Stejt department smešten je u zgradi „Hari Truman“ (engl.Harry S Truman Building) nedaleko od Bele kuće u Vašingtonu, u delu grada koji se zove „Fogi Botom“ (engl.Foggy Bottom).
Predstavnički dom SAD i Senat SAD odobrili su osnivanje Sekretarijata inostranih poslova 21. jula1789, što je stupilo na snagu već 27. jula, potpisom predsednika Džordža Vašingtona. Time je Sekretarijat inostranih poslova postao prvo federalno ministarstvo formirano u skladu sa novim Ustavom. U septembru 1789. godine ministarstvu je promenjen naziv u Državni sekretarijat (Stejt department), a dodeljene su mu i brojne nadležnosti iz resora unutrašnjih poslova, koje su kasnije raspoređene na nove sekretarijate i agencije formirane tokom 19. veka.
Američka spoljna politika u nadležnosti je američkog Kongresa, a sprovodi je Stejt department kao izvršni organ. Šef Stejt departmenta, državni sekretar SAD, glavni je savetnik američkog predsednika po pitanju inostranih poslova, iako nema uvek odlučujući uticaj na njegove odluke. Stejt department radi na ostvarivanju američkih ciljeva i interesa u svetu sprovođenjem spoljne politike koju diktira predsednik. Department u spoljnopolitičkim aktivnostima podržava i druga vladina tela, kao što su Sekretarijat za privredu i Agencija za međunarodni razvoj (USAID). Takođe pruža širok spektar usluga američkim građanima, kao i strancima koji žele da posete ili se usele u SAD.
Budžet za sve aktivnosti u spoljnim poslovima - predstavljanje SAD u svetu, programi inostrane pomoći, borba protiv međunarodnog kriminala, programi vojne obuke u inostranstvu, servisi za građane - čini nešto više od 1% ukupnog saveznog budžeta, što znači da Stejt department svakog Amerikanca košta oko 12 centi dnevno. Kako sam Stejt department navodi, njegove dužnosti su:
Zaštita i pomoć američkim građanima koji žive u inostranstvu ili tamo putuju;
Podrška američkoj privredi na međunarodnom tržištu;
Koordinacija i obezbeđivanje podrške za međunarodne aktivnosti drugih agencija (lokalnih, državnih ili federalnih), zvanične posete u inostranstvu i na domaćem terenu i druge diplomatske aktivnosti;
Informisanje javnosti o spoljnoj politici i odnosima sa drugim zemljama i prosleđivanje reakcija javnosti državnim zvaničnicima;
Obezbeđivanje registarskih tablica za automobile stranih diplomata i ostalog stranog osoblja bez diplomatskog imuniteta u SAD.
Radi sprovođenja ovih aktivnosti, Stejt department upošljava civilno ljudstvo. SAD imaju diplomatske odnose sa oko 180 zemalja, a tu je i saradnja sa mnogim međunarodnim organizacijama, pa zbog toga Department ima više od 250 raznih „ispostava“ širom sveta (ambasade, konzulati, predstavništva, agencije, i sl.). U SAD oko 5.000 visoko kvalifikovanih profesionalaca, tehničkog i administrativnog osoblja, zajedno sa zaposlenima u Stranoj službi, radi na prikupljanju i analizi izveštaja, obezbeđuje logističku podršku svojim objektima širom sveta, komunicira sa domaćom javnošću, kreira i nadzire budžet, izdaje pasoše i razna upozorenja vezana za putovanja, itd. U sprovođenju ovih dužnosti, Stejt department usko sarađuje sa drugim federalnim službama, kao i sa Kongresom u vezi sa aktivnostima i inicijativama u spoljnoj politici.
