พุ่มพวง ดวงจันทร์

สำหรับภาพยนตร์โดย บัณฑิต ทองดี ดูที่ พุ่มพวง (ภาพยนตร์)

พุ่มพวง ดวงจันทร์ (รำพึง จิตร์หาญ)
พุ่มพวงบนปกอัลบั้ม อื้อฮื้อหล่อจัง (2528)
เกิด	รำพึง จิตร์หาญ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2504 จังหวัดชัยนาท ประเทศไทย
เสียชีวิต	13 มิถุนายน พ.ศ. 2535 (30 ปี) จังหวัดพิษณุโลก ประเทศไทย
สาเหตุเสียชีวิต	โรคเอสแอลอี
อนุสรณ์สถาน	วัดทับกระดาน​
อาชีพ	นักร้อง  • นักแสดง
ปีปฏิบัติงาน	พ.ศ. 2517–2535 (อายุ 18 ปี)
คู่สมรส	ไกรสร ลีละเมฆินทร์
บุตร	ภัควรรธน์ ลีละเมฆินทร์
บิดามารดา	สำราญ จิตร์หาญ (บิดา) เล็ก จิตร์หาญ (มารดา)
อาชีพทางดนตรี
แนวเพลง	ลูกทุ่ง  • ป็อปร็อก  • ลูกกรุง
เครื่องดนตรี	ขับร้อง
ค่ายเพลง	อโซน่า (พ.ศ. 2517–2527) จีเอ็มเอ็ม แกรมมี่ (พ.ศ. 2527–2533) ท็อปไลน์ ไดมอนด์ (พ.ศ. 2533–2535)

พุ่มพวง ดวงจันทร์ (4 สิงหาคม พ.ศ. 2504 – 13 มิถุนายน พ.ศ. 2535) เป็นชื่อการแสดงของ รำพึง จิตร์หาญ ชื่อเล่น ผึ้ง เป็นนักร้องเพลงลูกทุ่งชาวไทย ได้รับฉายาว่าเป็น "ราชินีลูกทุ่ง' คนที่ 2 ต่อจาก ผ่องศรี วรนุช"

เธอเกิดที่จังหวัดชัยนาท^[1]ต่อมาเติบโตที่ จังหวัดสุพรรณบุรี ครอบครัวเป็นชาวไร่ฐานะยากจน เมื่ออายุได้ 15 ปี บิดาฝากให้เป็นบุตรบุญธรรมของไวพจน์ เพชรสุพรรณ ซึ่งแต่งเพลงและอัดแผ่นเสียงชุดแรกชื่อ "แก้วรอพี่" ก่อนจะมีชื่อเสียงทั้งในวงการร้องเพลงและแสดงต่อมา

ประวัติ

วัยเด็ก

รำพึง จิตร์หาญ เกิดเมื่อวันที่ 4 สิงหาคม พ.ศ. 2504^[2] ณ บ้านหนองนกเขา ตำบลไพรนกยูง อำเภอหันคา จังหวัดชัยนาท ต่อมาเติบโตที่ บ้านดอนตำลึง ตำบลบ่อสุพรรณ อำเภอสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นบุตรีของสำราญ และจรัญ (เล็ก) จิตร์หาญ ครอบครัวมีอาชีพรับจ้างทำไร่อ้อย เกิดในครอบครัวที่ยากจน เป็นลูกคนที่ 5 ของบ้านในจำนวน 12 คน^[3]

สถานภาพครอบครัวเธอจัดอยู่ในขั้นที่ยากจนมาก เธอเรียนที่โรงเรียนบ้านดอนตำลึง แต่ด้วยความที่เธอมีน้องอีก 6 คน ประกอบกับค่านิยมของแม่นั้นเห็นว่าผู้หญิงไม่จำเป็นต้องเรียนมาก เธอจึงไม่จบแม้แต่ชั้น ป.2 ในวัยเด็กช่วยครอบครัวหาของขาย เก็บผัก หาดอกไม้ป่า หาบไปขายตามโรงงาน^[4]

