Fjodor Mahin

Fjodor Mahin
General Fjodor Mahin na Neretvi 1943.
Datum rođenja	april 1882.
Mesto rođenja	Nikolajevsk na Amuru  Rusko carstvo
Datum smrti	2. jun 1945. (63 god.)
Mesto smrti	Beograd, SR Srbija DF Jugoslavija
Profesija	vojno lice
Član KPJ od	1939.
U toku NOB-a	član Vrhovnog štaba NOV i POJ
Služba	Vojska Kraljevine Srbije NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska armija 1915 — 1918. 1941 — 1945.
Čin	general-lajtant
Načelnik istorijskog odeljenja Generalštaba JA.
Odlikovanja	Partizanska spomenica 1941.

Fjodor Jevdokimovič Mahin – Ataman (1882—1945), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i general-lajtnant Jugoslovenske armije.

Četnici su sve do 1942. godine mislili da je pukovnik Mahin vođa partizana.^[1]

Biografija

Vlado Zečević i Fjodor Mahin 1942.

Rođen je aprila 1882. godine u mestu Nikolajevsk na Amuru u Sibiru. Iz porodice orenburških kozaka. Otac, Jevdokim Vasiljević Mahin, zbog uvrede višeg oficira ražalovan i preseljen u Sibir gde se Fjodor rodio. Posle pomilovanja oca, vratio se u okolinu Orenburga. U Rusiji je završio Vojnu kozačku školu i generalštabnu akademiju.

Prvi svetski rat

U Prvom svetskom ratu stupio je sa činom generalštabnog majora ruske carske vojske u Srpsku dobrovoljačku diviziju i s njom se, nakon borbi u Dobrudži, prebacio na Solunski front. Tokom rata unapređen u čin generalštabnog pukovnika. Učestvovao je u proboju Solunskog fronta.

Međuratni period

Za vreme građanskog rata u Rusiji bio je član partije esera, i pripadao belima. Posle poraza belih, preko Sibira i Japana odlazi u Francusku. Godine 1923. došao je u Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca, gde je radio kao publicista i pisao je o Sovjetskom Savezu. Kao vojni istoričar i dobar poznavalac ratne veštine na operativnom i strategijskom nivou bio je priznat i popularan u Kraljevini Jugoslaviji.^[2]

Bio je simpatizer Komunističke partije Jugoslavije, a 1939. godine je postao i njen član.

Drugi svetski rat

Učesnik je Narodnooslobodilačke borbe od 1941. godine. Radio je u propagandnom odeljenju Vrhovnog štaba NOV i POJ. U Narodno oslobodilačkoj vojsci, radio je na pisanju izveštaja ko je ko na jugoslovenskom ratištu, analizirao svetska ratišta, propagirao je NOV Jugoslavije.

29. maja u selu Zvijerini, kod Bileće, četnici Save Kovača izvršili iznenadni napad na partizansku bolnicu, u zgradi osnovne škole, zarobivši sve ranjenike i borce.^[3] Među zarobljenima se, između ostalih, nalazio i Fjodor Mahin. Noću 2. juna, delovi 1. udarnog hercegovačkog bataljona i 1. proleterske brigade su izveli akciju spasavanja, i nakon borbe u kojoj je bilo nekoliko pogunulih na obe strane, oslobodili svoje ranjenike:

Svi ranjenici su spaseni, uključujući one koji nisu mogli sami da se kreću — oni su danas stigli ovamo sa nama. Oslobođeni su i drugovi Mahin i Bora Prodanović, koji su bili zarobljeni. Četnici su odveli drugove Rada Pravicu, Husrefa Čišića, dve bolničarke i još tri druga.^[4]

– Izvještaj štaba Prve proleterske brigade od 6. juna 1942

Zaslugama za razvoj i popularizaciju Narodno oslobodilačkog pokreta, Fjodor Mahin dva puta posle rata unapređen u činove general majora i general lajtanta. Po završetku rata bio je prvi načelnik Istorijskog odeljenja Generalštaba Jugoslovenske armije.

Po povratku iz "matuške Rusije" (tada SSSR-a), umro je 2. juna 1945. godine u Beogradu.^[2]

Dela

Objavio je sledeća dela:

• „Juriš na Nemačku“. 1944. godina
• „Naša regularna vojska“. 1944. godina

Odlikovanja

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. godine.

Reference

1. https://www.znaci.org/00001/4_14_1_83.htm
2. Matović, Ivan (2004). Verni otadžbini i pozivu. Beograd: NIC Vojska. str. 87. ISBN 86-7530-113-8. 
3. Hronologija narodnooslobodilačkog rata 1941-1945
4. Izvještaj štaba Prve proleterske brigade od 6. juna 1942 god. Vrhovnom štabu NOP i DV Jugoslavije o pokretima i akcijama brigade i o situaciji u istočnoj Hercegovini za vrijeme Treće neprijateljske ofanzive

Literatura

• Mala enciklopedija Prosveta, Beograd 1959. godina
• Vojni leksikon. „Vojnoizdavački zavod“ Beograd, 1981. godina.