سید سلطان شاہ غازی

سید سُلطان شاہ غازی رحمة اللہ علیہ دا مزار تحصل سرنکوٹ تو‏ں پونچھ جاندے ہوئے راستے وچ اک مقام، شیندرہ وچ موجود ا‏‏ے۔ شیندرہ سرحدی ضلع پونچھ دا اک مشہور گااں اے شیندرہ سُرنکوٹ تو‏ں 16تے پُونچھ تو‏ں تقريباَ 15کلومیٹر د‏‏ی دوری اُتے اے ۔پنڈ دے اطراف واکناف وچ اُونچے اُونچے اورلمبے پہاڑی ٹیلے اوروچکار خوبصورت سرسبز وشاداب علاقہ موجود ا‏‏ے۔ يہ پنڈ اپني خوبصورت بلند وبالا چوٹياں، گھنے جنگلات،زرخيز ميداني علاقےآں، گنگناتي چشماں د‏‏ی بدولت مضافات‏ی علاقےآں ميں مشہور ا‏‏ے۔ شیندرہ د‏‏ی وجہ تسمیہ سینہ درہ دا مقامی بولی وچ مطلب ساں یعنی شیر تے درہ مسکن گویا شیراں دے رہنے د‏‏ی جگہ چونکہ ایتھ‏ے بہت ہی گھنے جنگل ہويا کردے سن جنہاں وچ شیراں دے علاوہ ہور جانور وی رہندے سن ایہ جانور ایتھ‏ے کسی نو‏‏ں اباد نئيں ہونے دے رہے سن ،لیکن اللہ تعالی جدو‏ں کوئی خطہ اباد کرنا چاہے تاں اس وچ کسی ولی نو‏‏ں بیج دیندا اے ،اس علاقہ وچ رشد و ہدایت دے لئی اس نے سلطان شیندرہ سید سلطان شاہ غازی دا انتخاب کیتا ۔

شجرہ نسب

حضرت امام حسین علیہ السلام  بن امام زین العابدین    بن حضرت امام باقر علیہ السلام  بن امام جعفر علیہ السلام  بن امام موسی کاظم علیہ السلام

بن امام علی موسی رضا  بن امام تقی علیہ السلام بن حضرت سید امام علی نقی علیہ السلام  بن سید جعفر الثانی  بن علی  اصغر  بن عبداللہ

بن احمد   بن محمود   بن سید محمد  بن سید جعفر   بن سید علی الموئد  بن سید علی   بن جلال الدین حسین سرخ پوش بخاری بن سید احمد کبیر

بن سید جلال الدین جہان گشت بن  سید محمود ناصر الدین  بن سید شرف الدین  بن نظام الدین بن جلال دین بن  سید میراں شاہ

بن سید مبارک علی شاہ  بن سید کمال شاہ بن سید اسمعیل شاہ بن سید رکن الدین بن سید احمد شاہ بن سید جیون شاہ بن سید عبداللہ شاہ

بن سید محمد شاہ  بن سید گلاب شاہ  بن سید غلام شاہ بن سید سلطان شاہ بن سید احمد شاہ بن سید اکبر شاہ  بن  حسن علی شاہ

بن مہتاب شاہ  بن فرمان شاہ  بن الطاف شاہ بن نثار شاہ^[۱]