เส้นทางนักร้อง

เธอเริ่มหัดร้องเพลงและเข้าประกวดตามงานต่าง ๆ ตั้งแต่อายุ 8 ปี โดยใช้ชื่อว่า น้ำผึ้ง ณ ไร่อ้อย^[5][6]

ในปี พ.ศ. 2519 ครูเพลงลูกทุ่ง มนต์ เมืองเหนือ รับเธอเป็นลูกศิษย์ และเปลี่ยนชื่อจากน้ำผึ้ง เมืองสุพรรณเป็น "พุ่มพวง ดวงจันทร์" จากการตั้งชื่อโดย มนต์ เมืองเหนือ และได้บันทึกเสียงจากการแต่งของก้อง กาจกำแหง ร้องแก้ ขวัญชัย เพชรร้อยเอ็ด​เพลงนั้นคือ "รักไม่อันตราย" และตั้งวงดนตรีเป็นของตนเอง โดยการสนับสนุนของคารม คมคาย นักจัดรายการวิทยุ มนต์ เมืองเหนือแต่ไม่ประสบความสำเร็จก็มาสังกัดบริษัทเสกสรรเทป-แผ่นเสียงผลงานของพุ่มพวง ดวงจันทร์เริ่มประสบความสำเร็จในเวลาต่อมาหลังจากได้รับการสนับสนุนจากประจวบ จำปาทองและปรีชา อัศวฤกษ์นันท์ให้ตั้งวงร่วมกับเสรี รุ่งสว่าง ในชื่อวง เสรี-พุ่มพวง จากจุดนี้ก็ได้รับความสำเร็จขึ้น

พุ่มพวง ดวงจันทร์ เข้ามาอยู่สังกัดอโซน่า โปรโมชั่น ในปี พ.ศ. 2525 ผลงานในระหว่างปี 2525-2529 ของเธอมีมากมายเช่น จะให้รอ พ.ศ.ไหน (มิ.ย. 2525) ดวงตาดวงใจ (2525) สาวนาสั่งแฟน (2526) นัดพบหน้าอำเภอ (2526) ทิ้งนาลืมทุ่ง (2527) คนดังลืมหลังควาย (2528) อื้อฮื้อ ! หล่อจัง (2528) ห่างหน่อย – ถอยนิด (2529) ชั่วเจ็ดที-ดีเจ็ดหน (2529) และเรื่องของสัตว์โลก (2529) ซึ่งสองชุดหลังเป็นชุดที่ออกหลังที่พุ่มพวงออกจากค่ายอโซน่า โปรโมชั่นแล้ว โดยส่วนมากผลงานของพุ่มพวงในช่วงเวลาดังกล่าวมักประพันธ์โดยลพ บุรีรัตน์^[7]

ต่อมาย้ายมาอยู่กับพีดี โปรโมชั่น และ ซีบีเอส เร็คคอร์ด (ประเทศไทย) และอาจารย์ไพจิตร ศุภวารีได้เปลี่ยนภาพลักษณ์พุ่มพวงให้เข้ากระแสนิยมของเพลงสตริงในยุคนั้น มีผลงานอัลบั้มเช่น ตั๊กแตนผูกโบว์ และ ทีเด็ดพุ่มพวง แต่ก็ไม่ได้รับการยอมรับของนักฟังเพลงลูกทุ่ง จึงได้ย้ายไปทำงานร่วมกับมิวสิคไลน์ มีผลงานอัลบั้มที่ได้รับความนิยมมากมายเช่น กล่อม, อันตราย, พุ่มพวง 31 (หนูไม่รู้), พุ่มพวง 31 ภาค 2 (หนูไม่เอา), พุ่มพวง 32 (พี่ไปดู หนูไปด้วย) ต่อมาได้ย้ายไปทำงานร่วมกับท็อปไลน์ มีผลงานอัลบั้มเช่น พุ่มพวง 32 ภาค 2, ขอให้รวย และนำผลงานเก่ามาขับร้องใหม่เช่น พุ่มพวงหลาย พ.ศ. (ตลับทอง และตลับเพชร), น้ำผึ้งเดือนห้า, ซูเปอร์ลูกทุ่งท็อปฮิต 1 - 6 จากนั้นเธอเริ่มรับจ้างทำงานให้กับอาร์เอส โปรโมชั่น เมโทรเทปและแผ่นเสียง และแฟนตาซี ไฮคลาส สำหรับผลงานกับค่ายอาร์เอส เช่น ลูกทุ่งท็อปฮิตมาตรฐาน เป็นผลงานอัลบั้มที่เธอนำเพลงดังของศิลปินลูกทุ่งดังในอดีตมาร้องใหม่ นอกจากนี้ยังมีค่ายเมโทรฯ ที่ได้ลิขสิทธิ์งานเพลงชุด "ส่วนเกิน" อีก 1 ชุด^[8]

