Efekat staklene bašte

Efekat staklene bašte
Dijagram razmene energije

Efekat staklene bašte je proces zagrevanja planete Zemlje koji je nastao poremećajem energetske ravnoteže između količine zračenja koje Zemljina površina prima od Sunca i vraća u svemir.[1] Deo toplotnog zračenja, koje stiže do Zemljine kore, odbija se u atmosferu i, umesto da ode u svemir, apsorbuju ga neki gasovi u atmosferi i ponovno dozračuju na Zemlju. Na ovaj način se temperatura Zemljine površine povišava. Gasovi koji najviše doprinose ovom fenomenu su ugljen-dioksid i metan.[2]

Atmosfera Zemlje odbija deo (37-39%) energije koju Sunce direktno emituje (pojam pod nazivom albedo), dok ostatak (zračenje manjih talasnih dužina) pada na tlo i zagreva ga, a tlo potom emituje infracrvene zrake (duži talasi) koji, u normalnim okolnostima, uglavnom odlaze u svemir. Međutim ukoliko u atmosferi postoje gasovi koji upijaju ovakvo zračenje, doći će do povećanja temperature atmosfere. To se dogodilo sa atmosferom Zemlje u poslednjem veku.[3]

Ukratko, Sunce emituje energiju raznih talasnih dužina, dobar deo toga stigne do Zemljine površine, doprinosi stvaranju i održavanju svog života na Zemlji, a deo tog zračenja potom biva emitovan u svemir i priroda je u ravnoteži. Ako nešto zadrži deo tog zračenja, ravnoteža se kvari i nastaju problemi. Ono što zadrži zračenje je poznato pod nazivom gasovi staklene bašte, a problemi koji nastaju su poznati pod nazivom globalno zagrevanje. Atmosferski gasovi prvenstveno ugljen-dioksid i vodena para, u atmosferi stvaraju efekat staklene bašte i održavaju prosečnu temperaturu na Zemlji oko 15 stepeni. Bez ovih gasova prosečna temperatura bi bila -18 stepeni.

Efekat

Efekat nastaje na sličan način kao u stakleniku, gde Sunčevi zraci vidljivog i ultraljubičastog dela spektra prodiru kroz staklo i greju tlo ispod stakla. Tlo potom emituje infracrveno zračenje koje ne može proći kroz staklo, zadržava se unutra i tlo ostaje zagrejano. Usled toga je u staklenicima mnogo toplije nego izvan njih. Na isti način se ponaša i planeta Zemlja ukoliko postoji neka materija koja će se ponašati kao stakleni krov. Prilikom izbacivanja iz fabričkih dimnjaka i auspuha automobila, ugljenik(IV)-oksid (poznatiji kao ugljen-dioksid) i ostali štetni gasovi formiraju omotač oko Zemlje koji propušta toplotu da prodre do površine, ali ne i da se vrati u vasionu. Na ovaj način površina Zemlje postaje sve toplija i iz godine u godinu temperature su sve više.

Razlog koji dovodi do efekta staklene bašte, usled kojeg dolazi do zagrevanja površine Zemlje drugačiji je od onog u staklenoj bašti, gde do zagrevanja dolazi usled smanjene cirkulacije vazduha i mešanja zagrejanog vazduha, a ne zbog same apsorbcije Sunčevog zračenja. Ipak, ovaj pojam je široko rasprostranjen i opšte prihvaćen.

Gasovi staklene bašte

Koncentracija ovih gasova u atmosferi (osim vodene pare) raste usled čovekovog delovanja.

Posledice

  • Porast temperature za 1,5 — 4,5 °C na 100 — 150 godina
  • Topljenje polarnog leda
  • Porast nivoa mora
  • Povećanje isparavanja mora i, takođe, povećanje oblačnosti

Smatra se da je zbog ekstremnog povećanja temperatura živi svijet na Zemlji sve ugroženiji.[4] Sve više izumiru razne biljne i životinjske vrste.

