แยน แฮร์มันสัน (สวีเดน: Jan Hermansson) เกิด ค.ศ. 1942 เป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกวิชาไอคิโดรายแรกในสวีเดน โดยเป็นเพียงรายเดียวของยุคที่ยังคงทำการฝึกฝนวิชาไอคิโด และเป็นหนึ่งในผู้ดำเนินการด้านไอคิโดที่ได้รับการยอมรับมากที่สุดในประเทศ อันดับของเขาคือชิฮัน 7 ดั้ง ในองค์กรไอคิโดไอคิไค
ประสบการณ์แรกของแฮร์มันสันในบูโด ซึ่งเป็นศิลปะการต่อสู้ของญี่ปุ่น คือช่วงที่อยู่ในบ้านเกิดของเขาในสต็อกโฮล์ม ช่วงค.ศ. 1959 เมื่อเขาเริ่มต้นการเรียนยูโดกับเจอร์ราด โกเซน ผู้ซึ่งเดินทางมาจากเนเธอร์แลนด์ในช่วงเวลาที่มีความสำคัญสำหรับการเผยแพร่บูโดในสต็อกโฮล์ม โกเซนได้พบหนังสือเกี่ยวกับไอคิโดในฝรั่งเศส เขาได้แนะนำโดยหนังสือกับเทปไอคิโดของฝรั่งเศสซึ่งมีมิโนรุ โมชิสึกิ ได้แสดงทักษะด้านไอคิโด โกเซนและแฮร์มันสันเริ่มทดสอบเทคนิคไอคิโดในปี ค.ศ. 1962 ซึ่งนับเป็นจุดเริ่มต้นของไอคิโดในประเทศสวีเดน เป็นเรื่องธรรมดาที่ทั้งคู่ได้รับสิ่งที่ไม่ถูกต้อง ตัวอย่างเช่น ได้เข้าใจผิดด้านชุดฮากามะสีเข้มแบบกว้าง ซึ่งกางเกงจีบกว้างมักใส่ช่วงนอกเหนือจากปกติเป็นชุดฝึกเคโคกิสีขาว สำหรับเป็นกระโปรง แฮร์มันสันได้ขอร้องให้แม่ของเขาได้ทำขึ้นมาชุดหนึ่งสำหรับเขา แต่จะแยกตัวในระหว่างช่วงการสาธิตไอคิโดที่แฮร์มันสันได้จัดขึ้น โกเซนกับแฮร์มันสันยังได้เดินทางไปยังฝรั่งเศสเพื่อฝึกไอคิโดกับทาดาชิ อาเบะ ด้วยเช่นกัน
ในค.ศ. 1965 แฮร์มันสัน ได้ย้ายไปอยู่ที่กรุงโตเกียวในประเทศญี่ปุ่น เพื่อฝึกวิชาไอคิโดที่สำนักไอคิไคฮอนบุ เพื่อการสร้างชีวิตใหม่ เขาได้ทำทุกอย่างตั้งแต่การทำความสะอาดหน้าต่างไปจนถึงการแสดงมวยปล้ำ ที่ฮอนบุแห่งนี้เองที่เขาได้รับรางวัล 4 ดั้งในท้ายที่สุด ซึ่งเป็นอันดับที่ชาวตะวันตกทั่วไปไม่เคยได้รับในสมัยนั้น และด้วยเหตุนี้เขาจึงมีชื่อเล่นว่า "แจน โยดัน" (Janne Yodan) ซึ่งเป็นสิ่งที่สื่อถึงตัวเขาในญี่ปุ่น ("Janne" เป็นชื่อโดยทั่วไปของแยน และ "Yodan" หมายถึงดั้งขั้นสี่) ซาดาเทรุ อาริคาว่า ซึ่งเป็นครูที่สำนักฮอนบุได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้มีอิทธิพลรายสำคัญของแฮร์มันสัน เมื่อเดินทางกลับไปสวีเดนในปีค.ศ. 1980 แฮร์มันสันได้เริ่มต้นการฝึกอบรมและการเรียนการสอนที่โดโจในเขตชานเมืองทางตอนใต้ของกรุงสต็อกโฮล์ม ซึ่งมีชื่อว่า ฟาร์สตา ไอคิโดคลับ (Farsta aikidoklubb)
ตั้งแต่ค.ศ. 1994 แฮร์มันสันเป็นสมาชิกกิตติมศักดิ์ในคณะกรรมการการจัดลำดับในไอคิไคของสวีเดน ในค.ศ. 1995 เขาได้รับรางวัล 6 ดั้ง ซึ่งถือเป็นรางวัลที่ชาวสวีเดนต้องใช้ระยะเวลาหลายปีในการได้รับตำแหน่งเดียวกันนี้ แล้วเขาก็ได้รับ 7 ดั้งในปีค.ศ. 2006
ในปีค.ศ. 1998 เมื่อฮอนบุได้รับสิทธิจากไอคิโดของสวีเดนในการจัดอันดับดั้งโดยไม่ต้องขึ้นอยู่กับตำแหน่งชิฮันของญี่ปุ่นในปัจจุบัน มันจึงสามารถสันนิษฐานได้ว่าชื่อของแฮร์มันสันในคณะกรรมการให้คะแนนจะเป็นปัจจัยที่สำคัญ เมื่อสำนักฮอนบุให้ออกชื่อตำแหน่งชิฮันครั้งแรกอย่างเป็นทางการ ก็ได้มีเจ็ดรายที่ไม่ใช่ชาวญี่ปุ่น (จนถึงราวปีค.ศ. 2002) แฮร์มันสันเป็นหนึ่งในบรรดาบุคคลเหล่านั้น ตั้งแต่ฟาร์สตา ไอคิโดคลับ ได้ปิดตัวลงในค.ศ. 2003 แฮร์มันสันก็ไม่ได้ทำการสอนอย่างสม่ำเสมออีกต่อไป เนื่องจากเขาต้องทนทุกข์ทรมานจากการที่สะโพกไม่มีแรง ซึ่งได้รับการบรรเทาอาการลงบางส่วนโดยการผ่าตัด แม้ว่าจะมีผลเป็นอุปสรรคขัดขวางต่อการเคลื่อนไหวของเขา แต่เขาก็ยังคงสอนอยู่ที่การจัดสัมนา และนอกจากนี้ยังสามารถพบการฝึกอบรมที่สำนักไอคิโดอิยาซากา (Iyasaka) ในสต็อกโฮล์มได้เช่นกัน
เรื่องที่น่าสนใจอีกประการของแฮร์มันสันนอกเหนือจากเรื่องของกระโปรง คือเหตุการณ์หนึ่งที่เขาจับคนในการฝึกอบรมที่สำนัก ต่างรู้จักกันว่าเป็นสิ่งที่โหดร้ายสำหรับการเริ่มต้น ซึ่งมักจะมีเสียงมาจากทางหน้าต่างว่า "แบบแข็งหรือแบบอ่อน"
ประมวลภาพ
-
แยน แฮร์มันสัน
-
แยน แฮร์มันสัน กับการฝึกสอนในสต็อกโฮล์ม
-
แยน แฮร์มันสัน กับการจับทุ่ม
-
แยน แฮร์มันสัน กับการฝึกสอนในสต็อกโฮล์ม
อ้างอิง
- Jan Hermansson, HERMANSSON-svensk shihan och japansk krigargud, ISBN 978-91-633-0248-0
- Stefan Stenudd, Aikido - den fredliga kampkonsten (Swedish, meaning "Aikido, the peaceful martial art"), the expanded 1988 edition, ISBN 91-7894-018-4