พุ่มพวงเข้าสู่วงการภาพยนตร์ในปี พ.ศ. 2526 และแสดงหนังเรื่องแรก สงครามเพลง สร้างโดยฉลอง ภักดีวิจิตร และอีกหลายเรื่อง ในช่วงที่แสดงภาพยนตร์เรื่อง มนต์รักนักเพลง ได้พบกับ (ไกรสร แสงอนันต์) ผลงานการแสดงของเธอในฐานะนางเอก อย่างเช่น สงครามเพลง, รอยไม้เรียว, ผ่าโลกบันเทิง, นักร้อง นักเลง, นางสาวกะทิสด, มนต์รักนักเพลง, ลูกสาวคนใหม่, อีแต๋น ไอเลิฟยู, หลงเสียงนาง, จงอางผงาด, ขอโทษทีที่รัก, คุณนาย ป.4, อาจารย์เด๋อเจอพุ่มพวง, สาวนาสั่งแฟน, เสน่ห์นักร้อง, นางสาวยี่ส่าย (ภาพยนตร์โทรทัศน์) เป็นต้น^[8]

ต่อมาเมื่อวันที่ 12 กันยายน พ.ศ. 2532 พุ่มพวง ดวงจันทร์ ได้รับรางวัลพระราชทานจากสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี​อีกครั้ง ในสาขารางวัลขับร้องเพลงดีเด่น กับเพลง "สยามเมืองยิ้ม" ประพันธ์โดยครูลพ บุรีรัตน์ ในงานกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่ง ภาค 2^[5]

พุ่มพวง ดวงจันทร์ เป็นนักร้องที่เดินสายทั้งในไทยและต่างประเทศ เช่น จีน, อเมริกา, สหราชอาณาจักร และฝรั่งเศส เธอเป็นนักร้องไทยที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก มีงานเดินสายข้ามปี ถือว่าพุ่มพวงเป็นนักร้องที่มีชื่อเสียงโด่งดัง และได้รับความนิยมจากแฟนเพลงทั้งในไทยและต่างประเทศ

ชีวิตส่วนตัว

วันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2526 พุ่มพวงจดทะเบียนสมรสกับนายไกรสร ลีละเมฆินทร์ อดีตพระเอกภาพยนตร์ ที่ใช้ชื่อในวงการว่า ไกรสร แสงอนันต์ ต่อมาพุ่มพวงฝึกหัดเขียนหนังสือจนสามารถเขียนชื่อตัวเองได้ เพื่อประโยชน์ทางนิติกรรมต่าง ๆ ในปี พ.ศ. 2530 มีบุตรชายชื่อ สรภพ ลีละเมฆินทร์ (ต่อมาเปลี่ยนชื่อเป็น ภัควรรธน์ พิสิษวุฒิรัชต์ และภัควรรธน์ ลีละเมฆินทร์ ตามลำดับ) หรือชื่อในวงการว่า เพชร และ บ่อยบ๊อย ลีละเมฆินทร์^[3] ซึ่งก็เป็นนักร้องลูกทุ่งและนักจัดรายการวิทยุในปัจจุบัน นอกจากนี้ยังมี จันทร์จวง ดวงจันทร์, ดวงใจ ดวงจันทร์ และสลักจิต ดวงจันทร์ น้องสาวพุ่มพวงก็เป็นนักร้องเพลงลูกทุ่งเช่นกัน^[9]