Organizacija
Šematski prikaz hijerarhije Stejt departmenta
Zamenik sekretara (engl.Deputy Secretary) — zajedno sa šefom personala, izvršnim sekretarijatom i podsekretarom za upravu, pomaže državnom sekretaru u rukovođenju agencijom. Potčinjeno mu je šest podsekretara i savetnika, kao i nekoliko službi:
Služba savetnika za nauku i tehnologiju (engl.Office of the Science and Technology Adviser)
Služba za nadzor i borbu protiv trafikinga ljudi (engl.Office to Monitor and Combat Trafficking in Persons)
Služba za pitanja ratnih zločina (engl.Office of War Crimes Issues)
Biro za istraživanje i obaveštajne aktivnosti (engl.Bureau of Intelligence and Research)
Biro za zakonodavne poslove (engl.Bureau of Legislative Affairs)
Biro za upravljanje resursima (engl.Bureau of Resource Management)
Podsekretar za politička pitanja (engl.Undersecretary for Political Affairs) - treći je po rangu u Stejt departmentu. On je vršilac dužnosti državnog sekretara u odsustvu sekretara i njegovog zamenika. U njegovoj nadležnosti su biroi preko kojih se koordinira američkim diplomatskim aktivnostima širom sveta:
Biro za ekonomiju i privredu (Bureau of Economic and Business Affairs)
Podsekretar za javnu diplomatiju i odnose sa javnošću (Undersecretary for Public Diplomacy and Public Affairs) - rukovodi poslovima koje je nekada obavljala američka Informativna agencija, a koji su preneti u nadležnost Stejt departmenta reorganizacijom iz 1996. godine. Ovaj podsekretar rukovodi službama koje se bave odnosima sa javnošću u cilju podizanja ugleda Sjedinjenih američkih država u svetu:
Biro za obrazovanje i kulturu (Bureau of Educational and Cultural Affairs)
Pristup Internetu i program obuke (Internet Access and Training Program)
Biro za odnose sa javnošću (Bureau of Public Affairs)
Služba istoričara (Office of The Historian)
Biro za međunarodne informativne programe (Bureau of International Information Programs)
Podsekretar za kontrolu naoružanja i međunarodnu bezbednost (Undersecretary for Arms Control and International Security Affairs) - Koordinira ulogu Stejt departmenta u poslovima američke vojne saradnje i obavlja nadzor nad nekada nezavisnom Agencijom za kontrolu naoružanja i razoružavanje (U.S. Arms Control and Disarmament Agency).
Biro za međunarodnu bezbednost i kontrolu nuklearnog naoružanja (Bureau of International Security and Nonproliferation)
Biro za vojno-političke poslove (Bureau of Political-Military Affairs)
Biro za proveru, usaglašavanje i sprovođenje (Bureau of Verification, Compliance, and Implementation)
Podsekretar za demokratiju i globalne odnose (engl.Undersecretary for Democracy and Global Affairs) - Službu za globalne odnose formirala je Klintonova administracija radi rukovođenja diplomatskim aktivnostima na pokretanju raznih globalnih pitanja (kao npr. životna sredina), koja se ne mogu rešavati na bilateralnom ili lokalnom nivou. Sadašnji naziv ova služba dobila je 2005. godine kao odraz sve većeg fokusiranja američke spoljne politike na promovisanje demokratskih vrednosti. [1]Arhivirano 2007-01-11 na Wayback Machine-u
Biro za demokratiju, ljudska prava i rad (Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor)
Biro za okeane, svetsku životnu sredinu i nauku (Bureau of Oceans and International Environmental and Scientific Affairs)
Biro za stanovništvo, izbeglice i migraciju (Bureau of Population, Refugees, and Migration)
Savetnik (engl.Counselor) - za razliku od podsekretara, on nema konkretan delokrug rada, već je angažovan na rešavanju problema u raznim oblastima.
Od reorganizacije Stejt departmenta 1996. godine, administrator američke Administracije za međunarodni razvoj (engl.U.S. Administration for International Development - AID), iako je na čelu nezavisne agencije, podnosi izveštaje državnom sekretaru, kao i američki ambasador pri Ujedinjenim nacijama.
