| พระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต |
|---|
![]() พระไภษัชยคุรุ ศิลปะจีน พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ วอร์ซอ |
| สันสกฤต | भैषज्यगुरु
ไภษชฺยคุรุ
भैषज्यगुरुवैदुर्यप्रभाराज
ไภษชฺยคุรุไวฑูรฺยปฺรภาราช |
|---|
| จีน | 藥師佛
(พินอิน: Yàoshīfó )
藥師如來
(พินอิน: Yàoshī Rúlái ) |
|---|
| ญี่ปุ่น | 薬師如来
(โรมาจิ: Yakushi Nyorai)
薬師瑠璃光如来
(โรมาจิ: Yakushirurikō Nyorai) |
|---|
| เขมร | ភៃសជ្យគុរុ
(phei-sach-kuru) |
|---|
| เกาหลี | 약사여래
(RR: Yagsa Yeorae)
약사유리광여래
(RR: Yagsayurigwang Yeorae) |
|---|
| ไทย | พระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต |
|---|
| ทิเบต | སངས་རྒྱས་སྨན་བླ་
Wylie: sangs rgyas sman bla
THL: Sangyé Menla |
|---|
| เวียดนาม | Dược Sư Phật
Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật
Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Như Lai
Đại Y Vương Phật
Tiêu Tai Diên Thọ Dược Sư Phật |
|---|
| ข้อมูล |
|---|
| นับถือใน | มหายาน, วัชรยาน |
|---|
| พระลักษณะ | การเยียวยารักษาโรค |
|---|
 สถานีย่อยพระพุทธศาสนา |
พระไภษัชยคุรุ (สันสกฤต: भैषज्यगुरु, จีน: 藥師佛, ญี่ปุ่น: 薬師仏, เกาหลี: 약사불, ทิเบต: སངས་རྒྱས་སྨན་བླ) หรือ พระไภษชฺยคุรุไวฑูรฺยปฺรภาราช (จีน: 藥師琉璃光(王)如來, ญี่ปุ่น: 薬師瑠璃光如来, เกาหลี: 약사유리광여래) เป็นพระพุทธเจ้าที่พบเฉพาะในนิกายมหายาน ไม่พบในฝ่ายเถรวาท พระนามของท่านหมายถึงพระตถาคตเจ้าผู้เป็นบรมครูแห่งยารักษาโรค ผู้มีรัศมีสีน้ำเงินดังไพลิน พระนามอื่นๆของท่านคือ พระไภษัชยคุรุตถาคต พระมหาแพทย์ราชาพุทธเจ้า พระมหาไภษัชยราชพุทธเจ้า เป็นที่นิยมนับถือในหมู่ชาวจีนและชาวทิเบต
รูปลักษณ์
ในความเชื่อของชาวจีน รูปของพระองค์อยู่ในท่านั่งสมาธิ มีรัตนเจดีย์วางบนพระหัตถ์ บ้างถือกระปุกยา ส่วนในความเชื่อของชาวทิเบต พระองค์มีกายสีน้ำเงินเข้ม นั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ขวาถือยาสมุนไพร (ทางจีนนิยมเป็นเห็ดหลินจือ) พระหัตถ์ซ้ายถือบาตรวางบนพระเพลา ถือกันว่าเป็นพระพุทธเจ้าที่สามารถรักษาโรคทางกายและโรคทางกรรมของสัตว์โลก
หลักฐานจากพระสูตร
พระสูตรที่กล่าวถึงพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้าโดยเฉพาะ พระองค์เดียว คือ
- ไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคตปูรวปณิธานสูตร เดิมเขียนด้วยภาษาสันสกฤต ต่อมาแปลเป็นภาษาจีนโดยพระถังซำจั๋ง หรือพระสมณะเสวียนจั้ง ในสมัยราชวงศ์ถังของจีน
- ไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาสัปตพุทธปูรวปณิธานวิเศษสูตร ต่อมาแปลเป็นภาษาจีนโดยพระสมณะอี้จิง ในสมัยถังของจีน แต่กล่าวถึงพระพุทธเจ้า 7 พระองค์ โดยพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้า เป็นพระองค์ลำดับที่ 7 กล่าวถึงปณิธาน 12 ข้อของพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้าคือ
