อำเภอชัยบาดาล |
---|
|
การถอดเสียงอักษรโรมัน |
---|
• อักษรโรมัน | Amphoe Chai Badan |
---|
วัดเขาสมโภชน์ ที่เชิงเขาเป็นที่ตั้งของวัดสำหรับปฏิบัติธรรม ภูเขาแห่งนี้เต็มไปด้วยถ้ำต่างๆ ที่มีความสวยงามตามธรรมชาติอยู่เป็นจำนวนมากกว่า 19 ถ้ำ เฉพาะถ้ำที่ปรากฏชื่อมีดังนี้คือ ถ้ำใหญ่ ถ้ำเจดีย์ ถ้ำเพชร ถ้ำรำวง ถ้ำสิงโต ถ้ำบ่อทิพย์ ฯลฯ ภายในแต่ละถ้ำจะแลเห็นหินงอกหินย้อยที่สวยงาม |
คำขวัญ: ศูนย์การค้าเศรษฐกิจการเกษตร เขตป่าสักอนุรักษ์เขาสมโภชน์ รุ่งโรจน์ หลากหลายวัฒนธรรม สวยล้ำน้ำตก วังก้านเหลือง |
แผนที่จังหวัดลพบุรี เน้นอำเภอชัยบาดาล |
พิกัด: 15°12′22″N 101°8′12″E / 15.20611°N 101.13667°E / 15.20611; 101.13667 |
ประเทศ | ไทย |
---|
จังหวัด | ลพบุรี |
---|
พื้นที่ |
---|
• ทั้งหมด | 1,253.0 ตร.กม. (483.8 ตร.ไมล์) |
---|
ประชากร |
---|
• ทั้งหมด | 88,443 คน |
---|
• ความหนาแน่น | 70.59 คน/ตร.กม. (182.8 คน/ตร.ไมล์) |
---|
รหัสไปรษณีย์ | 15130, 15190 (เฉพาะตำบลนาโสม), 15230 (เฉพาะตำบลชัยบาดาล ม่วงค่อม และมะกอกหวาน) |
---|
รหัสภูมิศาสตร์ | 1604 |
---|
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอชัยบาดาล เลขที่ 339 หมู่ที่ 5 ถนนท่ามะนาว ตำบลลำนารายณ์ อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี 15130 |
---|
|
ชัยบาดาล เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดลพบุรี เคยได้ถูกเสนอจัดตั้งเป็นศูนย์กลางของจังหวัดพระนารายณ์ เมื่อปี พ.ศ. 2546[2] และปี พ.ศ. 2553[3]
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอชัยบาดาลมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังต่อไปนี้
ประวัติ
แต่เดิมอำเภอชัยบาดาล มีฐานะเป็นเมืองชั้นโทชื่อ เมืองไชยบาดาล ขึ้นอยู่ในความปกครองของเมืองนครราชสีมา ที่ทำการตั้งอยู่ที่บ้านบัวชุม ตำบลบัวชุม ในปี พ.ศ. 2457 ทางราชการได้ลดฐานะเป็น อำเภอไชยบาดาล โอนการปกครองไปขึ้นอยู่กับเมืองเพชรบูรณ์จนถึงปี พ.ศ. 2461 ได้โอนอำนาจไชยบาดาลไปขึ้นอยู่กับจังหวัดสระบุรี และย้ายที่ว่าการอำเภอไปอยู่บ้านไชยบาดาล ตำบลไชยบาดาล ต่อมาทางราชการได้สั่งโอนอำเภอไชยบาดาลไปขึ้นอยู่กับการปกครองของจังหวัดลพบุรี เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2484 ส่วนตัวสะกดชื่อนั้นได้เปลี่ยนจากคำว่า "ไชยบาดาล" เป็น "ชัยบาดาล" เมื่อปี พ.ศ. 2514 ครั้นปี พ.ศ. 2521 ได้รับเรื่องราวจากกรมทางหลวงแผ่นดิน ขอให้รื้อที่ว่าการอำเภอหลังนี้เพื่อตัดถนนผ่านตัวอาคารที่ว่าการอำเภอ และได้รับอนุมัติให้รื้อถอนได้เมื่อวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2521 จึงได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาอยู่ที่อยู่ปัจจุบันนี้
- วันที่ 24 สิงหาคม 2445 ยุบท้องที่อำเภอบัวชุม มณฑลเพชรบูรณ์ รวมเข้ากับท้องที่อำเภอไชยบาดาล[4]
- วันที่ 2 มีนาคม 2461 โอนพื้นที่อำเภอไชยบาดาล จังหวัดเพชรบูรณ์ มาขึ้นกับจังหวัดสระบุรี[5]
- วันที่ 14 ตุลาคม 2484 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดสระบุรีกับจังหวัดลพบุรี โดยโอนพื้นที่อำเภอไชยบาดาล นอกจากตำบลคำพราน จังหวัดสระบุรี ไปขึ้นกับจังหวัดลพบุรี ส่วนท้องที่ตำบลคำพราน ให้โอนไปขึ้นกับอำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี[6]
- วันที่ 19 ตุลาคม 2486 ย้ายที่ว่าการอำเภอไชยบาดาล จากตำบลไชยบาดาล ไปเปิดทำการที่อาคารสร้างขึ้นใหม่อยู่ที่หมู่ 5 บ้านลำนารายณ์ ตำบลบัวชุม[7] ในเขตอำเภอเดียวกัน
