อภิชัย พันธเสน

ศาสตราจารย์ อภิชัย พันธเสน (เกิด ?) อาจารย์ประจำหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาผู้นำทางสังคม ธุรกิจและการเมือง วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต และผู้อำนวยการสถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม หน่วยงานภายใต้มูลนิธิบูรณะชนบทแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ รวมทั้งยังร่วมเป็นคณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียงอีกด้วย

ศ.อภิชัย พันธเสน หรือ ศ.ดร.อภิชัย พันธเสน มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงให้เป็นรูปธรรมทั้งในเชิงวิชาการและเชิงปฏบัติ ^[1][2][3] โดยผลงานทางวิชาการต่างๆของอาจารย์ ได้ถูกหยิบยกไปใช้ในการอ้างอิงเพื่อการศึกษา และนำไปเป็นฐานในการประยุกต์ใช้และส่งเสริมปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในพื้นที่ชนบท โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลงานที่เกี่ยวข้องกับพุทธเศรษฐศาสตร์และเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งเป็นผลงานที่เปลี่ยนโฉมหน้าการศึกษาทางด้านวิชาการเศรษฐศาสตร์ในประเทศไทย ดังข้อความตอนท้ายช่วงหนึ่งในโมทนพจน์ของสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต)

การศึกษา

ศาสตราจารย์ ดร.อภิชัย พันธเสน สำเร็จการศึกษาในระดับปริญญาตรีจาก คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (พ.ศ. 2505) จากนั้นเดินทางไปศึกษาต่อระดับปริญญาโทและเอก ทางด้านเศรษฐศาสตร์ ที่มหาวิทยาลัยแวนเดอร์บิลต์ ณ สหรัฐอเมริกา โดยสำเร็จการศึกษาในปี พ.ศ. 2510 และ พ.ศ. 2516 ตามลำดับ

ประสบการณ์การทำงาน

• พ.ศ. 2517 - 2518 กรรมการวางพื้นฐานการปฏิรูปการศึกษา
• พ.ศ. 2519 - 2520 อาจารย์รับเชิญภาควิชาประวัติศาสตร์เศรษฐกิจ มหาวิทยาลัยเมลเบิร์น ประเทศออสเตรเลีย
• พ.ศ. 2520 - 2527 นักวิจัยประจำสถาบันวิจัยเศรษฐศาสตร์และสังคมประยุกต์ มหาวิทยาลัยเมลเบิร์น ประเทศออสเตรเลีย
• พ.ศ. 2531 - นักวิจัยรับเชิญ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยฟรียูนิเวอร์ซิตี้แห่งนครเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี
• พ.ศ. 2535 - นักวิจัยรับเชิญ ศูนย์วิจัยนานาชาติวนศาสตร์เขตร้อน คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น
• พ.ศ. 2537 - 2538 ศาสตราจารย์รับเชิญ มหาวิทยาลัยฮิโรชิมา ประเทศญี่ปุ่น
• พ.ศ. 2542 - ศาสตราจารย์รับเชิญ ศูนย์ศึกษาเอเชียตะวันออกและตะวันออกเฉียงใต้ มหาวิทยาลัยลุนด์ ประเทศสวีเดน
• พ.ศ. 2544 - ศาสตราจารย์ระดับ 11 คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และผู้อำนวยการโครงการปริญญาเอกสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• พ.ศ. 2545 - กีรตยาจารย์ วิชาสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ตำราและงานวิจัย

• การศึกษาปฏิรูป หรือปฏิวัติ (2518)
• การศึกษากับการมีงานทำ (2528)
• การเตรียมอุดมศึกษา เพื่อการเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมที่พึงปรารถนา (2532)
• ค่าแรงต่ำ (2532)
• การศึกษาแบบจำลองพฤติกรรมของครัวเรือนในประเทศไทย (2537)
• ปฏิรูปภาคราชการเพื่ออนาคตของไทย ภาคการประชุมที่ 1 ภาคราชการกับอนาคตการพัฒนาประเทศ (2539)
• พัฒนาชนบทไทย : สมุทัยและมรรค (2539)
• พัฒนาชนบทไทย : สมุทัยและมรรค (2539)
• พัฒนาชนบทไทย : สมุทัยและมรรค (2539)
• ทำอย่างไรจึงจะได้ป่าและพื้นที่สีเขียวคืนมา (2542)
• พุทธเศรษฐศาสตร์ : วิวัฒนาการ ทฤษฎี และการประยุกต์กับเศรษฐศาสตร์สาขาต่างๆ (2544)
• ทำอย่างไรจึงจะได้ป่าและพื้นที่สีเขียวคืนมา, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2 (2545)
• เมื่อบรรษัทครองโลก = When corporations rule the world, พิมพ์ครั้งที่ 2 (2546)
• เศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงกับการวิเคราะห์ความหมายของนักเศรษฐศาสตร์ (2546)
• การประยุกต์พระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงกับอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อม (2546)
• การพัฒนาระบบการจัดสรรงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานของสถาบันอุดมศึกษา (2546)
• สังเคราะห์องค์ความรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง, พิมพ์ครั้งที่ 3 (2550)

