Četvrta krajiška divizija NOVJ je formirana 9. novembra 1942. godine u Glamočkom polju, naredbom Vrhovnog štaba. U sastva divizije tada su ušle: Druga, Peta i Šeste krajiške brigade. Od decembra 1942. u sastavu divizije je i Osma krajiška udarna brigada. Tokom 1943. godine iz divizije su izuzete Druga i Peta brigada, tako da su sastav divizije do kraja rata činile Šesta, Osma i Jedanaesta krajiška udarna brigada.
Borbeni put Četrvrte divizije
Nakon formiranja divizija kao celina učestvovala je krajem novembra i tokom decembra 1942. godine u ofanzivnim operacijama protiv Nemaca i ustaša u dolini Sane i Une. Tokom Operacija „Vajs I“ uspela je da zaustavi i opkoli nemački 737. puk 717. divizije, kojeg je prodor 7. SS divizije i 369. legionarske divizije spasio od uništenja.
Tokom rata divizija je uglavnom delovala na području zapadne i srednje Bosne, sa izuzetkom pohoda u srednju Dalmaciju u septembru 1943. godine. Među uspešnim ofanzivnim operacijama ističu se Napad na Bosansku Dubicu i Napad na Sanski Most oktobra 1943. godine Divizija je učestvovala u Prvoj i Drugoj banjalučkoj operaciji, i u šestomesečnim borbama za Travnik, tokom kojih je poginuo prvi komandant divizije Josip Mažar Šoša.
Tokom završnih operacija divizija je učestvovala u Sarajevskoj operaciji i oslobođenju Karlovca. Zajedno sa Trećom i Desetom divizijom 12. maja 1945. godine, kod Zidanog Mosta, zarobila je nemačku 7. SS diviziju „Princ Eugen“ i 373. legionarsku diviziju.
Literatura