Mnogima može izgledati nerealno da će biti nečeg lošeg u tome što će na planeti biti malo toplije, međutim globalni porast temperature bi mnogo uticao na uslove života na našoj planeti, a možda bi čak doveo do toga da život ljudi na planeti više i ne bude moguć.[5]

Reference

  1. ^ „EKOLOŠKA KRIZA KAO GLOBALNI PROBLEM“ Архивирано на сајту Wayback Machine (21. фебруар 2014), besplatniseminarskiradovi.com. Pristupljeno 1. marta 2014.
  2. ^ „Ефекат стаклене баште“, Pristupljeno 2. marta 2014.
  3. ^ „Šta je efekat staklene bašte“, Dušan Jerković, slideshare.net, 21. maj 2012. Pristupljeno 2. marta 2014.
  4. ^ „Efekat staklene bašte“, Nadica Grujić, slideshare.net, 7. april 2011. Pristupljeno 1. marta 2014.
  5. ^ „Efekat staklene bašte i globalno zagrevanje“ Архивирано на сајту Wayback Machine (30. јун 2014), Milošević Milan, Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Nišu - zvanični sajt. Pristupljeno 2. marta 2014.

Literatura

  • Businger, Joost Alois; Fleagle, Robert Guthrie (1980). An introduction to atmospheric physics. International geophysics series (2nd изд.). San Diego: Academic. ISBN 978-0-12-260355-6. 
  • Henderson-Sellers Ann; Kendal, McGuffie (2005). A climate modelling primer (3rd изд.). New York: Wiley. ISBN 978-0-470-85750-2. 
  • Idso, S.B. (1982). Carbon dioxide : friend or foe? : an inquiry into the climatic and agricultural consequences of the rapidly rising CO2 content of Earth's atmosphere. Tempe, AZ: IBR Press. OCLC 63236418. 

Спољашње везе

Efekat staklene bašte Efekat staklene bašte u Srbiji Ecotopia - pitanja i odgovori Globalno zagrevanje - Kolarac Efekat staklene bašte

Read other articles:

性愛文学(せいあいぶんがく、Erotic literature)は、エロティカ(性愛作品、Erotica)の一部。さまざまな古来、どこの文化にもある性的な表現、造形の文学的な形態と見られる。文学の一ジャンルではあるが、性行為を直接描写する官能小説と重複する部分もあり、あまり日の当たることはない。 最も古いそのジャンルのものは、『カーマ・スートラ』だと言われている。

 

Children's television series This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Something Special TV series – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2015) (Learn how and when to remove this template message) Something SpecialGenreChildren's television seriesCreated byJustin FletcherDeveloped byPhil RedmondWritten byTracey HammettHoward Dav...

 

American businessman (born 1948) McGraw at the World Economic Forum Annual Meeting, 2011. Harold Whittlesey Terry McGraw III (born August 30, 1948)[1][2] is an American businessman and is the chairman emeritus[3] of McGraw Hill Financial (now S&P Global and formerly McGraw-Hill Companies). He served as chief executive officer of the company from 1998 through 2013, and was president from 1993 to 2013 and chairman from 2000 to 2015. He was the Chairman of the Interna...

Mercier Cyrille Guimard con el maillot del equipo Gan en el Tour de Francia 1973 Información del equipo País  Francia Fundación 1935-1985 Disciplina Ciclismo en ruta Director general Antonin MagneLouis CaputJean-Pierre Danguillaume Denominaciones 1935-19531954-19691970-19711972-19761977-781979-19811982-19831984 Mercier-HutchinsonMercier-BP-HutchinsonFagor-Mercier-HutchinsonGan-Mercier-HutchinsonMiko-Mercier-HutchinsonMiko-Mercier-VivagelCoop-Mercier-MavicCoop-Hoonved Equipación El eq...

 

Town and municipality in Puerto Rico Town and Municipality in Puerto RicoComerío Municipio Autónomo de ComeríoTown and MunicipalityView of Comerío from Lazos Hill FlagCoat of armsNicknames: La Perla de Plata, Pueblo de los GuabalerosAnthem: Con alma henchida de amor y ensueñoMap of Puerto Rico highlighting Comerío MunicipalityCoordinates: 18°13′05″N 66°13′34″W / 18.21806°N 66.22611°W / 18.21806; -66.22611Commonwealth Puerto RicoFoundedJune 1...