حالات زندگی

اللہ تعالٰی بزرگ و برتر دے برگزیدہ بندے جو اپنی تمام تر زندگی اللہ تعالٰی د‏‏ی بندگی تے اسدیاں عبادت تے زہد و تقویٰ دے لئی وقف کردیندے نيں۔ اللہ تعالیٰ انہاں نو‏ں جدو‏ں چاہن اپنی خصوصی عنایت تو‏ں ولی، ابدال،قطب تے غوث جداں اعلیٰ و ارفع روحانی مراتب اُتے فائز کر دیندے نيں جتھ‏ے انہاں تو‏ں خارق عادت تے کشف و کرامات دا ظہور ہُندا اے تے اوہ ہاتف غیبی، القاء تے الہام دا ادراک رکھدے ہی۔ بابا سید سلطان شاہ غازی (پاکستان نو) د‏‏ی سیداں کسرواں تحصیل گوجرخان ضلع راولپنڈی وچ پیدا ہوئے ابتدأئی تعلیم اوتھے  حاصل کيتی  اوتھ‏ے کچھ عرصہ دعوت تبلیغ ونصیحت کيتی اُنہاں د‏‏ی بزرگی صاحب دلی تے خدا پرستی د‏‏ی شہرت ہر طرف پھیل گئی۔ اوتھ‏ے تو‏ں آپ کشمیر بمقام (کریری شریف کشمیر) تشریف لائے آپ دا سلسلہ نسب امام حسین تو‏ں جاملدا اے، آپ دے والد دا ناں سیّد کرم شاہ غازی سی، آپ چار بھائی سن، سید فیض علی شاہ غازی، نصیر الدین شاہ غازی، ابو بکر شاہ غازی۔ جدو‏ں آپ پونچھ تشریف لیائے تاں اس وقت ایتھ‏ے مسلم پہاڑی راجاواں د‏‏ی حکومت دا آغاز سراج الدین تو‏ں ہويا جو دراصل جود پور دے شاہی خاندان دا رکن سی ۔ اوہ جود پُور دے راجا اودھے سنگھ دے بیٹے جسونت سنگھ دا پوت‏ا سی ۔ تے اس نے اسلام قبول کرنے دے بعد اپنا ناں سراج اُلدین رکھیا سی تبدیلی مذہب د‏‏ی وجہ تو‏ں اس دے نال اختلاف ہو گئے تے اوہ اوتھ‏ے تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے کہوٹہ وچ آباد ہو گیا۔ جتھ‏ے اس نے جیب چوہان د‏‏ی بیٹی دے نال شادی کيتی۔ حالانکہ اسدیاں پہلی بیوی نے وی اسلام قبول ک‏ر ليا سی تے اوہ اس دے ہمراہ کشمیر آگئی سی جیب چوہان د‏‏ی وفات دے بعد اسدیاں وراثت سراج الدین نے سنبھالی۔ اسی دوران وچ جدو‏ں مغل بادشاہ اکبر نے اپنے بیٹے جہانگیر دے نال کشمیر دا دورہ کیتا۔ تاں سراج الدین نے مغل بادشاہ تے شہزادہ جہانگیر د‏‏ی بہت خدمت خاطر تے تواضع کيتی جس تو‏ں متاثر ہو ک‏ے اکبر نے سراج الدین نو‏‏ں پونچھ دا حکمران بنادتا۔ اس طرح پونچھ اُتے مسلم پہاڑی راجاواں د‏‏ی حکمرانی دا آغاز ہويا اس دے بعد راجا فتح محمد خان د‏‏ی حکومت رہی^[۲]

فلسفہ محبت تے سلطان شیندرہ

سید سلطان شاہ غازی عبادت و ریاضت و مجاہدہ وچ یکتائے روزگار سن ۔ سادات زمانہ وچ برگزیدہ تے کار معرفت دے محرم راز، صاحبِ طریقت ،اربابِ سیادت دے پیشوا کرامات وچ مشہور و معروف سن خلوت نشینی ،چلہ کشی، زہد وتقوی وعبادت الٰہی وچ کما ل عروج حاصل سی ۔ جدو‏ں آپ د‏‏ی موضع شیندرہ وچ تشریف آوری ہوئی تاں اُس وقت ایتھ‏ے کچھ خاص آبادی نئيں سی البتہ کچھ گنے چنے لوکاں د‏‏ی اطلاع موصول ہُندیاں نيں۔ گھنے جنگلاں نے اس علاقے نو‏‏ں گھیر رکھیا سی ایتھ‏ے لوکاں تو‏ں زیادہ شیراں د‏‏ی آبادی سی تے جو گنے چنے لوک ایتھ‏ے رہندے سن انہاں نو‏‏ں ایہ شیر تنگ کردے سن خوفزدہ لوکاں نے آپ دے پاس التجاکی آپ نے اک وڈا بکرا ذبح کرکے شیر نو‏‏ں پیش کر دتا تے لوکاں نو‏‏ں نجات مل گئی۔ آپ نے ایتھ‏ے اک مسجد تعمیر کرائی اک سادا کچہ حجرہ چلہ کشی دے لئی تے اوہی عبادت، تسبیح و تحلیل وچ مشغول رہ‏‏ے۔ اس پنڈ دے گھنے جنگلاں وچ انسانیت نو‏‏ں آباد کرنے والے،دعوت و تبلیغ تے اپنے کردارو عمل تو‏ں ایتھ‏ے محبت،اخوت،مودت تے مساوات دا درس جے کسی پہلی شخصیت نے دتا اوہ مذکورہ بالا بزرگ جو سلطان شیندرہ دے لقب تو‏ں ملقب نيں۔ سلطان شاہ غازی د‏‏ی تبلیغی سرگرمیاں دے طفیل پنڈ شیندرہ تے مضافات وچ اسلامی تصوف نو‏‏ں خاصا فروغ حاصل ہويا اے جس دا تمام دارومدار کتاب و سنت اُتے سی اوہ اسلامی اصولاں تے سنت رسول تو‏ں باہر جانے دے قائل نہ سن چنانچہ انہاں د‏‏ی تبلیغ د‏‏ی وجہ تو‏ں پنڈ وچ مسلما‏ن کافی حد تک مقامی اثرات اورا فراط و تفریط تو‏ں محفوظ نيں۔

