กองบังคับการปฏิบัติการพิเศษ (อังกฤษ : Special Service Division: SSD ) หรือรู้จักกันในชื่อของตำรวจหน่วยคอมมานโด[ 2] กองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ
กองบังคับการปฏิบัติการพิเศษนั้น แต่เดิมคือหน่วยคอมมานโด ก่อตั้งขึ้นในช่วงปี พ.ศ. 2499 โดยพลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ ได้คัดเลือกกำลังตำรวจมาจากทั่วประเทศ มาทำการฝึกอบรมการปฏิบัติการพิเศษ เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อย และมอบหมายให้ประจำการที่กองปราบสามยอด ซึ่งก็คือที่ตั้งของกองปราบปราม ในยุคนั้น[ 3]
ต่อมาในปี พ.ศ. 2508 ได้ย้ายที่ตั้งมาอยู่ที่โชคชัย 4 และจัดหน่วยเข้าไปอยู่ภายใน แผนก 5 กองกำกับการ 2 กองบังคับการปราบปราม[ 4] กองกำกับการปฏิบัติการพิเศษ กองปราบปราม (กก.ปพ.บก.ป.) [ 5] สยบริปูสะท้าน [ 6] COMMANDO เหนืออาร์มของกองปราบปรามบนแขนจนกลายเป็นชื่อเรียกของหน่วย[ 7]
จากนั้นในปี พ.ศ. 2561 กองกำกับการปฏิบัติการพิเศษ กองบังคับการปราบปราม ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นกองบังคับการ สังกัดกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง[ 8] กองบังคับการถวายความปลอดภัยและปฏิบัติการพิเศษ โดยมี พลตำรวจโท ต่อศักดิ์ สุขวิมล[ 4] กองกำกับการสนับสนุน ขึ้นมาแทน และจัดตั้งหน่วยหนุมานกองปราบ ขึ้นมาแทนหลังจากนั้น[ 9]
ลำดับต่อมา ในวันที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2562 ได้มีราชกิจจานุเบกษาประกาศเปลี่ยนแปลงชื่อหน่วยเป็น กองบังคับการตำรวจมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ 904 [ 10] [ 11] [ 4] [ 12]
กองบังคับการปฏิบัติการพิเศษ ประกอบไปด้วย 1 ฝ่าย 9 กองกำกับการ ประกอบไปด้วย[ 13]
ฝ่ายอำนวยการ รับผิดชอบงานบริหารและธุรการ ปฏิบัติหน้าที่ในพื้นที่กรุงเทพมหานครกองกำกับการ 1 มีเขตอำนาจความรับผิดชอบในพื้นที่กรุงเทพมหานครกองกำกับการ 2 มีเขตอำนาจความรับผิดชอบในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ตำรวจภูธรภาค 1 และตำรวจภูธรภาค 2กองกำกับการ 3 มีเขตอำนาจความรับผิดชอบในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ตำรวจภูธรภาค 3 และตำรวจภูธรภาค 4กองกำกับการ 4 มีเขตอำนาจความรับผิดชอบในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ตำรวจภูธรภาค 5 และตำรวจภูธรภาค 6กองกำกับการ 5 มีเขตอำนาจความรับผิดชอบในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ตำรวจภูธรภาค 7 ตำรวจภูธรภาค 8 และตำรวจภูธรภาค 9กองกำกับการ 6 ดูแลงานด้านการฝึกอบรมและจิตอาสาพระราชทาน มีเขตอำนาจความรับผิดชอบทั่วราชอาณาจักรกองกำกับการวิเคราะห์ข่าวและเครื่องมือพิเศษ มีเขตอำนาจความรับผิดชอบทั่วราชอาณาจักรกองกำกับการต่อต้านการก่อการร้าย มีเขตอำนาจความรับผิดชอบทั่วราชอาณาจักรกองกำกับการสายตรวจ มีเขตอำนาจความรับผิดชอบทั่วราชอาณาจักร
กองบังคับการปฏิบัติการพิเศษ มีภารกิจหลักในการถวายความปลอดภัยองค์พระมหากษัตริย์ พระราชินี พระรัชทายาท พระบรมวงศานุวงศ์ตั้งแต่ชั้นพระองค์เจ้าขึ้นไป ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ผู้แทนพระองค์ซึ่งเป็นพระบรมวงศานุวงศ์ตั้งแต่ชั้นพระองค์เจ้าขึ้นไป และบุคคลที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับเป็นพระราชอาคันตุกะ รวมไปถึงการรักษาความปลอดภัยในขณะที่เสด็จไปปฏิบัติพระราชกรณียกิจต่าง ๆ และประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการรักษาความปลอดภัย
รักษาความสงบเรียบร้อยในพื้นที่โดยรอบเขตพระราชฐาน รวมไปถึงการควบคุมฝูงชนและปราบปรามการก่อจลาจล การตรวจพิสูจน์และเก็บกู้วัตถุระเบิดที่อยู่โดยรอบเขตพระราชฐาน ปฏิบัติการด้านการข่าวต่อภัยคุกคามที่เป็นภัยต่อความมั่นคงและองค์พระมหากษัตริย์ และงานจิตอาสาพระราชทานตามที่ได้รับมอบหมาย[ 14] [ 15]
นอกจากนี้ยังรวมไปถึงหลักของตำรวจในการปฏิบัติงานตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เช่นเดียวกับตำรวจทั่วไป โดยจะเน้นไปที่การต่อต้านการก่อการร้าย และการสนับสนุนการปฏิบัติการทางยุทธวิธีในการปราบปรามอาชญากรรมให้กับกองบัญชาการตำรวจสอบสวนกลาง[ 16] [ 17]
กองบังคับการปฏิบัติการพิเศษ ถูกพูดถึงเป็นวงกว้างในปฏิบัติการชิงตัวประกันในเทอร์มินอล 21 โคราช โดยนำกำลังจำนวนหนึ่ง[ 18] [ 19] [ 20] [ 21]
กองบังคับการ อดีต หน่วยปฏิบัติการพิเศษ
