Berkshire (skraćeno Berks, čita se Berkšir, poznat i pod imenom Royal County of Berkshire) je historijska i ceremonijalna grofovija na jugu Engleske.[1]
Geografija
Berkshire leži zapadno od Londona, u regiji Jugoistočna Engleska. Ima površinu od 1,262 km², na kojoj živi 861,870 stanovnika.[1]
Na sjeveru graniči s Oxfordshireom, na sjeveroistoku s Buckinghamshireom, na istoku s Velikim Londonom, na sjeveroistoku sa Surreyjem, na zapada s Wiltshireom i na juga s Hampshireom.
Administrativno je podjeljen na 6 distrikta (unitarnih jedinica): West Berkshire, Reading, Wokingham, Bracknell Forest, Windsor i Maidenhead i Slough.[1]
Teritoriji historijske i današnje ceremonijalne grofovije se ponešto razlikuju, jer je u današnjem i unitarna jedinica Slough, koja je nekoć bila dio Buckinghamshira, ali u njoj više nisu krajevi zapadno od rijeke Temze (Dolina White Horse) koji su danas dio Oxfordshira.[1]
Geografski istočni dio Berkshira leži uglavnom po šljunčanim terasama rijeke Temze. To je manje više neplodno tlo, često prošarano šumama, od kojih je najpoznatija kraljevska Windsor Great Park. Preko zapadnog dijela Berkshira leže krečnjačka brda ili visoravni koja dosežu do visine od 297 metara kod brda Walbury.[1]
Kroz taj kraj je Temza probila svoje korito kanjonom Goring Gap. Doline Temze i njezine pritoke Kennet pružaju glavne transportne pravce iz Londona, prema zapadu. Njima prolaze željezničke pruge prema Oxfordu, Bristolu i zapadu Engleske i autoput iz Londona za južni Wales prolazi preko grofovije.[1]
Historija
Po brežuljcima Berkshire Downs leže ostatci brojnih prahistorijskih naselja, povezanih puteljcima sa
Stonehengom u susjednoj grofoviji Wiltshire. Glavni arheološki lokalitet Berkshira, koji datira iz željeznog doba je Ufingtonski bijeli konj, isklesan u krečnjaku na brdu. To je figura konja duga 110 metara, visoka 40 metara. Naselja iskopana po riječnim dolinama istočnog Berkshira također potječu iz željeznog doba, a naselje Belga kod Silchestera, jugozapadno od Readinga, kasnije je postalo važno raskršće rimskih puteva.[1]
Oko Berkshira su se naizmjence tukla anglosaksonska kraljevstva Wessex i Kraljevstva Mercija, a za vladavine Alfreda Velikog, rođenog u Wantagu 848. postao je shire (grofovija). Nakon normanske invazije 1066. porasla je strateške važnost doline Temze, tad je podignut prvi Zamak Windsor, koji je kasnije postao glavna rezidencija porodica britanskih monarha van Londona.[1]
Za srednjeg vijeka gradovi Wallingford i Abingdon bili su najveći, a gradići Windsor i Eton, na suprotnoj obali Temze postali su slavni zbog svojih građevina - instucija. Eton zbog koledža, kog je osnovao engleski kralj Henry VI u 15. vijeku, a Windsor zbog zamka.[1]
Blizina Londona i glavnih transportnih magistrala potakla je nekoliko valova Industrijskog i urbanog razvoja Berkshira. Tokom 19. vijeka grad Reading imao je najveću stopu rasta, a nakon Prvog svjetskog rata novi industrijski centar Slough, kasnije je ubrzano izrastao Bracknell, jedan iz serije britanskih novih gradova. U međuvremenu se i rezidencijalna zona Londona, zbog odličnih cestovnih i željezničkih veza, počela širiti prema zapadu, pa su čak i gradići Hungerford i Newbury postali dio te zone.[1]
Od 1998. Berkshire nema više nikakve administrativne funkcije, koje su prenešene na njegovih šest unitarnih jedinica.[1]
Privreda
Gradovi poput Maidenheada i Wokinghama koji leže na trasi autoputa M4 privukli su brojne tvornice i kompanije koje se bave razvojem visoke tehnologije i softvera. Poljoprivreda je ograničena na zapadni Berkshire, gdje krečnjačko tlo omogućuje uzgoj žitarica.[1]
Newbury i Lambourne poznati su po uzgoju konja za trke.[1]
Izvori
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 „Berkshire” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 25. 10. 2016.
Vanjske veze
