Klubi i Manastirit "Bashkimi" ishte një organizatë kulturore dhe politike e shqiptarëve në Manastir, qendra e vilajetit të Manastirit të Perandorisë Osmane, që ekzistonte në vitet 1908-1909.[1]
Vështrim
Klubi i Manastirit Bashkimi ishte një qendër kulturore dhe politike e themeluar nga intelektualët shqiptarë në qytetin e Manastirit gjatë fundit të shekullit XIX dhe fillimit të shekullit XX. Qyteti i Manastirit, i njohur në atë kohë si një qendër e rëndësishme e Perandorisë Osmane, kishte një popullsi të madhe shqiptare dhe luajti një rol të rëndësishëm në lëvizjet kombëtare shqiptare.
Klubi kishte si synim të promovonte gjuhën, kulturën dhe arsimin shqip, si dhe të mbronte të drejtat kombëtare të shqiptarëve nën Perandorinë Osmane. Ai ishte pjesë e një rrjeti më të gjerë të klubeve shqiptare që u themeluan gjatë Rilindjes Kombëtare dhe që luajtën rol të rëndësishëm në zhvillimin e ndërgjegjes kombëtare. Klubi i Manastirit veproi si një pikë kyçe për organizimin e aktiviteteve kulturore dhe edukative, duke përfshirë mbledhjen e fondeve për shkolla shqipe, botimin e librave në gjuhën shqipe dhe organizimin e tubimeve publike për të promovuar idenë e pavarësisë kombëtare.
Një nga kontributet më të njohura të klubit ishte roli i tij në organizimin e Kongresit të Manastirit në vitin 1908, ku u unifikua alfabeti i gjuhës shqipe. Ky kongres shënoi një moment historik në përpjekjet e shqiptarëve për të ruajtur dhe zhvilluar identitetin e tyre kombëtar përmes një alfabeti të vetëm, që shërbeu si bazë për shkollimin dhe kulturën shqipe.
Anëtarët e klubit përbëheshin nga figura të shquara të kohës, përfshirë mësues, shkrimtarë dhe aktivistë kombëtarë si Mit’hat Frashëri, Bajo Topulli, Shahin Kolonja dhe të tjerë. Përpjekjet e tyre përmes Klubit Shqiptar të Manastirit ndikuan jo vetëm në edukimin dhe kultivimin e kulturës kombëtare, por edhe në krijimin e një platforme politike për autonominë dhe të drejtat e shqiptarëve.
Me rënien e Perandorisë Osmane dhe ndryshimet gjeopolitike në Ballkan, aktivitetet e klubit ranë, por trashëgimia e tij mbeti si një pikë referimi për lëvizjet kombëtare dhe kulturore shqiptare.[2]