 

Мелані Джой Народилася 2 вересня 1966(1966-09-02) (57 років)Громадянство  СШАДіяльність психологиня, зоозахисник, викладачка університетуГалузь соціальна психологія[1], веганізм[1] і Карнізм[1]Alma mater Гарвардський університетУніверситет СейбрукЗнання мов

「六·五」隧道慘案舊址重慶市第二批市級文物保護初定單位地点重慶市市中區十八梯、石灰市隧道時代1941年編號74登錄1987年1月23日 「六、五」隧道慘案遺址重慶市第二批市級文物保護單位地点重慶市市中區磁器街十八梯、石灰市隧道掩體時代1941年編號66登錄1992年3月19日 「六·五」隧道慘案舊址第一批重慶市(直轄市)文物保護單位地点渝中區磁器街、十八梯、石灰市隧道...

 

2016 Pakistani romantic film by Farouq Mengal HijratTeaser posterDirected byFarooq MengalWritten byFarooq MengalProduced byFM ProductionsStarring Asad Zaman Khan Rabia Butt Noman Ejaz Nadeem Baig Salma Agha Ayub Khoso Azra Aftab Zaib Rehman Jamal Shah Sana Nawaz Edited byAsad Ali Zaidi & Amir kashmiriMusic bySahir Ali BaggaProductioncompanyFM StudiosDistributed byHum FilmsEveready PicturesRelease date 22 April 2016 (2016-04-22) (Pakistan) CountryPakistanLanguageUrduBox ...

 

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (فبراير 2022) ميناء نابولي   المكان البلد إيطاليا  التفاصيل الإحصائيات الموقع الرسمي الموقع الرسمي  تعديل مصدري - تعديل   يعد ميناء نابولي أحد أكبر الموانئ البح...

British naval officer, writer, and politician The Right HonourableThe Lord King-Hall of HeadleyStephen King-Hall in 1917Member of the House of LordsLord TemporalIn office15 January 1966 – 2 June 1966Member of Parliamentfor OrmskirkIn office27 October 1939 – 15 June 1945Preceded bySamuel RosbothamSucceeded byHarold Wilson Personal detailsBornWilliam Stephen Richard King-Hall(1893-01-21)21 January 1893London, EnglandDied2 June 1966(1966-06-02) (aged 73)London, England...

 

Building in Wan Chai, Hong Kong QRE Plaza lobby Hopewell Centre or QRE Plaza is a 25-storey building located at No. 202 Queen's Road East, Wan Chai, Hong Kong, developed by Hopewell Holdings.[1][2] The plaza was completed in 2007 and contains a shopping centre, restaurants and health clinics.[3][4] QRE Plaza measures nearly 89 metres (292 ft) in height,[5] and has a Gross floor area (GFA) of about 77,000 square feet (7,200 m2).[6][...

 

Passenger rail service in Southern Ontario, Canada KitchenerOverviewOwnerMetrolinxCanadian National RailwayLocaleGreater Toronto Area;Guelph; Waterloo RegionStations12ServiceTypeCommuter railSystemGO Transit rail servicesOperator(s)GO TransitDaily ridership18,000 (2014)[1]HistoryOpenedApril 29, 1974 (1974-04-29)TechnicalLine length102.7 km (63.8 mi)Track gauge1,435 mm (4 ft 8+1⁄2 in) standard gaugeOperating speed80 mph (128 km/h) Rout...

Ice piedmont Location of Trinity Peninsula. Cugnot Ice Piedmont (63°38′S 58°10′W / 63.633°S 58.167°W / -63.633; -58.167) is an ice piedmont in Trinity Peninsula. It is about 15 nautical miles (30 km) long and between 3 and 6 nautical miles (6 and 11 km) wide, extending from Russell East Glacier to Eyrie Bay and bounded on the landward side by Louis Philippe Plateau. It was mapped from surveys by the Falkland Islands Dependencies Survey (1960–61), an...