- ช่วยให้สรรพสัตว์บรรลุโพธิญาณโดยเร็ว
- ช่วยให้สรรพสัตว์ตื่นจากความโง่เขลา
- ช่วยให้สรรพสัตว์ถึงพร้อมด้วยของใช้ทั้งปวง
- ช่วยให้สรรพสัตว์หันมานับถือมหายานธรรม มุ่งสู่ความเป็นพระพุทธเจ้า
- ช่วยให้สรรพสัตว์มีศีลบริสุทธิ์
- ช่วยให้สรรพสัตว์มีกายสมบูรณ์
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากความยากจน
- ช่วยให้สตรีได้เป็นบุรุษตามปรารถนา
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากอุบายของมาร
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากโทษทัณฑ์ทางอาญา
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากการทำชั่วเพื่อเลี้ยงชีพ
- ช่วยให้สรรพสัตว์พบกับความสมบูรณ์ทั้งสิ้น
ความเชื่อ
พระไภษัชยคุรุเป็นที่นับถืออย่างแพร่หลายในหมู่ชาวพุทธมหายาน แต่ไม่มีนิกายเป็นของตนเองอย่างพระอมิตาภะพุทธะ ทรงมีแดนศุทธิไวฑูรย์ที่เหมือนกับแดนสุขาวดีของพระอมิตาภะ นอกจากนี้ในคัมภีร์ไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาสัปตพุทธปูรวปณิธานสูตร กล่าวว่าทรงเป็นหนึ่งในพระไภษัชยคุรุทั้ง 7 มีพระโพธิสัตว์เป็นสาวก 2 องค์ คือ พระสุริยประภาโพธิสัตว์ (จีน: 日光菩薩; พินอิน: Rìguāng púsà; ญี่ปุ่น: Nikkō bosatsu) และพระจันทรประภาโพธิสัตว์ (จีน: 月光菩薩; พินอิน: Yuèguāng púsà; ญี่ปุ่น: Gekkō bosatsu)
ดังนั้น จึงเป็นที่มาของพระกริ่งปวเรศ ที่มีการจัดสร้างขึ้นเฉพาะในราชอาณาจักรไทยแต่เพียงผู้เดียว เพราะพุทธลักษณะของพระกริ่งคล้ายคลึงกับพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้ามาก
ระเบียงภาพ
- รูปแบบศิลปกรรมของพระไภษัชยคุรุ
-
พระไภษัชยคุรุ
วัดโฮรีว ประเทศญี่ปุ่น
-
พระไภษัชยคุรุ
วัดโคฟุกุ ประเทศญี่ปุ่น
-
พระไภษัชยคุรุ พระกายสีน้ำเงิน ศิลปะทิเบต
-
พระไภษัชยคุรุ และโพธิสัตวอัครสาวกในพุทธเกษตร ศิลปะทิเบต
-
พุทธเกษตรแห่งพระไภษัชยคุรุ ศิลปะจีนยุคราชวงศ์หยวน ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ Metropolitan Museum of Art รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา
-
พระไภษัชยคุรุ ศิลปะชวาภาคกลาง ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ Los Angeles County Museum of Art รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา
-
พระไภษัชยคุรุ ศิลปะเขมร ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ Brooklyn Museum รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา
-
-
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
|
|---|
| ประเภท | | |
|---|
พระพุทธเจ้าในอดีต
(ตามคัมภีร์พุทธวงศ์) | |
|---|
| พระพุทธเจ้าในปัจจุบัน | |
|---|
พระพุทธเจ้าในอนาคต
(ตามคัมภีร์อนาคตวงศ์) | |
|---|
| พระธยานิพุทธะตามคติมหายาน | |
|---|
พระพุทธเจ้าองค์อื่น ๆ
ตามคติมหายาน | |
|---|
_LACMA_AC1992.261.1.jpg)
.jpg)