• จัดการอย่างไรจึงจะได้ป่า
• การประยุกต์พระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงกับอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อม
• การพัฒนาระบบการจัดสรรงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานของสถาบันอุดมศึกษา : รายงานการศึกษา โดยสถาบันวิจัยและให้คำปรึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
• โครงการสังเคราะห์งานวิจัย ข้อเขียน และบทความเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง
• การยกระดับอุตสาหกรรมไทยอย่างก้าวกระโดดด้วยวิธีปฏิบัติเป็นเลิศ และการเปรียบเทียบเพื่อการปรับปรุงและพัฒนา
• พุทธเศรษฐศาสตร์ : ฉบับนิสิต นักศึกษาและประชาชน
• เศรษฐกิจพอเพียงของในหลวงกับการวิเคราะห์ความหมายของนักเศรษฐศาสตร์
• สังเคราะห์องค์ความรู้เศรษฐกิจพอเพียง

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์

• 60 ปี เศรษฐกิจไทย 60 ปี เศรษฐศาสตร์ ธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Formulation Evaluation เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• การประยุกต์พระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง เก็บถาวร 2021-07-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำดัชนีชี้วัดภาวะเศรษฐกิจและสังคมโดยใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• โครงการสังเคราะห์งานวิจัย ข้อเขียน และบทความ เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• พุทธเศรษฐศาสตร์ ฉบับนิสิต นักศึกษาและประชาชน เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• พุทธเศรษฐศาสตร์ วิวัฒนาการ ทฤษฎีและการประยุกต์ เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• สังเคราะห์องค์ความรู้ เศรษฐกิจพอเพียง เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• รายงานการวิจัยเรื่องการศึกษากับการมีงานทำ ^{[ลิงก์เสีย]}
• ค่าแรงต่ำ เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ปฏิรูปราชการเพื่ออนาคต ^{[ลิงก์เสีย]}
• ปลุกผีคอมมิวนิสต์ เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• การพัฒนาทรัพยากรบุคคลในกลุ่มอุตสาหกรรมขนาดกลางและขนาดย่อม ^{[ลิงก์เสีย]}
• การเมืองเรื่องข้าว เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• การศึกษา ปฏิรูป หรือ ปฏิวัติ ^{[ลิงก์เสีย]}
• เมื่อบรรษัทครองโลก ^{[ลิงก์เสีย]}
• รูปแบบนิติบุคคลที่เหมาะสมของสภาตำบล ^{[ลิงก์เสีย]}
• An analysis of instability and stabilization of export earnings in ASEAN contries เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• รายงานผลการวิจัยเรื่องการศึกษาแบบจำลองพฤติกรรม ของครัวเรือนในประเทศไทย เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• รายงานผลการศึกษาความต้องการบุคลากรไอทีของประเทศไทย เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ทำอย่างไรจึงจะได้ป่าและพื้นที่สีเขียวคืนมา เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• นโยบายและข้อเสนอในการอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ศึกษาจากประสบการณ์ของโครงการ คจก เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• แนวโน้มพัฒนาการของโลกและประเทศไทยในอนาคต (2563) กับการพัฒนาการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• พัฒนาชนบทไทย สมุทัยและมรรค แนวคิด ทฤษฎีและภาพรวมของการพัฒนา เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• พัฒนาชนบทไทย สมุทัยและมรรคตอนที่ 2 การเปลี่ยนแปลงและการบริหารจัดการ เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• พัฒนาชนบทไทย สมุทัยและมรรคตอนที่ 3 เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• ภาคราชการกับอนาคตการพัฒนาประเทศ เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• การพัฒนาระบบการจัดสรรงบประมาณแบบมุ่งเน้นผลงานของสถาบันอุดมศึกษา เก็บถาวร 2020-10-27 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• วิเคราะห์นโยบายยูคาลิปตัสจากแง่มุมผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจและการเมือง เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2545 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)^[4]
• พ.ศ. 2541 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[5]

อ้างอิง

1. บทสัมภาษณ์ เศรษฐกิจพอเพียง ศ.ดร. อภิชัย พันธเสน โดยคณะบริหารศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี^{[ลิงก์เสีย]}
2. "อภิชัย พันธเสน" นักพุทธเศรษฐศาสตร์ มองเศรษฐกิจชุมชน 52 "ใช้ความพอเบรกเงิน-ทรัพยากรไม่ให้ไหลออก" เก็บถาวร 2009-03-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน วันจันทร์ที่ 19 มกราคม 2009
3. เปิดมุมมอง "อภิชัย พันธเสน" "เศรษฐกิจพอเพียง" ฤๅแฟชั่นใหม่ 1 ปีคนไทยเข้าถึงแก่นไม่ถึง 10% เก็บถาวร 2009-03-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน สัมภาษณ์พิเศษ ประชาชาติธุรกิจ วันที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549 ปีที่ 30 ฉบับที่ 3848 (3048)
4. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย เก็บถาวร 2022-05-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๙ ตอนที่ ๒๑ ข หน้า ๔, ๔ ธันวาคม ๒๕๔๕
5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2015-09-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๕ ตอนที่ ๒๓ ข หน้า ๑๔, ๒ ธันวาคม ๒๕๔๑

หนังสือ

• ประวัติและผลงานของ ศ.ดร.อภิชัย พันธเสน จากหนังสือพุทธเศรษฐศาสตร์ : วิวัฒนาการ ทฤษฎีและการประยุกต์ กับเศรษฐศาสตร์สาขาต่างๆ ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 3; 2547

เว็บไซต์