Napad NOVJ na Glinu 1943.

Napad NOVJ na Glinu novembra 1943.
Segment Drugog svetskog rata
Datum 23.-25. novembar 1943. Lokacija Glina, komunikacije između Petrinje i Gline
Sukobljene strane
Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije	Nemački Vermaht Snage NDH
Angažirane jedinice
Sedma banijska divizija Osma korpdunaška divizija	Delovi 11. SS oklopne grenadirske divizije Delovi 1. kozačke konjičke divizije ustaše i domobrani
Snage
oko 3.000 u napadu na Glinu, oko 2.000 u izolaciji napada	oko 680 u odbrani garnizona, oko 6.000 u okolnim garnizonima[1]
Žrtve i gubici
Glina: 64 poginulih, 178 ranjenih, 3 nestala[2]	oko 155 mrtvih, 67 zarobljenih[2]

Jedinice Četvrtog korpusa NOVJ izvele su krajem novembra 1943. napad na nemački garnizon u Glini i posade na okolnim komunikacijama. Napad je počeo 23. novembra 1943. u večernjim časovima. U napadu su učestvovale tri brigade Sedme banijske divizije, dok su snage Osme kordunaške divizije zatvarale pravce iz Petrinje prema Glini.

Na Baniji je tada bio razmešten 24. SS oklopno-grenadirski puk Danmark, delovi 1. kozačke konjičke divizije, i ustaško-domobranske snage.

I pored znatnog zalaganja banijskih jedinica, napad na Glinu 23/24. novembra, kao ni ponovljeni napad sledeće noći nisu uspeli. Odbranu SS-posade u Glini pomogla je i nemačka avijacija.

Jedinice Osme kordunaške brigade 25. novembra ujutro na sektoru Hrastovice kod Petrinje iz odbrane su prešle u napad, razbivši jednu četu SS oklopnih grenadira i potčinjene delove domobrana, nanevši im znatne gubitke i zauzevši mesto.

Tok borbi za Glinu

U Glini se nalazio jedan bataljon 24. SS oklopno-grenadirskog puka Danmark, jedna satnija 5. ustaške bojne, i oko 50 žandarma. Pojas odbrane garnizona bio je utvrđen bunkerima i bodljikavom žicom.

Napad na odbranu Gline koji je počeo noću 23/24. novembra, Sedma divizija izvela je sa tri brigade, ojačane sa 3 tenka, korpusnom haubičkom baterijom i baterijom poljskih topova Osme divizije: Trećom brigadom napadajući sa jugozapadne, Drugom brigadom sa jugoistočne i Četvrtom brigadom napadajući sa jugozapadne, Drugom brigadom sa severoistočne strane.

Uprkos zalaganju boraca Sedme divizije, svi napadi tokom noći 23/24. novembra bili su odbijeni. Napad je obnovljen tokom dana 24. novembra, kao i sledeće noći, ali ponovo bez uspeha. Tokom dana 25. novembra vršene su pripreme za ponovni napad, ali je nemačka avijacija omela koncentraciju Druge brigade i raspršila njene delove. Druga brigada je u napadu zamenjena Prvom iz rezerve, ali ni to nije donelo uspeh.

25. novembra štab četvrtog korpusa naredio je obustavu napada na Glinu, ocenivši da dalji napadi nemaju izgleda na uspeh. U ovim napadima, Sedma divizija imala je 38 mrtvih, oko 11 ranjenih i 3 nestala borca^[1] Prema radio-izveštaju Prve kozačke divizije štabu XV brdskog korpusa od 28. novembra, SS puk Danmark pretrpeo je gubitke od 49 poginulih, 32 ranjena i 65 nestalih^[3].

Napad na Hrastovicu

Napad na Glinu obezbeđivale su iz pravca Petrinje dve brigade Osme divizije: Prva brigada blokirala je mesto Gora, a Treća brigada Hrastovicu. Pošto nije došlo do prikupljanja krupnjih nemačkih snaga, ove dve brigade prešle su u napade na ova mesta.

Zapažen uspeh ostvarila je Treća brigada Osme divizije, koja je u napadu 25. novembra zauzela Hrastovicu, razbivši posadu sastavljenu od čete esesovaca i domobrana. Treća brigada uspešno je savladala izgrađenu utvrđenu liniju sastavljenu od bunkera povezanih saobraćajnicama i fortifikacijskih prepreka, nanevši osovinskoj posadi gubitke od 91 poginulog (4 oficira i 4 podoficira) i 59 zarobljenih^[1].

Dalji razvoj

Borci 7. banijske divizije na železničkoj stanici u Glini, januara 1944

Poslednjih dana novembra 1943. izvršena je smena nemačkih posada na Baniji. Delovi 11. SS oklopno-grenadirske divizije zamenjeni su jedinicama 1. kozačke konjičke divizije. Ove snage su, zajedno sa 371. i 373. divizijom i ustašama 6. decembra 1943. otpočele operaciju Panter protiv Sedme divizije NOVJ na Baniji u sklopu zimskih operacija Druge oklopne armije. Ove operacije nisu donele trajno olakšanje nemačkim posadama. 8. januara 1944. Sedma divizija otpočela je novi napad na nemačke posade na Baniji, i 11. januara Nemci su bili prinuđeni da napuste Glinu, koja je postala važno središte slobodne teritorije^[4].

Literatura

• Dušan Baić: ČETVRTI KORPUS NOV JUGOSLAVIJE, Vojnoizdavački i novinski centar Beograd, 1990.
• Ljuban Đurić: SEDMA BANIJSKA BRIGADA, Vojnoizdavački zavod, Beograd 1981.

Reference

1. Dušan Baić: ČETVRTI KORPUS NOV JUGOSLAVIJE, strana 227
2. Dušan Baić: ČETVRTI KORPUS NOV JUGOSLAVIJE, strana 228
3. Tagesmeldung 28.11.1943, National Archive Washington, T314, roll 557, frames 449-450
4. Dušan Baić: ČETVRTI KORPUS NOV JUGOSLAVIJE, strana 244

Povezano

• Operacija Panter