สุนทรวัน

บทความนี้เกี่ยวกับสุนทรวันในบังกลาเทศเป็นส่วนใหญ่ สำหรับสุนทรวันในอินเดีย ดูที่ อุทยานแห่งชาติสุนทรวัน

สุนทรวัน *
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
ภายในสุนทรวัน
พิกัด	21°59′26.2″N 89°16′25.7″E
ประเทศ	บังกลาเทศ
ภูมิภาค **	เอเชียและแปซิฟิก
ประเภท	ธรรมชาติ
เกณฑ์พิจารณา	(ix), (x)
อ้างอิง	798
ประวัติการขึ้นทะเบียน
ขึ้นทะเบียน	2540 (คณะกรรมการสมัยที่ 21)
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีแหล่งมรดกโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก

สุนทรวัน (เบงกอล: সুন্দরবন; "ป่างาม")^[1][2] เป็นพื้นที่ป่าชายเลนในดินดอนสามเหลี่ยมปากแม่น้ำที่เกิดจากการบรรจบกันระหว่างแม่น้ำคงคา แม่น้ำพรหมบุตร และแม่น้ำเมฆนาในอ่าวเบงกอล มีอาณาเขตเริ่มตั้งแต่แม่น้ำหุคลีในรัฐเบงกอลตะวันตกของอินเดีย ไปจนจรดแม่น้ำพเลศวรในภาคขุลนาของบังกลาเทศ ประกอบด้วยป่าชายเลนทึบ ป่าชายเลนโปร่ง ที่ดินที่ใช้ในการเกษตร ที่ลุ่มราบน้ำขึ้นถึง และที่ว่างเปล่าทุรกันดาร และมีธารน้ำและร่องน้ำขึ้นลงตัดผ่านหลายสาย พื้นที่คุ้มครองสี่แห่งในสุนทรวันได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกของยูเนสโก ได้แก่ อุทยานแห่งชาติสุนทรวัน, เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสุนทรวันตะวันตก, เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสุนทรวันใต้ และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสุนทรวันตะวันออก^[3]

สุนทรวันครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 10,000 ตารางกิโลเมตร (3,900 ตารางไมล์) โดยผืนป่าในภาคขุลนาครอบคลุมพื้นที่ 6,017 ตารางกิโลเมตร (2,323 ตารางไมล์) และในรัฐเบงกอลตะวันตกครอบคลุมพื้นที่ 4,260 ตารางกิโลเมตร (1,640 ตารางไมล์) ในเขต 24 ปรคณาใต้และเขต 24 ปรคณาเหนือ^[4] ชนิดพรรณไม้ที่พบมากคือ หงอนไก่ใบเล็ก (Heritiera fomes) และตาตุ่มทะเล (Excoecaria agallocha) ป่าชายเลนแห่งนี้เป็นที่อยู่อาศัยของพรรณสัตว์ป่า 453 ชนิด ซึ่งรวมถึงนก 290 ชนิด ปลา 120 ชนิด สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม 42 ชนิด สัตว์เลื้อยคลาน 35 ชนิด และสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก 8 ชนิด^[5]

แม้จะมีคำสั่งห้ามฆ่าหรือจับสัตว์ป่าทั้งหมดนอกเหนือจากปลาและสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังบางชนิด แต่ปรากฏรูปแบบที่สม่ำเสมอของความหลากหลายทางชีวภาพที่ลดลงหรือการสูญเสียชนิดพันธุ์ในคริสต์ศตวรรษที่ 20 และปรากฏว่าคุณภาพของระบบนิเวศสุนทรวันกำลังเสื่อมโทรมลง^[6][7] กรมป่าไม้มีหน้าที่รับผิดชอบการบริหารและจัดการอุทยานแห่งชาติสุนทรวันในรัฐเบงกอลตะวันตก ส่วนในบังกลาเทศมีการจัดตั้งแขวงป่าไม้ขึ้นใหม่ใน พ.ศ. 2536 เพื่ออนุรักษ์ป่า โดยมีหัวหน้าอนุรักษ์ป่าไม้ประจำการที่นั่นนับแต่นั้น แม้รัฐบาลของสองประเทศจะมีความมุ่งมั่นในการสงวนรักษาป่า แต่สุนทรวันก็ยังตกอยู่ในภาวะถูกคุกคามด้วยสาเหตุทั้งจากธรรมชาติและจากมนุษย์ ใน พ.ศ. 2550 การขึ้นฝั่งของไซโคลนซิดร์ที่บังกลาเทศสร้างความเสียหายแก่พื้นที่ร้อยละ 40 ของสุนทรวัน ป่ายังประสบภาวะเค็มเพิ่มขึ้นเนื่องจากระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้นและปริมาณน้ำจืดที่ลดลง ตามรายงานของยูเนสโกใน พ.ศ. 2559 คาดกันว่าโรงไฟฟ้าพลังถ่านหินรามปาลซึ่งมีการเสนอให้สร้างขึ้นในตำบลรามปาล อำเภอพาเครหาฏ ภาคขุลนา ห่างจากสุนทรวันไปทางทิศเหนือ 14 กิโลเมตร (8.7 ไมล์) จะสร้างความเสียหายเพิ่มเติมแก่ป่าชายเลนที่เป็นเอกลักษณ์ผืนนี้^[8]

แผนที่แสดงตำแหน่งที่ตั้งของสุนทรวัน

อ้างอิง

1. Biswas, S. (2000). "সুন্দর". Samsad Bengali-English dictionary. Calcutta: Sahitya Samsad. p. 1017. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-09-18. สืบค้นเมื่อ 2019-07-10.
2. Biswas, S. (2000). "বন". Samsad Bengali-English dictionary. Calcutta: Sahitya Samsad. p. 717. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-09-18. สืบค้นเมื่อ 2019-07-10.
3. Giri, C.; Pengra, B.; Zhu, Z.; Singh, A.; Tieszen, L. L. (2007). "Monitoring mangrove forest dynamics of the Sundarbans in Bangladesh and India using multi-temporal satellite data from 1973 to 2000". Estuarine, Coastal and Shelf Science. 73 (1−2): 91−100. Bibcode:2007ECSS...73...91G. doi:10.1016/j.ecss.2006.12.019.
4. Pani, D. R.; Sarangi, S. K.; Subudhi, H. N.; Misra, R. C.; Bhandari, D. C. (2013). "Exploration, evaluation and conservation of salt tolerant rice genetic resources from Sundarbans region of West Bengal" (PDF). Journal of the Indian Society of Coastal Agricultural Research. 30 (1): 45–53.
5. Iftekhar, M. S.; Islam, M. R. (2004). "Managing mangroves in Bangladesh: A strategy analysis" (PDF). Journal of Coastal Conservation. 10 (1): 139–146. doi:10.1652/1400-0350(2004)010[0139:MMIBAS]2.0.CO;2.
6. The Hindu "Climate change impact: Sunderbans steadily losing its famed mangroves"
7. Manna, S.; Chaudhuri, K.; Bhattacharyya, S.; Bhattacharyya, M. (2010). "Dynamics of Sundarban estuarine ecosystem: Eutrophication induced threat to mangroves". Saline Systems. 6: 8. doi:10.1186/1746-1448-6-8. PMC 2928246. PMID 20699005.
8. Iftekhar Mahmud (24 September 2016), "Unesco calls for shelving Rampal project", Prothom Alo, สืบค้นเมื่อ 13 October 2016^{[ลิงก์เสีย]}