การเสียชีวิต

เธอห่างหายไปหลังปลายปี พ.ศ. 2534 เนื่องจากเธอป่วยด้วยโรคเอสแอลอี โดยเธอพำนักรักษาอยู่ที่โรงพยาบาลศิริราช และที่จันทบุรี ในช่วงวาระสุดท้ายเธอย้ายมาพำนักอยู่ที่บ้านพักของน้องสาว (สลักจิต ดวงจันทร์) ที่พุทธมณฑลสาย 2 เนื่องจากเกิดเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ ในวันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2535 เธอได้ตัดสินใจเดินทางไปเชียงใหม่เพื่อไปเยี่ยมบุตรชาย รวมทั้งระหว่างทางเธอตัดสินใจอยากไปกราบพระพุทธชินราช ทั้งที่อาการของเธอทรุดลงตามลำดับ ทุกคนในครอบครัวต่างทำใจไว้ว่าเธอคงจะไม่รอดแล้ว และระหว่างทางก่อนถึงตัวเมืองพิษณุโลก ในช่วงเวลา 12:55 น. พุ่มพวงเกิดอาการกำเริบหมดสติ ญาติจึงนำตัวส่งโรงพยาบาลพุทธชินราช จังหวัดพิษณุโลก และเสียชีวิตอย่างสงบในคืนวันนั้น เวลา 20:55 น. สิริอายุเพียง 30 ปี^[10] พิธีรดน้ำศพของเธอถูกจัดขึ้นที่วัดมกุฏกษัตริยารามเมื่อเย็นวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2535 และพิธีพระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2535 ณ วัดทับกระดาน อำเภอสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี ซึ่งสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพครั้งนี้^[8]

กรณีข้อพิพาทหลังเสียชีวิต

ไกรสรและญาติของพุ่มพวงเกิดความขัดแย้งกันอย่างหนัก มีการกล่าวหากันไปมาทั้งสองฝ่าย มีข้อมูลระบุว่า ไกรสรกลับไปคืนดีกับอดีตภรรยา ส่วนอีกฝ่ายหาว่าเรื่องทั้งหมดเกิดขึ้นเพราะทางฝ่ายญาติพุ่มพวงต้องการได้ส่วนแบ่งมรดกตกทอดทั้งหมด 80 ล้านบาท ต่อมานางเล็กยื่นขอเป็นผู้จัดการมรดกทั้งหมด แต่ต่อมาไกรสรยื่นคำร้องต่อศาลคัดค้าน และต่อมานายสำราญ (พ่อของพุ่มพวงซึ่งหย่าจากนางเล็กแล้ว) คัดค้านอดีตภรรยาเนื่องจาก นางเล็ก อ่านเขียนไม่ออก แต่ต่อมาถอนคำร้อง และศาลได้สั่งให้ไกรสรและนางเล็กเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกัน โดยทรัพย์สมบัติแบ่งออกเป็น 2 ส่วนเท่ากัน ส่วนแรกเป็นของไกรสร อีกส่วนเป็นกองกลาง ซึ่งมีเจ้าของ 4 คนคือ นายสำราญ นางเล็ก ไกรสร และลูกชาย สันติภาพ ทุกคนจะได้รับเท่ากันในส่วนนี้ แต่หากพบว่าสมบัติใดพบหลังการแบ่งแล้ว จะยกให้สันติภาพเพียงผู้เดียว^[3]

