พระพิมลธรรม (นาค สุมนนาโค)

หลวงปู่นาค วัดอรุณราชวราราม เมื่อครั้งยังดำรงสมณศักดิ์ที่ พระพิมลธรรม เมื่อปี พ.ศ. 2482

พระพิมลธรรม นามเดิม นาค ฉายา สุมนนาโค เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองหนเหนือ เจ้าคณะมณฑลชุมพร เจ้าอาวาสวัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร นอกจากนี้ท่านยังเป็นพระเกจิอาจารย์ผู้มีชื่อเสียงจากการทำตะกรุดหนังหน้าผากเสือ

รูปถ่ายติดกระจกข้าวหลามตัด พระพิมลธรรม(นาค) วัดอรุณราชวราราม ปี พ.ศ. 2475

ประวัติ

พระพิมลธรรม มีนามเดิมว่า นาค เป็นชาวบ้านบางพูน จังหวัดปทุมธานี เกิดเมื่อวันศุกร์ ขึ้น 5 ค่ำ เดือนยี่ ปีวอก จ.ศ. 1234 ตรงกับวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2415 (นับแบบปัจจุบันเป็น พ.ศ. 2416) เมื่ออายุ 12 ปี ได้บรรพชาเป็นสามเณรอยู่กับเจ้าอธิการหว่าง วัดสารพัดช่าง (ภายหลังเป็นพระครูธรรมานุสารี วัดเทียนถวาย) ได้เข้าสอบครั้งแรกในปีขาล พ.ศ. 2433 ได้เปรียญธรรม 4 ประโยค เมื่ออายุครบอุปสมบท อาจารย์จึงนำมาฝากกับพระธรรมวโรดม (แดง สีลวฑฺฒโน) วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร^[1]

พ.ศ. 2435 ปีมะโรง ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุ โดยมีสมเด็จพระวันรัต (แดง สีลวฑฺฒโน) เป็นพระอุปัชฌาย์ จากนั้นอยู่ศึกษาพระปริยัติธรรมกับสมเด็จพระอุปัชฌาย์บ้าง กับพระยาธรรมปรีชา (ทิม) บ้าง แล้วเข้าสอบเป็นครั้งที่สองในปีมะเมีย พ.ศ. 2437 ได้อีก 2 ประโยคเป็นเปรียญธรรม 6 ประโยค และเข้าสอบครั้งสุดท้ายในปีจอ พ.ศ. 2441 เป็นเปรียญธรรม 7 ประโยค^[1]

วันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2453 ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรสถาปนาเป็นเจ้าคณะมณฑลชุมพร^[2]

สมณศักดิ์

• 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2442 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระศรีสมโพธิ มีนิตยภัตราคาเดือนละ 4 ตำลึง^[3]
• 30 ธันวาคม พ.ศ. 2461 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชเวที ตรีปิฎกภูษิต ธรรมบัณฑิตยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี^[4]
• 24 กันยายน พ.ศ. 2464 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพสุธี ธรรมปรีชาประยุต สุทธปริยัติธร ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี^[5]
• 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2469 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมดิลก ศากยบุตติยนายก^[6] ตรีปิฎกบัณฑิต ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี^[7]
• 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2476 เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรองฝ่ายอรัณยวาสี (ชั้นธรรมพิเศษ)^[8] ที่ พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ ญาณวิสุทธิจริยาปริณายก ตรีปิฎกคุณาลังการ นานาสถานราชคมนีย์ สาธุการีธรรมากร สุนทรศีลาทิขันธ์^[9]
• 19 กันยายน พ.ศ. 2482 เป็นพระราชาคณะรองเจ้าคณะหนเหนือที่ พระพิมลธรรม มหันตคุณ วิบุลยปรีชาญาณนายก ตรีปิฎกคุณาลังการภูษิต อุดรทิศคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี^[10]

มรณภาพ

พระพิมลธรรม ถึงแก่มรณภาพเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2488^[11] สิริอายุได้ 72 ปี 193 วัน

พระพิมลธรรม(นาค สุมนนาโค) อดีตเจ้าอาวาสวัดอรุณราชวราราม รูปที่ 10

พระพิมลธรรม(หลวงปู่นาค วัดแจ้ง) วัดอรุณราชวราราม

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑, 250
2. "พระราชทานสัญญาบัตรเจ้าคณะมณฑล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (0 ง): 568. 3 กรกฎาคม ร.ศ. 129. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
3. "พระบรมราชโองการ ประกาศตั้งตำแหน่งพระสงฆ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 (34): 487. 19 พฤศจิกายน ร.ศ. 118. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= (help)
4. "พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 35 (0 ง): 1, 831. 5 มกราคม 2461. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
5. "ประกาศสถาปนาสมเด็จพระราชาคณะและพระราชาคณะ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ง): 1, 831. 2 ตุลาคม 2464. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
6. "แก้คำผิด ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๔๓ พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์ หน้า ๓๐๔๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ง): 3, 241. 5 ธันวาคม 2469. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
7. "พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (0 ง): 3, 046. 26 พฤศจิกายน 2469. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
8. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๒, หน้า 196
9. "แจ้งความ พระราชทานสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 50 (0 ง): 2, 397. 26 พฤศจิกายน 2476. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
10. "พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาสมณศักดิ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ง): 1, 786–1, 787. 25 กันยายน 2482. สืบค้นเมื่อ 19 มีนาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
11. ประวัติวัดอรุณราชวราราม, หน้า 85

บรรณานุกรม

• กรมศิลปากร. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๒. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 450 หน้า. หน้า 195-196. ISBN 974-417-530-3
• วัดอรุณราชวราราม. ประวัติวัดอรุณราชวราราม. กรุงเทพฯ : 21 เซ็นจูรี่, 2552. 260 หน้า. หน้า 84-85. [จัดพิมพ์ในงานออกเมรุพระราชทานเพลิงศพ (พระธรรมสิริชัย (บุญเลิศ โฆสโก)]
• สมมอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งพระราชาคณะผู้ใหญ่ในกรุงรัตนโกสินทร์ เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 428 หน้า. หน้า 250. ISBN 974-417-530-3

ก่อนหน้า		พระพิมลธรรม (นาค สุมนนาโค)		ถัดไป
พระพิมลธรรม (เฮง เขมจารี)		เจ้าคณะรองหนเหนือ ที่พระพิมลธรรม (พ.ศ. 2482 - พ.ศ. 2485)		พระพิมลธรรม (ช้อย ฐานทตฺโต)
พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท)		เจ้าคณะรองฝ่ายอรัญวาสี ที่พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (พ.ศ. 2446 - พ.ศ. 2482)		พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (เผื่อน ติสฺสทตฺโต)