Videoasistirana torakoskopska hirurgija (VATS) definiše se kao minimalna invazivna endoskopska metoda u hirurgiji koja se izvodi koordinacijom ruke i oka hirurga uz pomoć video veze. Intervencije u grudnom košu koje se izvode tehnikama koja podrazumevaju direktnu vizuelizaciju operativnog polja kroz mini torakotomiju, uz pomoć torakoskopa, ne spadaju u videoasistiranu torakoskopsku hirurgiju.[1]
Istorijat
Prve videotorakoskopske intervencije urađene su 1991. godine. Od tada ova metoda, kao i svaka nova hirurška tehnika, prošala je svoj razvojni put „od početnog ogromnog entuzijazma do razočarenja, da bi danas našao svoje pravo mesto u grudnoj hirurgiji.” Danas je postala nezamenjiiva u pojedinim indikacijama, a sve na osnovu izgrađenih smernice ili tzv. vodiča za izvođenje pojedinih operativnih zahvata.
Dobre i loše strane torakotomije i videotorakotomije [2]
Metoda
Dobre strane
Loše strane
Klasična torakotomija
jednostavan ambulantni metod
lokalna anestezija
samo jedna incizija
trodimenzionalni pogled
odgovarajuća palpabilnost
sigurnost i radikalitet
jak postoperativni bol
veliki ožiljak
samo biopsija pleure
samo u opštoj anesteziji
2-3 incizije
skupa oprema
Videoasistrana torakotomija
mnogo manja restrikcija plućne funkcije uz efikasniju ventilaciju i ekspektoraciju
veće mogućnosti za dijagnostičke i terapijske intervencije
može se dobro prikazati i dokumentovati
bol slabog intenziteta
mali ožiljak
odsustvo palpabilnosti
dvodimenzionalni pogled
neodgovarajuća radikalnost
Za razliku od konvencionalna hirurgije koja omogućava trodimenzionalni vid u operativnom polju čime se ostvaruje povratna sprega između oka i ruke kao i taktilni osećaj koji hirurgu omogućava fine menevre prilikom disekcije hilarnih struktura, VATS zahteva razvoj potpuno novih veština. Informacije sa operativnog polja su uglavnom vizuelne a slika je dvodimenzionalna. Što od hirurga zateva uvežbevanje koordinacija oka i ruku jer su često instrumenti izvan vidnog polja, a takođe i dvodimenzionalni video prikaz mora pretvoren u trdimenzionalnu anatomiju oprativnog polja.
Kako veliki hirurški zahvati primenom minimalno invazivnih tehnika iziskuju od hirurga mnogo bolje poznavanje topografske anatomije i anatomskih varijacija u operativnoj regiji, VATS je rezervisana prvenstveno za iskusne hirurge koji su prvo uspešno ovladali klasičnim operativnim tehnikama, kako bi ponekad zbog komplikacija morali da operaciju okončaju klasičnom torakotomijom.[3]
Konverzija videotorakotomije u klasičnu torakotomiju indikovana je u sledećim slučajevima:
Nejasna anatomija,
Prisustvo obimnih adhezija,
Krvarenje,
Ukoliko hirurg nije siguran da će operativni postupak biti ekvivalentan onom u klasičnoj torakotomiji.
Relativne kontraindikacije za videoasistiranu torakoskopsku hirurgija su:
Anamnestički podaci o ranijoj intrapleuralnoj intervenciji;
Pleuralne adhezije na radigramu grudnog koša (klasičan ili CT);
Ekstremna gojaznost;
Antikoagulantna terapija
Izvori
↑Video Assisted Thoracic Surgery Guidelines for practise, training and procedure development, Society of Cardiothoracic Surgeons of Great Britain and Ireland, 2004.
↑Koledin M, Đurić D, Milovančev A, Baroš B, Bijelović M, Macedonić B, Anđelković D. Video asistirana torakoskopska hirurgija trogodišnje iskustvo, Pneumon, 1998, Vol 36, 15-3.
↑Statement of the AATS/STS joint committee on thoracoscopy and video assisted thoracic suregery. J Thorac Cardiovasc Surg 1992; 104:1.
↑Calvin SH Ng, Tak Wai Lee, Song Wan, Innes YP Wan, Alan DL Sihoe, Ahmed A Arifi, Anthony PC Yim. Thoracotomy is associated with significantly more profound suppression in Lymphocytes and Natural Killer cells than Video-Assisted Thoracic Surgery following major lung resections for cancer. J Invest Surg 2005;18:81-88
↑Đurić D, Koledin M, Baroš B, Milovančev A, Bijelović M, Anđelković D. Videoasistirana torakoskopska hirurgija u dijagnostici medijastinalnih masa, Pneumon, 1998; Vol.36, 19-2.
↑Calvin SH Ng, Tak Wai Lee, Song Wan, Anthony PC Yim. Video-Assisted Thoracic Surgery in the Management of Spontaneous Pneumothorax: The Current Status. Postgrad Med J 2006;82:179-185
↑Wong RHL, Ng CSH, Wong JKW, Tsang S. Needlescopic video-assisted thoracic surgery for reversal of thoracic sympathectomy. Interact CardioVasc Thorac Surg 2012;14:350-2
↑Ng CSH, Lau RWH, Wong RHL, Yim APC. Evolving Techniques of Endoscopic Thoracic Sympathectomy: Smaller Incisions or Less? The Surgeon 2013;11:290-291