ผลงาน

ผลงานเพลง

ดูเพิ่ม: รายชื่ออัลบั้มเพลงของพุ่มพวง ดวงจันทร์

ผลงานแสดงภาพยนตร์

• พ.ศ. 2526 สงครามเพลง
• พ.ศ. 2526 เสน่ห์นักร้อง
• พ.ศ. 2527 ผ่าโลกบันเทิง
• พ.ศ. 2527 นักร้องนักเลง
• พ.ศ. 2527 มนต์รักนักเพลง
• พ.ศ. 2527 คุณนาย ป.4
• พ.ศ. 2527 ชี
• พ.ศ. 2527 รอยไม้เรียว
• พ.ศ. 2527 นางสาวกะทิสด
• พ.ศ. 2527 สาวนาสั่งแฟน
• พ.ศ. 2527 อาจารย์เด๋อเจอพุ่มพวง
• พ.ศ. 2527 อีแต๋น ไอเลิฟยู
• พ.ศ. 2527 ขอโทษที ที่รัก
• พ.ศ. 2527 จงอางผงาด
• พ.ศ. 2527 ที่รักจ๋า
• พ.ศ. 2528 ที่รัก เธออยู่ไหน
• พ.ศ. 2529 มือปืนคนใหม่
• พ.ศ. 2530 เชลยรัก
• พ.ศ. 2530 เพลงรักเพลงปืน
• พ.ศ. 2531 เพชรพยัคฆราช

ผลงานแสดงละครโทรทัศน์

• พ.ศ. 2532 นางสาวยี่ส่าย ช่อง 3

อนุสรณ์

อัลบั้มเพลง

เดือนมิถุนายน 2535 หลังจากที่พุ่มพวงเสียชีวิต ค่ายท็อปไลน์และค่ายอโซน่า ก็นำเอาเพลงชุดต่างๆ ของพุ่มพวงออกวางจำหน่ายอีกครั้ง ท็อปไลน์ได้มีการทำปกขึ้นมาใหม่อีก คือ คิดถึงพุ่มพวง, ส้มตำ, คอนเสิร์ต โลกดนตรี โดยชุด ส้มตำ จัดสร้างขึ้นโดยคณะกรรมการจัดงานพระราชทาน เพลิงศพฯ มีคำบรรยายเกียรติประวัติพุ่มพวง และเพลงอย่าง ส้มตำ, กล่อม, ฉลองวันเศร้า, รักคุด, แล้วจะทนเพื่ออะไร, ของขวัญที่ฉันคืนเธอ, หัวใจทศกัณฐ์, เขานอนบ้านใน, หนูไม่รู้, แฟนพุ่มพวง เป็นต้น^[8]

ผลงานอัลบั้มเพลงที่วางจำหน่ายเพื่อระลึกถึงพุ่มพวงเช่น คิดถึงพุ่มพวงและโลกของผึ้ง และยังมีเทปที่ทำเพื่อระลึกถึงการเสียชีวิตอย่างเช่น แหล่ประวัติพุ่มพวง ดวงจันทร์ โดยไวพจน์ เพชรสุพรรณ หนึ่งในดวงใจผลงานของยุ้ย โดยยุ้ย ญาติเยอะ (จริยา ปรีดากูล) เหลือแต่ดวงจันทร์ ที่ครูลพ บุรีรัตน์แต่งให้พุ่มพวง