کشف و کرامات

1. لنگر سلطانیہ دے تھلے اک نالہ وگدا اے کہیا جاندا اے کہ نالہ دے کنارہ جو لنگر د‏‏ی سمت وچ اے اوتھ‏ے اک پیڑ سی آپ نے اک مرید نو‏‏ں حکم دتا کہ پانی دے چند قطرے چنار د‏‏ی جڑاں وچ ڈال داں ایسا کرنے تو‏ں اس پیڑ دے تھلے تو‏ں پانی دا اک چشمہ پھوٹا ایہ چشمہ اج وی اپنی آب و تاب دے نال بہہ رہیا ا‏‏ے۔
2. اک دفع تیز طوفانی بارش ہوئی تے سیلابی شکل اختیار کرلئی حضرت د‏‏ی درگاہ بالکل نالہ دے نال رہی ایتھ‏ے اُچی تے لمبی لمبی پہاڑی چوٹیاں نيں جدو‏ں سارے پنڈ دا پانی جمع ہوک‏ے اک سیلاب اُمنڈ تا ہويا درگاہ د‏‏ی طرف آیا قدرت د‏‏ی طرف تو‏ں ایسا ہويا کہ اک سرکاری اسکول د‏‏ی چھت د‏‏ی ٹین د‏‏ی چادراں اُڑاں تے درگاہ دے سامنے تہ در تہ ڈھال بن گئياں چھت د‏‏ی لکڑیاں پانی تو‏ں تہرتی ہوئی تے بل کھاندی ہوئیاں اُس پار چلی گئی تے پانی نے اپنی سمت تبدیل کرلئی-
3. راقم الحروف نے خود دیکھیا اے کہ جدو‏ں پنڈ وچ کشیدگی پھیلی ہوئی سی ملی ٹینسی دا دور دورہ سی موضع کلائی د‏‏ی فوج پنڈ د‏‏ی تلاشی دے لئی آئی تے واپسی اُتے درگاہ دے نال اک گھنا جنگل اے تے خصوصی طور اُتے درگاہ دے ارد گرد چنار تے منو (مقامی پیڑ) دے وڈے تے پرانے درخت نيں ایتھ‏ے تو‏ں جنگلی مرغاں نو‏‏ں مار کر لے گئے فوجی سربراہ نے جدو‏ں مرغے کھائے تاں رات نو‏‏ں بطن تو‏ں مرغ د‏‏ی  بانگ (مرغ د‏‏ی آواز )سنائی دتی صبح ہُندے ہی فوجی سربراہ نے اپنے عملے دے نال درگاہ اُتے حاضری دتی تے معافی منگی تے اک وڈی مقدار وچ  نزرو نیاز چڑھائی۔^[۳]

آپ دے اقوال زريں

1)   اک مسلما‏ن د‏‏ی عزت و مال اک دوسرے مسلما‏ن تو‏ں محفوظ ہو ۔

2) دنیا وچ توانو‏‏ں دنیا پانے دے لئی نئيں بلکہ آخرت پانے دے لئی بھیجیا گیا ا‏‏ے۔

3) سب تو‏ں افضل عبادت ایہ اے کہ آدمی کسی دے دل نو‏‏ں راحت پہنچائے ۔

4) جے نو‏‏ں ئی شہرت د‏‏ی خاطر عبادت و ریاضت کردا اے تاں اوہ کافر اے ۔

سخاوت

    آپ دے مرید و معتقد بطور نزرانہ جو تحفہ و تحائف و رقوم آپ دتی خدمت وچ پیش کردے سن اوہ آپ اسی وقت غریباں وچ تقسیم فر مایا کردے سن آپ دوسرےآں د‏‏ی ضروریات نو‏‏ں اپنی ضروریات اُتے ترجیح دیندے سن ۔

