชวนจากเจ้าหน้าที่ท้องถิ่นไปสำรวจเมืองโบราณยุคก่อนโคลัมเบีย ปีถัดมา บิงแฮมได้กลับมาในฐานะทีมสำรวจเปรูของมหาวิทยาลัยเยลในปี พ.ศ. 2454 และได้พบมาชูปิกชู ด้วยการนำทางของคนนำทางพื้นถิ่นซึ่งเป็นผู้หนึ่งในจำนวนไม่กี่คนที่ทราบว่ามีซากของมาชูปิกชูอยู่บนภูเขา บิงแฮมได้กลับมาสำรวจมาชูปิกชูอีก 2 ครั้ง ในปี พ.ศ. 2455 และ 2458 โดยการสนับสนุนของมหาวิทยาลัยเยลและสมาคมภูมิศาสตร์แห่งชาติ (National Geographic Society)
มาชูปิกชู ได้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของอเมริกาใต้ และไฮแรม บิงแฮมก็ได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้เปิดเผยมาชูปิกชูให้เป็นที่ประจักษ์ต่อชาวโลกแม้จะมีผู้มีส่วนร่วมในการฟื้นฟูอีกเป็นจำนวนมาก กล่าวกันว่าตัวลครอินเดียนา โจนส์ ในภาพยนตร์ผจญภัยได้อาศัยประวัติของบิงแฮมเป็นพื้นฐานในการประพันธ์ ถนนที่ตัดจากแม่น้ำอูรูแบมบาไปยังโบราณสถานแห่งนี้มีชื่อว่า ทางหลวงไฮแรม บิงแฮม
ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 1 บิงแฮมได้เป็นหัวหน้าหน่วยบริการทางอากาศในวอชิงตัน และได้ดำรงตำแหน่งเดียวกันในกองกำลังสำรวจฝ่ายสัมพันธมิตร ในฝรั่งเศส ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ. 2465 บิงแฮมได้รับเลือกตั้งเป็นรองผู้ว่าการรับคอนเนกติกัตและได้รับการเลือกตั้งเป็นผู้ว่าการรัฐฯ ในสองปีต่อมาซึ่งเป็นเวลาเดียวกันกับการได้รับเลือกตั้งเป็นวุฒิสมาชิกแห่งรัฐคอนเนกติกัท แทนคนเดิมที่เสียชีวิต (พ.ศ. 2467-2475) บิงแฮมจึงเป็นผู้ว่าการรัฐฯ ที่ดำรงตำแหน่งสั้นที่สุด คือหนึ่งวัน บิงแฮมเป็นนายกสมาคมการเดินอากาศแห่งชาติ (พ.ศ. 2471-2477)
ไฮแรม บิงแฮม ได้กลายเป็นนักอนุรักษนิยม มากขึ้นตามเวลาที่ผ่านไป ในช่วงที่เขาได้รับการแต่งเป็นประธานกรรมาธิการพิจารณาความซื่อสัตย์สุจริตของข้ารัฐการอเมริกัน (พ.ศ. 2494-2496) ได้บีบบังคับให้พนักงานของรัฐออกจากงานไปเป็นจำนวนมาก
บิงแฮมถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2499 ที่บ้าน ในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ศพของเขาถูกนำไปฝังในสุสานแห่งชาติอาร์ลิงตัน ในมืองอาร์ลิงตัน รัฐเวอร์จิเนีย บุตรชายของเขา คือ ไฮแรม บิงแฮม ที่ 4 เป็นนักการทูต และวีรบุรุษในสงครามโลกครั้งที่ 2 ขณะที่บุตรอีกคน คือ โจนาธาน บรูสเตอร์ บิงแฮม เป็นสมาชิกพรรคเดโมแครต ในสภาคองเกรสแห่งสหรัฐอเมริกา
Balm, Roger. "Discovery as autobiography: the Machu Picchu case." Terrae Incognitae 40.1 (2008): 102-113.
Bingham, Alfred M. "Raiders of the Lost City" American Heritage (1987) 38#5 pp 54–63.
Bingham, Alfred Mitchell. Explorer of Machu Picchu: Portrait of Hiram Bingham (Triune Books, 1989).
Gade, Daniel W. "Urubamba Ramble: Hiram Bingham (1875–1956) and His Artful Encounter with Machu Picchu." in Gade, "Spell of the Urubamba: Anthropogeographical Essays on an Andean Valley in Space and Time" (Springer, 2016) pp. 239–272.
Hall, Amy Cox. "Collecting a “Lost City” for Science: Huaquero Vision and the Yale Peruvian Expeditions to Machu Picchu, 1911, 1912, and 1914–15." Ethnohistory 59.2 (2012): 293-321. online [ลิงก์เสีย
Rice, Mark. Making Machu Picchu: The Politics of Tourism in Twentieth-Century Peru (U of North Carolina Press, 2018) online review
Salvatore, Ricardo D. Disciplinary Conquest: US Scholars in South America, 1900–1945 (Duke University Press, 2016),
นานาชาติ ประจำชาติ วิชาการ ศิลปิน ประชาชน อื่น ๆ