งานเพลงของศิลปินที่นำเพลงของพุ่มพวงมาขับร้องใหม่โดยเฉพาะนักร้องปัจจุบัน มีความแตกต่างกันด้วยจังหวะและระยะเวลาที่ต่างกันไป แกรมมีโกลด์นำผลงานของพุ่มพวงโดยเฉพาะทีประพันธ์โดยลพ บุรีรัตน์ ออกมาอยู่เรื่อยๆ มียอดขายประสบความสำเร็จอย่างดี มีผลงานออกมาอย่าง พุ่มพวง ในดวงใจ ชุดที่ 1 – 4 โดย ใหม่ เจริญปุระ , อัลบั้ม เพชร สรภพ - เพลงของแม่ ชุดที่ 1 (ชุดเดียว) กับเพลงเปิดตัว "โลกของ ผึ้ง" โดยดัดแปลงเนื้อร้องบางส่วนให้เหมาะสมกับการถ่ายทอดบทเพลง^[11] อัลบั้ม ดวงจันทร์ ... กลางดวงใจ พุ่มพวง ดวงจันทร์ โดยมีศิลปินนักร้องลูกทุ่งสาวนำเพลงมาทำใหม่ ได้แก่ สุนารี ราชสีมา (เขานอนบ้านใน, นอนฟังเครื่องไฟ, ฉันเปล่านา เขามาเอง), คัฑลียา มารศรี (สาวนาสั่งแฟน, อายแสงนีออน, หัวใจทศกัณฐ์), ฝน ธนสุนทร (สุดแค้นแสนรัก, คิดถึงบ้างเน้อ, ขอให้โสดทีเถอะ), แมงปอ ชลธิชา (รักคุด, เงินน่ะมีไหม, อื้อฮือหล่อจัง) , หลิว อาจารียา (กระแซะเข้ามาซิ, หนูไม่รู้, ผู้ชายในฝัน), เอิร์น เดอะสตาร์ (พี่ไปดู หนูไปด้วย, นัดพบหน้าอำเภอ, โลกของผึ้ง, ห่างหน่อยถอยนิด, นึกว่าแน่แค่ไหน, หนูไม่เอา), ต่าย อรทัย (แก้วรอพี่, นักร้องบ้านนอก, คืนนี้เมื่อปีกลาย) และตั๊กแตน ชลดา (ดาวเรืองดาวโรย, ตั๊กแตนผูกโบว์, อนิจจาทิงเจอร์, สยามเมืองยิ้ม, จูบแล้วลา, รู้แล้ว รู้แล้ว) แพรวา​ พัชรี (อีกหน่อยก็ลืม​, เพลงรักบ้านทุ่ง,หนูล้อเล่น​) รัชนก​ ศรีโลพันธุ์ (อาทิตย์ละวัน, พี่จ.หลายใจ, เอกลักษณ์ไทย) นอกจากนี้ทรูแฟนเทเชีย มีผลงานชุด 7 สาวสะบัดโชว์ ก็มีเพลงของพุ่มพวง ดวงจันทร์ คือ ผู้ชายในฝัน, อื้อฮือหล่อจัง อยู่ในอัลบั้มนี้

ภาพยนตร์และละคร

ในปี พ.ศ. 2535 มีภาพยนตร์ รำลึกถึงพุ่มพวง ดวงจันทร์ กับ บันทึกรักพุ่มพวง กำกับโดยดอกฟ้า ได้พุ่มพวง แจ่มจันทร์ แสดงเป็นพุ่มพวง ดวงจันทร์ โดยเป็นภาพยนตร์ที่เล่าชีวิตส่วนหนึ่งของชีวิตเธอ^[12] ต่อมาในปี พ.ศ. 2541 บริษัท เจเอสแอลจำกัดได้ทำละครโทรทัศน์เรื่อง ราชินีลูกทุ่งพุ่มพวง ดวงจันทร์ ออกอากาศทางช่อง 7 ดัดแปลงจากชีวิตจริง ของพุ่มพวง ดวงจันทร์นำแสดงโดย รชนีกร พันธุ์มณี วรวุฒิ นิยมทรัพย์ ธีรเดช วงศ์พัวพันธ์^[13][14]

ในปี พ.ศ. 2554 สหมงคลฟิล์ม ได้สร้างภาพยนตร์เรื่อง พุ่มพวง^[15] โดยนำเค้าโครงจากชีวิตจริงของพุ่มพวง ดวงจันทร์และหนังสือเรื่อง ดวงจันทร์ที่จากไป ของ บินหลา สันกาลาคีรี กำกับโดย บัณฑิต ทองดี นำแสดงโดย เปาวลี พรพิมล^[16] แสดงเป็นพุ่มพวง ดวงจันทร์

สื่อสิงพิมพ์

ส่วนสื่อสิงพิมพ์ หนังสือพิมพ์ผู้จัดการรายสัปดาห์ เคยนำเสนอแฟชั่นหน้าคู่กลาง ราวปี 2538 เดือนมิถุนายน กับแนวความคิด “ชีวิตพุ่มพวง ดวงจันทร์” ใช้ “งานรำลึกพุ่มพวง ดวงจันทร์” มาเป็นฉากหลังของแฟชั่น มีนางแบบคือ ยุ้ย ญาติเยอะ ที่มีหน้าตาละม้ายพุ่มพวงและยังถือเป็นเงาเสียงของพุ่มพวงในสมัยประกวดคอนเสิร์ตคอนเทสต์ โดยจำลองชีวิตของพุ่มพวงตั้งแต่การออกจากโรงเรียนเพื่อทำงาน การเป็นสาวไร่อ้อย จนถึงนักร้อง โดยมีการใช้ภาพจริงประกอบ^[17]