- วันที่ 26 ธันวาคม 2487 ย้ายที่ว่าการอำเภอไชยบาดาล จากหมู่ 5 บ้านลำนารายณ์ ตำบลบัวชุม ไปเปิดทำการที่อาคารที่ว่าการอำเภอชัยบาดาล (เดิม) อยู่ที่ตำบลไชยบาดาล[8] ในเขตอำเภอเดียวกัน
- วันที่ 2 มกราคม 2488 โอนพื้นที่หมู่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลโคกสลุง ไปขึ้นกับตำบลไชยบาดาล[9]
- วันที่ 16 ธันวาคม 2495 ตั้งตำบลมะกอกหวาน แยกออกจากตำบลไชยบาดาล[10]
- วันที่ 30 พฤษภาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลไชยบาดาล ในท้องที่บางส่วนของตำบลไชยบาดาล[11]
- วันที่ 7 มิถุนายน 2503 ย้ายที่ว่าการอำเภอไชยบาดาล และสถานีตำรวจภูธรไชยบาดาล จากตำบลไชยบาดาล ไปเปิดทำการที่อาคารสร้างขึ้นใหม่อยู่ที่ตำบลบัวชุม[12] ในเขตอำเภอเดียวกัน
- วันที่ 27 มิถุนายน 2504 จัดตั้งสุขาภิบาลลำนารายณ์ ในท้องที่บางส่วนของตำบลบัวชุม[13]
- วันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2505 โอนพื้นที่ตำบลมะนาวหวาน และตำบลโคกสลุง อำเภอไชยบาดาล ไปขึ้นกับ อำเภอเมืองลพบุรี[14] และจัดตั้งเป็น กิ่งอำเภอพัฒนานิคม[15]
- วันที่ 8 กันยายน 2513 ตั้งตำบลลำนารายณ์ แยกออกจากตำบลชัยบาดาล และตำบลบัวชุม ตั้งตำบลศิลาทิพย์ แยกออกจากตำบลบัวชุม และตั้งตำบลม่วงค่อม แยกออกจากตำบลมะกอกหวาน[16]
- วันที่ 17 สิงหาคม 2514 ตั้งตำบลหนองรี แยกออกจากตำบลหนองยายโต๊ะ[17]
- วันที่ 7 ตุลาคม 2518 ตั้งตำบลท่ามะนาว แยกออกจากตำบลลำนารายณ์ ตั้งตำบลท่าหลวง แยกออกจากตำบลชัยบาดาล ตั้งตำบลนาโสม แยกออกจากตำบลหนองยายโต๊ะ ตั้งตำบลเกาะรัง แยกออกจากตำบลบัวชุม ตั้งตำบลชัยนารายณ์ แยกออกจากตำบลลำนารายณ์ ตั้งตำบลลำสนธิ แยกออกจากตำบลหนองรี ตั้งตำบลบ้านใหม่สามัคคี แยกออกจากตำบลศิลาทิพย์ และตั้งตำบลห้วยหิน แยกออกจากตำบลม่วงค่อม[18]
- วันที่ 30 พฤศจิกายน 2519 ตั้งตำบลซับจำปา แยกออกจากตำบลท่าหลวง ตั้งตำบลหนองผักแว่น แยกออกจากตำบลท่ามะนาว ตั้งตำบลซับตะเคียน แยกออกจากตำบลนาโสม ตั้งตำบลแก่งผักกูด แยกออกจากตำบลมะกอกหวาน ตั้งตำบลนิคมลำนารายณ์ แยกออกจากตำบลเกาะรัง ตำบลบ้านใหม่สามัคคี และตำบลศิลาทิพย์ และตั้งตำบลกุดตาเพชร แยกออกจากตำบลลำสนธิ[19]
- วันที่ 28 พฤศจิกายน 2521 แยกพื้นที่ตำบลท่าหลวง ตำบลซับจำปา ตำบลหนองผักแว่น และตำบลแก่งผักกูด อำเภอชัยบาดาล ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอท่าหลวง[20] และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอชัยบาดาล
- วันที่ 3 มิถุนายน 2523 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านท่าหลวง ในท้องที่บางส่วนของตำบลท่าหลวง[21]
- วันที่ 29 มิถุนายน 2525 ตั้งตำบลทะเลวังวัด แยกออกจากตำบลท่าหลวง[22]
- วันที่ 7 มิถุนายน 2526 เปลี่ยนแปลงเขตสุขาภิบาลลำนารายณ์[23] เพื่อความเหมาะสมในการบริหารกิจการและการทะนุบำรุงท้องถิ่น
- วันที่ 16 มิถุนายน 2526 ตั้งตำบลซับสมบูรณ์ แยกออกจากตำบลหนองรี[24]
- วันที่ 10 ตุลาคม 2529 ตั้งตำบลเขารวก แยกออกจากตำบลลำสนธิ[25]
- วันที่ 14 มีนาคม 2532 แยกพื้นที่ตำบลลำสนธิ ตำบลซับสมบูรณ์ ตำบลหนองรี ตำบลกุดตาเพชร และตำบลเขารวก อำเภอชัยบาดาล ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอลำสนธิ[26] และกำหนดให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอชัยบาดาล
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2532 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอท่าหลวง อำเภอชัยบาดาล เป็น อำเภอท่าหลวง[27]
- วันที่ 20 สิงหาคม 2536 ตั้งตำบลเขาแหลม แยกออกจากตำบลห้วยหิน[28]
- วันที่ 18 มกราคม 2537 ตั้งตำบลเขาน้อย แยกออกจากตำบลซับสมบูรณ์[29]
- วันที่ 26 ธันวาคม 2537 จัดตั้งศาลจังหวัดชัยบาดาล[30] ในท้องที่อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี ให้มีเขตตลอดท้องที่อำเภอชัยบาดาล อำเภอโคกเจริญ อำเภอท่าหลวง อำเภอสระโบสถ์ และกิ่งอำเภอลำสนธิ
- วันที่ 20 พฤศจิกายน 2539 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอลำสนธิ อำเภอชัยบาดาล เป็น อำเภอลำสนธิ[31]
- วันที่ 6 พฤษภาคม 2542 ยุบสุขาภิบาลชัยบาดาล อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี[32] เนื่องจากไม่มีพื้นที่ที่จะดำเนินกิจการตามอำนาจหน้าที่ต่อไปได้ เพราะมีโครงการลุ่มน้ำป่าสัก ทำให้ประชาชน รวมทั้งกรรมการสุขาภิบาลได้อพยพออกจากพื้นที่ในเขตสุขาภิบาลไปหมดแล้ว จึงไม่เข้าหลักเกณฑ์อันเป็นองค์ประกอบที่จะดำรงสถานภาพเป็นสุขาภิบาลต่อไปได้
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลลำนารายณ์ เป็น เทศบาลตำบลลำนารายณ์[33] ด้วยผลของกฎหมาย
- วันที่ 15 กันยายน 2547 ยุบสภาตำบลมะกอกหวาน รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลชัยบาดาล[34]
การจัดตั้งเป็นจังหวัด
ในปี พ.ศ. 2547 กระทรวงมหาดไทยได้พิจารณาว่าการแบ่งเขตการปกครองของจังหวัดลพบุรี ไปเป็นจังหวัดใหม่ชื่อ "จังหวัดพระนารายณ์" ยังไม่เป็นการสมควร เนื่องจากปัจจุบันจังหวัดลพบุรียังมีพระนารายณ์ราชนิเวศน์เป็นหลักฐาน และได้มีการประกาศเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติสมเด็จพระนารายณ์ เมื่อปี พ.ศ. 2504 เป็นที่รู้จักของประชาชนจังหวัดลพบุรีที่ส่วนใหญ่ไม่ต้องการให้แบ่งแยกพื้นที่จังหวัดไปเป็นจังหวัดใหม่ ประกอบกับเมื่อได้พิจารณาตามหลักเกณฑ์การจัดตั้งจังหวัดใหม่ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2524 ปรากฏว่าเนื้อที่และสภาพภูมิศาสตร์ จำนวนอำเภอในเขตปกครอง จำนวนประชากร ลักษณะพิเศษของจังหวัดไม่เข้าหลักเกณฑ์การจัดตั้งจังหวัดใหม่ตามมติคณะรัฐมนตรี จึงยังไม่เห็นสมควรแยกเขตการปกครองของจังหวัดลพบุรีตั้งจังหวัดใหม่ในขณะนี้[2]
ในปี พ.ศ. 2553 นายนิยม วรปัญญา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดลพบุรี ได้ยื่นกระทู้ถามนายกรัฐมนตรี (นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ) เกี่ยวกับการจัดตั้งจังหวัดพระนารายณ์อีกครั้ง โดยยกฐานะอำเภอชัยบาดาลเป็นอำเภอเมืองชัยบาดาล ตำบลม่วงค่อมยกฐานะเป็นกิ่งอำเภอม่วงค่อม แยกจากอำเภอชัยบาดาล อำเภอท่าหลวง อำเภอพัฒนานิคม อำเภอลำสนธิ อำเภอสระโบสถ์ อำเภอโคกเจริญ แต่ไม่ได้รับการพิจารณาเนื่องจากไม่เข้าหลักเกณฑ์การจัดตั้งจังหวัด[3]
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอชัยบาดาลแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 17 ตำบล 136 หมู่บ้าน ได้แก่
1. |
ลำนารายณ์ |
(Lam Narai) |
12 หมู่บ้าน |
|
10. |
นาโสม |
(Na Som) |
6 หมู่บ้าน
|
2. |
ชัยนารายณ์ |
(Chai Narai) |
6 หมู่บ้าน |
|
11. |
หนองยายโต๊ะ |
(Nong Yai To) |
8 หมู่บ้าน
|
3. |
ศิลาทิพย์ |
(Sila Thip) |
12 หมู่บ้าน |
|
12. |
เกาะรัง |
(Ko Rang) |
10 หมู่บ้าน
|
4. |
ห้วยหิน |
(Huai Hin) |
8 หมู่บ้าน |
|
13. |
ท่ามะนาว |
(Tha Manao) |
8 หมู่บ้าน
|
