Uppsala (fon. Upsala) je grad na istoku Švedske od 140.454 stanovnika, te administrativni centar Općine Uppsala od 197.787 stanovnika.[2] Uppsala je i administrativni centar grofovije Uppsala koja ima 335.882 stanovnika.[1]
Geografija
Uppsala leži u dolini rijeke Fyrisån, udaljena 60 km sjeverozapadno od glavnog grada Stockholma.[2]
Historija
Grad je osnovan pod imenom Östra Aros, kao trgovački centar na rijeci Fyris, svega nekoliko kilometara dalje od Gamle Uppsale (Stare Uppsale), koja je bila politički i religijski centar drevnog kraljevstva Šveđana. Do 13. vijeka nova Uppsala postala je kraljevska rezidencija i važan trgovački centar.[2] Iako je kasnije izgubila svoj politički primat u utrci sa Stockholmom, Uppsala je ostala religijski centar kao sjedište švedskih nadbiskupa.[2]
Znamenitosti
Gotička katedrala, najveća takva građevina u Švedskoj, koja dominira Uppsalom, počela se graditi krajem 13. vijeka, ali se gradnja odužila, pa je tek 1435 posvećena. Nekoliko puta je gorila i konačno je obnovljena krajem 19. vijeka.[2] Nasuprot katedrale leži Gustavianum koji vuče korijene iz vremena srednjovjekovnih nadbiskupa. Njegovi dijelovi su početkom 17. vijeka ugrađeni u palaču Univerziteta Uppsala, a danas je arheološki i historijski muzej.[2]
Uppsala je sa svojim brojnim školama centar švedskog obrazovanja i kulture. Prestižni Univerzitet Uppsala osnovan 1477. je najstariji u zemlji, a univerzitetska biblioteka Carolina Rediviva iz 1841. je jedna od najvećih u Švedskoj.[2]
Ostale značajne građevine u gradu su veliki dvorac, čiju je izgradnju započeo Gustav I. Vasa sredinom 16. vijeka. Djelomično je obnovljen u 18. vijeku, godine 1654. bio poprište abdikacije kraljice Kristine, a danas je rezidencija guvernera.[2]
Ostale znamenitosti grada su botanički vrt i kuća botaničara i istraživača Carolusa Linnaeusa, te Muzej Victoria sa zbirkama egipatskih starina.[2]
Privreda
Dolaskom željeznice u grad 1860-ih, Uppsala se brzo razvila iz mirnog univerzitetskog grada i trgovačkog centra poljoprivrednim proizvodima u industrijski centar. Danas je to grad snažne prehrambene, farmaceutske, strojarske i grafičke industrije te veliki izdavački centar. Grad je važno željezničko čvorište i veliki vojnički centar.[2]
Izvori
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 „Uppsala” (engleski). City population. Pristupljeno 27. 3. 2015.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 „Date despre oraş” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 27. 3. 2015.
Vanjske veze