หุ่นพุ่มพวง

สำหรับหุ่นเหมือนพุ่มพวง ดวงจันทร์ ปัจจุบันมีอยู่ 7 หุ่น อยู่ที่วัดทับกระดาน 6 หุ่น ได้แก่ หุ่นที่ 1 ตั้งอยู่บริเวณสระกลางน้ำ แต่งกายชุดสีดำ เป็นหุ่นอภินิหาริย์ที่สร้างขึ้นหลังพระราชทานเพลิงศพ หุ่นที่ 2 อยู่ในตู้กระจก ยุ้ย ญาติเยอะ เป็นผู้สร้างไว้บูชาครูเพลงพุ่มพวง หุ่นที่ 3 สร้างโดยนายณรงค์ รอดเจริญ อดีตบรรณาธิการ เป็นหุ่นแก้บน ทำด้วยขี้ผึ้งแข็ง หุ่นที่ 4 เป็นสีชมพู สร้างขึ้นจากแฟนเพลง ที่เป็นหุ่นปลดนี้ รุ่นนางพญาเสือดาว หุ่นที่ 5 อยู่ในชุดเสวนาธรรม สร้างโดยญาติและกรรมการวัด หุ่นที่ 6 เป็นหุ่นสีทอง สร้างขึ้นโดยใหม่ เจริญปุระ สร้างขึ้นเพื่อบูชาครูเพลง^[18] หุ่นพุ่มพวงที่วัดทับกระดานนั้น ยังมีชื่อเสียงเรื่องมีผู้นิยมมาขอหวยอย่างมากมาย^[19] ส่วนหุ่นเหมือนพุ่มพวงตัวที่เจ็ดนั้น เป็นหุ่นชุดเสือดาว สร้างโดยพิพิธภัณฑ์หุ่นขี้ผึ้งมาดามทุซโซต์ เพื่อจัดแสดง ณ พิพิธภัณฑ์สาขากรุงเทพ ชั้น 6 และ 7 สยามดิสคัฟเวอรี่เซ็นเตอร์ โดยพิพิธภัณฑ์มีกำหนดเปิดอย่างเป็นทางการในวันที่ 4 ธันวาคม 2553 หุ่นเหมือนพุ่มพวงตัวนี้เป็นตัวแรกที่ผู้สร้างส่วนใหญ่เป็นชาวต่างประเทศ และเป็นหุ่นตัวแรกที่ไม่ได้ตั้ง ณ วัดทับกระดาน

การเชิดชูเกียรติ

วันที่ 15 สิงหาคม 2552 กระทรวงวัฒนธรรม โดยคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิคัดเลือกปริยศิลปิน และปรมศิลปิน มีมติประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติพุ่มพวง ดวงจันทร์เป็น "ปริยศิลปิน" ศิลปินอันเป็นที่รักยิ่งของประชาชน^[20]

รางวัล

• รางวัลเสาอากาศทองคำทองคำ เพลง "อกสาวเหนือสะอื้น" (ผลงาน - ธีระพล แสนสุข) (2521)
• รางวัลกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทย ครั้งที่ 1 เพลง "สาวนาสั่งแฟน" ( ผลงาน - วิเชียร คำเจริญ) (2532)
• รางวัลกึ่งศตวรรษเพลงลูกทุ่งไทย ครั้งที่ 2 เพลง "สยามเมืองยิ้ม" (วิเชียร คำเจริญ) (2534)^[5]
• ยกย่องเชิดชูเกียรติ เป็น "ปริยศิลปิน" ศิลปินอันเป็นที่รักยิ่งของประชาชน 15 ส.ค. 2552^[20]

