|
Rarangkén N-
| Topik Kecap Rundayan dina Basa Sunda
|
|
Rarangkén hareup:
N-,
di-,
ka-,
pa-,
pi-,
barang-,
silih-,
ti-
ba-
ting-
pada-
si-
sang-
per-
Rarangkén tengah:
-ar-,
-um-,
-in-,
Rarangkén tukang:
-an,
-eun,
-keun,
-na,
Rarangkén barung:
ka--an,
pa--an,
pang--keun,
pi--eun,
pika--eun,
sa--eun,
|
|
|
Rarangkén N- atawa nasal mangrupa salah sahiji rarangkén hareup (en:afix) pikeun ngawangun kecap-kecap rundayan dina Basa Sunda.[rujukan?] Sacara umum rarangkén N- ngawangun kecap pagawéan aktif jeung kecap sipat.[rujukan?]
Salian ngawangun rupa-rupa wangun jeung harti, rarangkén N- ngalaman parobahan sora (alomorf) gumantung kana hurup awal kecap nu di hareupeunana.[rujukan?]
Rarangkén N-: parobahan sora (en:alomorf)
| Robah jadi |
Nyanghareupan ... |
Conto:
|
| m- |
b2), p
|
N- + baca --> maca
N- + pacul --> macul
|
| n- |
t
|
N- + takol --> nakol
|
| ng- |
k, a, w1)
|
N- + kaca --> ngaca
N- + ais --> ngais
N- + wétan --> ngétan1)
|
| nga- |
b, d, g, h, j, l, m, n, w, y
|
N- + balik --> ngabalik
N- + degung --> ngadegung
N- + wuluku --> ngawuluku
|
| ny- |
c, s
|
N- + cutat --> nyutat
N- + sapu --> nyapu
|
| nge- |
konsonan saengang
|
N- + tik --> ngetik
N- + bor --> ngebor
|
1) Ieu mangrupa sempalan, teu salawasna N- + w... --> ng..., lolobana robahna jadi ngaw...
2) Ieu mangrupa sempalan, teu salawasna N- + b... --> m..., lolobana robahna jadi ngab...
Rarangkén N-: warna jeung harti kecap nu diwangunna
| Warna kecap |
Harti |
Conto
|
| pagawéan aktif |
"ngedalkeun ..." |
ngadu'a, ngadongéng, nyarita, nyora
|
| pagawéan aktif |
"ngalakukeun ..." |
maca, nginum, ngigel, ngaji, masak
|
| pagawéan aktif |
"ngalakukeun pagawéan ku/maké ..." |
ngawuluku, nyugu, ngecrik, ngarit, ngabuldoser
|
| pagawéan aktif |
"ngalakukeun di ..." |
masantrén, masar, ngaranca ngebon, nyawah, ngahuma
|
| pagawéan aktif |
"boga ..." |
ngarasa
|
| pagawéan aktif |
"milampah saperti ..." |
ngabdi, ngawula, ngajag
|
| pagawéan aktif |
"méré ..." |
meunteun, ngahampura, ngahormat, ngama'lum
|
| pagawéan aktif |
"nyieun ..." |
ngagambar, nyayur, nyambel, ngabordél, nyulam
|
| pagawéan aktif |
"ngalakukeun dina waktu ..." |
ngalayung, nyubuh, moyan, meuting
|
| pagawéan aktif |
"nyieun jadi ...." |
ngaruksak, meulah, ngalebur
|
| pagawéan aktif |
"nganggap ..." |
ngahina, ngahampas, nyatru
|
| pagawéan aktif |
"aya dina kaayaan ..." |
ngagolér, ngadayagdag, ngabaheuhay, ngedéng
|
| pagawéan aktif |
"dahar/nginum ..." |
ngabaso, nyirop, nyoto, ngopi, ngemih
|
| pagawéan aktif |
"nyanghareup/ngajugjug ka ..." |
ngiblat, ngalér, ngidul, ngétan, ngulon
|
| pagawéan aktif |
"ngaluarkeun sora ..." |
ngagogog, ngagaur, ngahiem, ngabérélé, ngahahah, ngorosak
|
| sipat |
"kaayaan saperti ..." |
ngolécér, nyagak, mayung, nanjeur
|
| sipat |
"boga sipat ..." |
nyeni, nyentrik, ngedul, ngota
|
|
|
