วัดพระแก้วน้อย หรือโดยย่อว่า วัดพระแก้ว เป็นวัดประจำพระราชวังบนพระนครคีรี ซึ่งเป็นพระราชวังฤดูร้อนของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของพระราชวัง ทำนองเดียวกันกับวัดพระศรีรัตนศาสดารามในพระบรมมหาราชวัง[1] ปัจจุบันวัดพระแก้วน้อยเป็นส่วนหนึ่งของอุทยานประวัติศาสตร์พระนครคีรี อำเภอเมืองเพชรบุรี จังหวัดเพชรบุรี
ประวัติ
วัดพระแก้วน้อย เป็นวัดประจำพระราชวังบนพระนครคีรี โดยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้สร้างเป็นวัดประจำพระราชวังฤดูร้อน โดยจำลองแบบมาจากวัดพระศรีรัตนศาสดารามในพระบรมมหาราชวัง กรุงเทพมหานคร[1]
ใน พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4 ระบุถึงการสร้างพระนครคีรีที่เมืองเพชรบุรี เมื่อปีมะแม เอกศก (ตรงกับช่วงวันที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2402 - 21 มีนาคม พ.ศ. 2403) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ที่สมุหพระกลาโหม และพระยาเพ็ชรพิไสยศรีสวัสดิ์ปลัดเป็นนายงาน สร้างวังบนเขามหาสมณะ ที่ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็นเขามหาสวรรค์ บนเขานี้มียอดเขาอยู่สามยอด ยอดหนึ่งชื่อพระนครคีรีให้สร้างวัง แต่อีกยอดให้สร้างวัด ดังปรากฏความว่า "...เขาอีกยอด ๑ โปรดให้ทำพระเจดีย์ศิลาเป็นซีก ๆ ไปแต่เกาะสีชัง ฐาน ๖ ศอก สูง ๔ วา ๒ ศอก ไปประดิษฐานไว้ที่ยอดเขานั้น ให้ชื่อว่าสุทธิเสลเจดีย์ โปรดให้สร้างพระวิหารโรงธรรมอุโบสถ กุฏิ เสนาสนสงฆ์ เป็นอารามขึ้นแต่ยังไม่ได้พระราชทานชื่อ..."[2]
สถานที่ภายในวัด
สิ่งก่อสร้างภายในวัดพระแก้วน้อย ประกอบด้วย พระวิหาร พระสุทธเสลเจดีย์ พระปรางค์แดง ศาลาราย และหอระฆัง มีรายละเอียดดังนี้[1][3]
- พระวิหาร มีลักษณะเป็นพระอุโบสถขนาดเล็ก ผนังประกอบด้วยหินอ่อน หลังคากระเบื้องสี กรอบหน้าบันประกอบด้วยปูนปั้นฝีมือของช่างเมืองเพชรบุรี ใบระกาหางหงส์ เป็นรูปนาค และมีจุดเด่นอยู่ที่ตรงหน้าบันที่ประดับรูปพระมหาพิชัยมงกุฎ ซึ่งเป็นงานปูนปั้นอันงดงามมีชื่อเสียงชิ้นหนึ่งของเมืองเพชรบุรี[1] เดิมประดิษฐานพระแก้วผลึก แต่หลังการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทางการจึงเชิญพระแก้วผลึกกลับกรุงเทพมหานครด้วย แล้วประดิษฐานพระพุทธรูปหินอ่อนไว้แทน[3] ด้านล่างประดิษฐานพระแก้วมรกตจำลอง
- พระสุทธเสลเจดีย์ มีลักษณะเป็นเจดีย์ศิลา สีเทาอมเขียวทรงกลม ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยม กว้างด้านละ 3 เมตร เจดีย์สูง 9 เมตร ตั้งอยู่ด้านหลังพระอุโบสถ ซึ่งการสลักหินอ่อนประกอบประกอบเป็นองค์เจดีย์นั้นทำสำเร็จที่เกาะสีชัง เสร็จแล้วจึงถอดเป็นชิ้นแล้วนำมาประกอบอีกครั้งบนยอดเขาวัง[3][4]
- พระปรางค์แดงและศาลาราย ลักษณะของพระปรางค์แดง (ชาวบ้านมักเรียกกันว่า เจดีย์แดง) สร้างเป็นพระปรางค์จตุรมุขทาสีแดงทั้งองค์ ตั้งอยู่ฝั่งตรงข้ามกับพระวิหาร ภายในพระปรางค์มีแท่นสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูป คือ พระไพรีพินาศ (จำลอง) ส่วนศาลารายสร้างเป็นศาลาโถงขนาดเล็กสามหลัง ตั้งอยู่ด้านหน้าตรงข้ามหอระฆัง[5]
- หอระฆัง ลักษณะเป็นอาคารก่ออิฐถือปูน ทรงสี่เหลี่ยมย่อมุมขนาดเล็ก ตั้งอยู่บนเนินที่สูงลดหลั่นลงมาจากพระวิหาร[6]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
|
|---|
| วัดประจำพระราชวัง | |
|---|
| เขตพระราชฐานปัจจุบัน | |
|---|