อ้างอิง

1. (ตอน1) "ผึ้ง-รำพึง" ลูกผู้เสียสละให้ครอบครัว เก็บถาวร 2010-06-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน siamdara.com
2. ย้อน 30 ความทรงจำ "พุ่มพวง ดวงจันทร์" 30 ปีผ่านไป คนไทยไม่เคยลืมเธอ คมชัดลึกออนไลน์ สืบค้นเมื่อ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2565
3. ย้อนรำลึกถึงราชินีเพลงไทยลูกทุ่ง พุ่มพวง ดวงจันทร์ เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน thaifilm.com
4. "17 ปีแห่งความหลัง "พุ่มพวง ดวงจันทร์"(1):ย้อนรอยริ้วแห่งอดีต". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-04-21. สืบค้นเมื่อ 2009-06-16.
5. ราชินีลูกทุ่ง พุ่มพวง ดวงจันทร์ เก็บถาวร 2011-07-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน gotoknow.org
6. ไม่ใช่แค่ราชินีลูกทุ่ง แต่เธอยังเป็นยอดอัจฉริยะแห่งวงการ ย้อนชม ความสามารถสุดอัศจรรย์ของ "แม่ผึ้ง" โชว์เสต็ปร้อง เต้น แบบที่ไม่เคยมีมาก่อน!!
7. สิ้นบรมครูเพลง ลพ บุรีรัตน์ วัย 78 ปี ผู้ทำให้ ‘พุ่มพวง’ โด่งดังสุดขีด
8. 17 ปีแห่งความหลัง "พุ่มพวง ดวงจันทร์"(2):พิสูจน์รักไกรสร เก็บถาวร 2011-08-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ASTVผู้จัดการออนไลน์ 17 มิถุนายน 2552 13:25 น.
9. "แห่แทงเลขเด็ด13วันตาย "พุ่มพวง"ทำขนหัวลุก! สิงสองน้องสาว". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-30. สืบค้นเมื่อ 2009-06-16.
10. ปรากฏการณ์การจากไปของราชินีลูกทุ่ง พุ่มพวง ดวงจันทร์ สะท้อนภาพการเผยแพร่ข่าวสาร ในยุคสื่อไร้ Social Media และการทำงานของสื่อมวลชน
11. เพชร สรภพ ลูกชายของพุ่มพวง ดวงจันทร์ กับอัลบั้มชุด "เพลงของแม่" ร้องเพลงให้แม่ฟัง เก็บถาวร 2010-02-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน gotoknow.org
12. บันทึกรักพุ่มพวง thaifilmdb.com
13. สุดยอดราชินีลูกทุ่ง " พุ่มพวง ดวงจันทร์ " กระทู้ในพันทิป
14. รวมหนัง-ละครชีวิต"พุ่มพวง"กับความจริงบนแผ่นฟิล์ม คมชัดลึกออนไลน์ สืบค้นเมื่อ 10 กันยายน 2553
15. สรุปรายได้ภาพยนตร์ทำเงินที่เข้าฉายในบ้านเรา ปี 2554 siamzone.com
16. "เปาวลี" ทุ่มสุดตัวฝึกหนัก ทั้งร้อง-เต้น-การแสดง เพื่อรับบท "พุ่มพวง" ภาพยนตร์เรื่องแรกในชีวิต^{[ลิงก์เสีย]}
17. 17 ปีแห่งความหลัง - พุ่มพวง ดวงจันทร์ (จบ):ชั่วเจ็ดทีดีเจ็ดหน เก็บถาวร 2012-11-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ASTVผู้จัดการออนไลน์ 19 มิถุนายน 2552 13:59 น.
18. พระเพชรเผยเทปลับ!!
19. 17 ปีแห่งความหลัง "พุ่มพวง ดวงจันทร์"(3):เขย่าติ้ว เสี่ยงเซียมซี เก็บถาวร 2011-08-13 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน ASTVผู้จัดการออนไลน์ 18 มิถุนายน 2552 13:31 น.
20. MCOT HD รายการข่าวดังข้ามเวลา ตอน พุ่มพวง ดวงจันทร์ ออกอากาศเมื่อวันที่ 8 มิถุนายน พ.ศ. 2558 เวลา 22:00 น.