|
Opšti podaci
|
Ime, simbol,atomski broj
|
Paladijum, Pd, 46
|
Pripadnost skupu
|
prelaznih metala
|
grupa, perioda
|
VIIIB, 5
|
gustina, tvrdoća
|
12023 kg/m3, 4,75
|
Boja
|
srebrnosiva
|
Osobine atoma
|
atomska masa
|
106,42 u
|
atomski radijus
|
140 (169) pm
|
kovalentni radijus
|
131 pm
|
van der Valsov radijus
|
163 pm
|
elektronska konfiguracija
|
[Kr]4d10
|
e- na energetskim nivoima
|
2, 8, 18, 18
|
oksidacioni brojevi
|
±1
|
Osobine oksida
|
srednje bazni
|
kristalna struktura
|
regularna zidno centrirana
|
fizičke osobine
|
agregatno stanje
|
čvrsto
|
temperatura topljenja
|
1828,05 K (1554,90 °C)
|
temperatura ključanja
|
3236 K (2963 °C)
|
molska zapremina
|
8,56×10-3 m3/mol
|
toplota isparavanja
|
357 kJ/mol
|
toplota topljenja
|
17,6 kJ/mol
|
pritisak zasićene pare
|
1,33 Pa (1825 K)
|
brzina zvuka
|
3070 m/s (293,15 K)
|
Ostale osobine
|
Elektronegativnost
|
2,20 (Pauling) 1,35 (Alred)
|
specifična toplota
|
244 J/(kg*K)
|
specifična provodljivost
|
9,5×106 S/m
|
toplotna provodljivost
|
71,8 W/(m*K)
|
I energija jonizacije
|
804,4 kJ/mol
|
II energija jonizacije
|
1870 kJ/mol
|
III energija jonizacije
|
|
Najstabilniji izotopi
|
|
tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi.
|
Objašnjenja skraćenica:
zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona
|
Paladijum (Pd, latinski - palladium) je metal VIIIB grupe.
Poseduje 25 izotopa čije se atomske mase nalaze između 96-116. Postojani izotopi su: 102, 104-106, 108 i 110.
Zastupljen je u zemljinoj kori u količini od 6x10-4 ppm (eng. parts per million) uglavnom kao pratioc ruda bakra i cinka.
Otkriven je 1803 od strane Williama Hyde Wollastona, u Londonu.
Ime elementa potiče od planetoida Pallas.
Najkorisnija jedinjenja paladijuma su njegova kiselina i Pd(PPh3)3.
Paladijum nema nikakvog biološkog značaja
U čistom obliku on je sjajan, srebrnosiv metal, kovan i rastegljiv. Ne reaguje sa vodom i vazduhom. Jake kiseline, kao i jake baze ga rastvaraju. Lako apsorbuje gasoviti vodonik, jer veličina "rupa" u njegovoj kristalnoj rešetci odgovara veličini molekula H2.