5. |
ม่วงค่อม |
(Muang Khom) |
11 หมู่บ้าน |
|
14. |
นิคมลำนารายณ์ |
(Nikhom Lam Narai) |
9 หมู่บ้าน
|
6. |
บัวชุม |
(Bua Chum) |
9 หมู่บ้าน |
|
15. |
ชัยบาดาล |
(Chai Badan) |
8 หมู่บ้าน
|
7. |
ท่าดินดำ |
(Tha Din Dam) |
6 หมู่บ้าน |
|
16. |
บ้านใหม่สามัคคี |
(Ban Mai Samakkhi) |
6 หมู่บ้าน
|
8. |
มะกอกหวาน |
(Makok Wan) |
3 หมู่บ้าน |
|
17. |
เขาแหลม |
(Khao Laem) |
8 หมู่บ้าน
|
9. |
ซับตะเคียน |
(Sap Takhian) |
6 หมู่บ้าน |
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอชัยบาดาลประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 17 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลลำนารายณ์ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลลำนารายณ์และตำบลชัยนารายณ์
- องค์การบริหารส่วนตำบลลำนารายณ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลลำนารายณ์ (นอกเขตเทศบาลตำบลลำนารายณ์)
- องค์การบริหารส่วนตำบลชัยนารายณ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชัยนารายณ์ (นอกเขตเทศบาลตำบลลำนารายณ์)
- องค์การบริหารส่วนตำบลศิลาทิพย์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศิลาทิพย์ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยหิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยหินทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลม่วงค่อม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลม่วงค่อมทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบัวชุม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบัวชุมทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าดินดำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าดินดำทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลซับตะเคียน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลซับตะเคียนทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนาโสม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาโสมทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองยายโต๊ะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองยายโต๊ะทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะรัง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะรังทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่ามะนาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่ามะนาวทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลนิคมลำนารายณ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนิคมลำนารายณ์ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลชัยบาดาล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชัยบาดาลและตำบลมะกอกหวานทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านใหม่สามัคคี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านใหม่สามัคคีทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขาแหลม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาแหลมทั้งตำบล
อ้างอิง
สถานที่ใกล้เคียงกับอำเภอชัยบาดาล |
---|
|
|
---|
อำเภอ | | |
---|
ประวัติศาสตร์ | |
---|
ภูมิศาสตร์ | |
---|
เศรษฐกิจ | |
---|
สังคม | การศึกษา | |
---|
วัฒนธรรม | |
---|
กีฬา | |
---|
การเมือง | |
---|
|
---|
|