Historia e Ali Pashë Tepelenës libër me Autor Ilo Mitkë Qafëzëzi. Botuar në vitin 1916 në Bukuresht. Faqet e librit 172.
Ilo Mitkë Qafëzëzin e tërhoqi veçanërisht figura e Ali Pashë Tepelenës, veziri i Janinës, për jetën e vrullshme, ashpërsinë, po edhe për trimërinë e fundin e tij tragjik. Kjo ishte arsyeja që i apasionuar pas këtyre figurave të spikatura historike, zgjodhi, përktheu e përshtati në shqip “Historia e Ali Pashë Tepelenës” të Arvantinoit. Përkthimin ai e pasuroi dhe e ilustroi edhe me këngë popullore që këndoheshin për vezirin famëmadh. Librin e dekorojnë shtatë ilustrime me Ali Pashë Tpelenën, Janinën e Ali Pashës, Kështjellën e Pargës, Napolon Bonapartin, Malet dhe sheshet e Sulit, etj., si dhe një parathënie prej 3 faqesh në të cilën autori përshkruan mërinë e Sulltan Mahmudit kundër Vezirit të Janinës, mendimet e shkrimtarëve të huaj të cilët e konsiderojnë Ali Pashën si “Hero i Shqipërisë, Pirro i Ri, sundimtar i zoti, diplomat mendimtar dhe i matur dhe shumë i rreptë por edhe brutal kur ishte puna për të mposhtur adversorët (kundërshtarët)”.
Pasojnë epitete tjera si Luan i Shqipërisë, Mbret i Shqipërisë, si dhe 3 strofa të një kënge popullore nga e cila del në pah e vërteta se Ali Pasha ka luftuar kundër Padishahut. Aliu, sipas Ilo Mitkë Qafëzezit, kërkonte ta bëjë Shqipërinë më vehte duke adaptuar kanunet e qeverimit të atëhershëm të Francës, “Prandaj, pra, Ali Pashë Tepelena për Shqipërinë edhe për Shqipëtarët s’mundet të jetë përveç se hero legjendar edhe Luan pas Pirros, edhe pas të famshmit Gjergj Kastrioti” (f.5).
Lidhje të jashtme