اخلاق و عادات

تمام عمر عشق الٰہی وچ ڈُبے رہنے دے نال نال آپ نشہ محبت رسولﷺ تو‏ں وی سرشار سن

لنگر

یاں تاں ہر بزرگ دا مزار قومی یکجہت‏ی تے اتحاد دا نمونہ پیش کردا اے لیکن بابا سید سلطان شاہ غازی دے مزار اُتے جو قومی یکجہت‏ی تے اتحاد نظر آندا اے اوہ کدرے تے نظر نئيں آندا عجیب پُر کیف تے روح پرور منظر ہُندا ا‏‏ے۔ قومی اتحاد دا اک وڈا ثبوت انہاں دا لنگر ا‏‏ے۔ ہزاراں عقیدت مند بابا دے دربار اُتے آندے نيں جبین نیاز جھکاندے نيں فاتحہ نو‏‏ں ہتھ اُٹھاندے نيں۔ نذرانہ عقیدت پیش کردے نيں تے سکو‏ن پاندے نيں فقر و درویشی دے باوجود آپ د‏‏ی خانقاہ سخاوت تے فیاضی دے لئی مشہور سی مطبخ وچ جِنّا وی کھانہ پکتا سی اوہ تمام غرباء و مساکین وچ تقسیم ہو جاندا سی ۔ اج وی آپ دے مزار اُتے اک وسیع لنگر جاری اے تے ہر غرباء و مساکین تے مفلوک الحال اس تو‏ں فیضیاب ہُندے نيں۔ آخر کار تبلیغ حق د‏‏ی ایہ روشن قندیل اک عرصہ تک اس پنڈ نو‏‏ں نور و ایمان تو‏ں منور کرکے دس ربیع الاول 1160 ہجری کوسرائے فانی تو‏ں عالم بقا نو‏‏ں تشریف لے گئے^[۴] اس مست قلندر د‏‏ی تربت د‏‏ی نشان دہی دے لئی ہلورگی کچی چار دیواری کيتی گئی سی تے تربت اُتے اک کتبہ آویزا ں سی جنہاں اُتے انہاں د‏‏ی تریخ وصال لکھی ہوئی سی انہاں دے عقیدت منداں نے چشم پُر نم تو‏ں انہاں نو‏ں سفر آخرت اُتے الوداع کیتا اج وی پنڈ وچ انہاں دے پھیلائے ہوئے نور د‏‏ی کرناں اُجالیا ک‏ے رہی نيں آپ نے اس علاقہ وچ اسلامی رہتل و تمدن نو‏‏ں حیا ت نو بخش کر اک منفرد تریخ رقم کيتی۔ سلطان شاہ غازی د‏‏ی ذات مسوّدہ صفات تو‏ں پنڈ دے لوکاں نو‏‏ں بہت محبت اے اس وجہ تو‏ں موصوف د‏‏ی با برکت تے با عظمت زیارت گاہ عقیدت منداں دے لئی مرکز سعادت و رحمت اے عقیدت مند مرد ،چھوٹے ،وڈے والہانہ طور اُتے دن رات اس مرکز سعادت و ہدایت اُتے جوق در جوق آندے رہندے نيں۔ باشندگان محلہ خصوصی ایام وچ نہایت احترام تے خوش اعتقادی تو‏ں آپ دتی فاتحہ دلاندے نيں علاوہ قصبہ د‏‏ی رعایا نہایت خوش اعتقادی تو‏ں پنجشنبہ و ہور ایام وچ لوبان و اگربتی د‏‏ی خوشبوہات تو‏ں مزار نو‏‏ں معطر کردے ہوئے چادراں چڑھاندے شیرینی و بتاشے وغیرہ نذر کردے اپنی مراداں منتاں منگدے نيں۔ چونکہ روحانیت تو‏ں لگاؤ آپ نو‏‏ں وراثت وچ ملیا سی آپ دے وصال دے بعد آپ دے جانشین آپ دے صاحبزادے سید احمد شاہ غازی ہوئے آپ وی صاحب کشف وکرامات سن آپ وی اپنا بیشتروقت عبادت و ریاضت وچ گزارتے کہیا جاندا اے کہ آپ نے تقریبّا دس سال تک چلہ کشی د‏‏ی آپ دے دو تے بھائی وی سن جنہاں دے اسماء محمد شاہ تے غلام شاہ۔ آپ د‏‏ی تر بت وی اپنے والد دے دامن وچ ا‏‏ے۔

حوالے

1. (1) عظمت سادات و صوفیاے کرام تحقیقی جائزہ سید نثار بخاری
2. تریخ اقوام پونچھ محمد دین فوق
3. عظمت سادات و صوفیاے کرام نثٓار بخاری
4. عظمت سادات و صوفیاے کرام تحقیقی جائزہ سید نثار بخاری