 

Human settlement in EnglandNewport PagnellHigh StreetNewport PagnellShow map of Milton KeynesNewport PagnellLocation within BuckinghamshireShow map of BuckinghamshirePopulation15,118 (2011 Census)[1]OS grid referenceSP873437Civil parishNewport PagnellUnitary authorityMilton KeynesCeremonial countyBuckinghamshireRegionSouth EastCountryEnglandSovereign stateUnited KingdomPost townNewport PagnellPostcode districtMK16Dialling code01908PoliceThames V...

 

Bài này viết về một thành phố của Pháp. Đối với các định nghĩa khác, xem Lyon (định hướng). Lyon Khẩu hiệu: Avant, avant, Lion le melhor.(tiếng Việt: Phía trước, phía trước, Lyon là nhất) Ảnh trên, trung tâm thành phố nhìn từ đồi Fourvière. 2 ảnh giữa: cầu Bonaparte vào ban đêm và cầu Lafayette. Ảnh dưới: quảng trường Bellecour, phía xa là nhà thờ lớn Notre-Dame de Fourvière. City flag City coat of a...

1951 film Great ManDirected byYves CiampiWritten byYves Ciampi Pierre VéryProduced byAndré PaulvéStarringPierre Fresnay Renée Devillers Jean-Claude PascalCinematographyMarcel GrignonEdited byRoger DwyreMusic byJoseph KosmaProductioncompaniesDisCina Éclair-JournalRelease date28 November 1951Running time95 minutesCountryFranceLanguageFrench Great Man (French: Un grand patron) is a 1951 French drama film directed by Yves Ciampi and starring Pierre Fresnay, Renée Devillers and Jean-Claude P...

 

South Korean actor (born 1973) In this Korean name, the family name is Yoo. Yoo Jae-myungYoo in September 2021Born (1973-06-03) June 3, 1973 (age 50)Busan, South KoreaOccupationActorYears active2001–presentAgent(s)SBD EntertainmentAce FactorySpouseUnknown (m. 2018)Children1Korean nameHangul유재명Hanja劉宰明[1]Revised RomanizationRyu Jae-myeongMcCune–ReischauerRyu Chaemyŏng Yoo Jae-myung (Korean: 유재명; born June 3, 1973) is a South Korean actor. He is...

 

American biochemist Rachel HaurwitzHaurwitz in 2019BornRachel Elizabeth Haurwitz (1985-05-20) May 20, 1985 (age 38)Austin, Texas, U.S.Alma mater Harvard College (B.A.) University of California, Berkeley (Ph.D.) Scientific careerFieldsBiochemistryInstitutionsCaribou BiosciencesThesisThe CRISPR endoribonuclease Csy4 utilizes unusual sequence- and structure-specific mechanisms to recognize and process crRNAs (2012)Doctoral advisorJennifer Doudna Rachel Elizabeth Haurwitz (born May...

My Silent BraveryBackground informationOriginWorcester, MassachusettsGenresPop, Alternative RockYears active2007 (2007)–presentLabelsMWS RecordsMembersMatthew Wade ShwachmanWebsitemysilentbravery.com My Silent Bravery (MSB) is an American alternative pop rock[1][2] band based in Boston, Massachusetts. Matthew Wade is the solo artist behind My Silent Bravery and has been active since 2007. Stylistically, MSB has been compared to Jason Mraz,[3] Gavin DeGraw, and M...

 

Bennu   BenuBennu, retratado como uma garça de Heron. Nascimento Adorado em Heliópolis Benu (do verbo egípcio ueben, brilhar, erguer), também grafado Bennu, era na mitologia egípcia uma ave legendária parecida à extinta garça de Heron (Ardea bennuides). Em algumas representações artísticas, o Benu tinha sobre a cabeça a coroa branca do Alto Egito acompanhada por duas plumas altas, formando a coroa atef. Não se sabe muito sobre o culto ao Benu, exceto que estava centrado em ...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!