Duncan II od Škotske

Duncan II
kralj Albe
Vladavina	1094
Prethodnik	Donald III
Nasljednik	Donald III
Suprug/a	Uchtreda od Northumbrije
Potomstvo	William fitz Duncan
Kuća	Kuća Dunkeld
Otac	Malcolm III, kralj Albe
Majka	Ingibiorg Finnsdottir
Rođen/a	r. cca. 1060
Umro/la	12. 11. 1094.

Donnchad mac Maíl Coluim (suvremeni gelski: Donnchadh mac Mhaoil Chaluim;^{[lower-alpha 1]} angliziran kao Duncan II; prije cca. 1060 – 12. novembar 1094) bio je kratkotrajni kralj Škote. Bio je sin kralja Malcolma III (Máel Coluim mac Donnchada) i njegove prve supruge Ingibiorg Finnsdottir, udovice nordijskog earla Orkneya Thorfinna Sigurdssona. Godine 1072. je, nakon engleskog (normanskog) pohoda na južnu Škotsku predan kao talac engleskom kralju Williamu Osvajaču. Duncan je sljedećih 15 godina proveo na engleskom dvoru, preuzevši normansku kulturu. Nakon Williamove smrti 1087. ga je njegov sin Robert Curthose proglasio normanskim vitezom, ali se Duncan odlučio otići na engleski dvor Robertovog brata, kralja Williama Rufusa. Bio je oženjen za Ethelredu, kćer northumbrijskog earla Gospatrica. S njom je imao sina po imenu William fitz Donald.

Duga vladavina njegovog oca je završila u novembru 1093. bitkom kod Alnwicka, u kojoj su poginuli i Malcolm i njegov najstariji sin i prijestonasljednik Edward. Kaos je iskoristio Malcolmov brat i Duncanov stric Donald III da preuzme prijestolje. Međutim, već u proljeće je Duncan na Škotsku pokrenuo pohod, sa vojskom koju je podržao kralj William, ali i trupe koje je prikupio uz pomoć svog tasta Gospatrica. S njome je uspio preuzeti nadzor nad dijelom Škotske i protjerati Donalda, te se okruniti u Sconeu. Međutim, strana vojska ga je učinila nepopularnim među narodom, te ju je, suočen s ustankom, poslao na jug kako bi primirio pobunjenike. To su iskoristili Donaldovi pristaše te ga ubili u zasjedi 12. novembra 1094. Donalda je, pak, nakon nekoliko godina, također uz englesku pomoć, svrgnuo Duncanov polubrat Edgar, sin Malcolma i njegove druge supruge, Svete Margarete Škotske.

Preci

Izvori

1. Donnchad mac Maíl Coluim je srednjovjekovni gelski oblik.

Literatura

• Anderson, Alan Orr (1990), Early Sources of Scottish History A.D 500–1286, 1 (Reprinted with corrections izd.), Stamford: Paul Watkins, ISBN 1-871615-03-8 
• Barrow, G W S (1981), Kingship and Unity, Scotland 1000-1306, Toronto and Buffalo: University of Toronto Press, ISBN 0-8020-6448-5 
• Barrow, G W S (2003), „Companions of the Atheling”, Anglo-Norman Studies XXV: Proceedings of the Battle Conference 2002, Boydell Press, ISBN 0-85115-941-9 
• Broun, Dauvit (1999), The Irish Identity of the Kingdom of the Scots in the Twelfth and Thirteenth Centuries, Woodbridge: Boydell, ISBN 0-85115-375-5 
• Brown, Ian, ur. (2007), The Edinburgh History of Scottish Literature: From Columba to the Union (until 1707), Edinburgh University Press, ISBN 9780748616152 
• Buchanan, George (1582), Rerum Scoticarum Historia (English translation izd.) 
• Cawley, Charles (24 May 2011), Medieval Lands Project: Scotland Kings, Foundation for Medieval Genealogy, pristupljeno May 2012 , Šablon:Better source
• Duncan, A.A.M. (2002), The Kingship of the Scots 842–1292: Succession and Independence, Edinburgh: Edinburgh University Press, ISBN 0-7486-1626-8 
• Hudson, Benjamin T (1996), The Prophecy of Berchán: Irish and Scottish Highkings in the early Middle Ages, Greenwood Publishing Group, ISBN 0-313-29567-0 
• McDonald, R. Andrew (2003), Outlaws of Medieval Scotland: Challenges to the Canmore Kings, 1058–1266, East Linton: Tuckwell Press, ISBN 1-86232-236-8 
• Oram, Richard (2004), David I: The King Who Made Scotland, Stroud: Tempus, ISBN 0-7524-2825-X 
• Potter, Philip J. (2009), Gothic Kings of Britain: The Lives of 31 Medieval Rulers, 1016-1399, Jefferson, North Carolina: McFarland, ISBN 978-0-7864-4038-2 
• Skene, William Forbes; MacBain, Alexander (1902), The Highlanders of Scotland, Stirling, Scotland: E. Mackay 
• Barrow, G W S (2003), The Kingdom of the Scots, Edinburgh: Edinburgh University Press, ISBN 0-7486-1803-1 
• Duncan, A. A. M. (2004), „Duncan II (b. before 1072, d. 1094)”, na web-stranici Oxford Dictionary of National Biography (potrebna pretplata članstvo u javnim bibliotekama UK) 

Duncan II od Škotske Kuća Dunkeld Umro/la: 1094 12. novembar
Kraljevske titule
Prethodi: Donald III	kralj Škota 1094	Slijedi: Donald III