Mali Kailash (gjithashtu Kailasa ; Kangrinboqê ; Tibetiane Standarde: གངས་རིན་པོ་ཆེ; Kinezçe e thjeshtuar: 冈仁波齐峰 ; Kinezçe trad.: 岡仁波齊峰, romanizimi: Gāngrénbōqí Fēng ; sanskritisht: कैलास , IAST: Kailāsa) është një mal në Prefekturën Ngari, Rajoni Autonom i Tibetit të Kinës. Është 6,713 m i lartë.[2][3] Shtrihet në vargmalin Kailash (Malet Gangdisê) të Transhimalaya, në pjesën perëndimore të Rrafshnaltës Tibetiane. Mali Kailash është më pak se 100 km në veri të kryqëzimit perëndimor të kufijve të Kinës, Indisë dhe Nepalit.[4]
Mali Kailash ndodhet afër liqenit Manasarovar dhe liqenit Rakshastal . Burimet e katër lumenjve kryesorë aziatikë shtrihen afër këtij mali dhe dy liqeneve. Këta lumenj janë Ind, Sutlej, Brahmaputra dhe Karnali (një degë e Gangut, e ushqyer nga Mabja Zangbo ). Mali Kailash konsiderohet i shenjtë në katër fe:[5]Hinduizëm, Budizëm, Jainizëm[6] dhe Bon .[7]
Rëndësia fetare
Në hinduizëm
Në hinduizëm, tradicionalisht njihet si vendbanimi i Shivës, i cili banonte atje së bashku me perëndeshën e tij bashkëshortore Parvati dhe fëmijët e tyre, Ganesha dhe Kartikeya .[8]
Në seksionin Uttara Kanda të epikës Ramajana, thuhet se Ravana u përpoq të çrrënjoste malin Kailash si hakmarrje ndaj zotit Shiva, i cili nga ana tjetër, shtypi gishtin e madh të këmbës së tij të djathtë mbi mal, duke e zënë Ravanën në mes.[9] Ky version i zotit Shiva përmendet gjithashtu si Ravananugraha, ose trajta e favorit të Ravanës ndërsa ishte ulur në malin Kailash.[10]
Sipas eposit Mahabharata, thuhet se vëllezërit Pandava, së bashku me gruan e tyre Draupadi, udhëtuan drejt majës së malit Kailash në rrugën e tyre drejt çlirimit, pasi konsiderohet të jetë një portë për në Parajsë, e njohur edhe si Swarga Loka . [ citim i nevojshëm ]
Në xhainizëm
Sipas shkrimeve të shenjta Xhaine, Ashtapada është vendi ku Tirthankara e parë xhaine, Rishabhadeva arriti mokshën (çlirimin).[11] Në traditën xhainiste, besohet se pasi Rishabhdeva arriti nirvanën, djali i tij perandori Bharata Chakravartin kishte ndërtuar tre stupa dhe njëzet e katër faltore të 24 tirthankarave atje me idhujt e tyre të mbështjellë me gurë të çmuar dhe e quajti Sinhnishdha .[12]
Në traditën xhainiste, Tirthankara e 24-të dhe e fundit, Vardhamana Mahavira, u çua në majën e Merusë nga Indra menjëherë pas lindjes së tij, pasi e vuri nënën e tij Mbretëreshën Trishala në gjumë të thellë. Atje ai u larë dhe u vajos me vajra të çmuara.[14][15]
^Swenson, Karen (16 mars 2003). "A Sacred Circuit in Tibet". The New York Times. Marrë më 6 shtator 2023. Kailas, also known as Kailash, is a 22,028-foot mountain in the Himalayas.{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^Swami Pranavananda (25 qershor 1949). "1. MOUNT KAILAS AND LAKE MANASAROVAR". Kailas-Mansarovar(PDF). Almora: S.P. League Ltd., Calcutta. fq. 4. Marrë më 6 shtator 2023. Kailas (22,028), and a host of others, besides some hundreds of peaks which are above 20,000 feet high.{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^"Kailash Manasarovar Yatra". Ministry of External Affairs, Government of India. Arkivuar nga origjinali më 17 qershor 2022. Marrë më 30 korrik 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)