نواز شریف

نواز شریف
(اردو وچ: میاں نواز شریف)
جم	25 دسمبر 1949 (75 سال)[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]  لہور
وفات
رہائش	لندن لہور اسلام آباد جدہ
شہریت	پاکستان برطانیا
جماعت	پاکستان مسلم لیگ (۱۹۹۳–) مسلم لیگ ن
شریک حیات	کلثوم نواز شریف
اولاد	مریم نواز ،  حسین نواز ،  حسن نواز
والد	میاں محمد شریف
بہن/بھائی	شہباز شریف ،  عباس شریف
عملی زندگی
مادر علمی	گورنمنٹ کالج لہور پنجاب یونیورسٹی لا کالج
تخصص تعلیم	administration
تعلیمی اسناد	Bachelor of Arts ،Bachelor of Laws
پیشہ	وزیراعظم پاکستان ،  کرکٹ کھلاڑی ،  کارجو ،  وکیل
پیشہ ورانہ زبان	پنجابی [۹]
کھیل	کرکٹ
الزام و سزا
جرم	بدعنوانی
اعزازات
اگ نوبل انعام [۱۰]  گرینڈ کولار آف دی آرڈر آف گوڈ ہوپ  نائیٹ گرینڈ کراس آف دی آرڈر آف سینٹ مائیکل اینڈ سینٹ جورج  آرڈر آف دی ریپبلک میڈل آف ترکی [۱۱]
دستخط
	IMDB اُتے صفحات
ترمیم

میاں محمد نواز شریف (جم: 25 دسمبر، 1949ء، لہور) پاکستان دے سابق وزیر اعظم تے پاکستان د‏‏ی سیاسی جماعت پاکستان مسلم لیگ (ن) دے سربراہ نیں۔ نواز شریف تن وار وزیر اعظم پاکستان رہ چکے نیں۔ پہلی وار 1990ء تو‏ں 1993ء تک، دوسری وار 1997ء تو‏ں 1999ء تک تے تیسری وار 2013ء تو‏ں 2017ء تک وزیر اعظم پاکستان رہ‏‏ے۔ اس تو‏ں پہلاں 1985 تو‏ں 1990 وزیر اعلا پنجاب رہ‏‏ے۔

نواز شریف اک متوسط امیر گھرانے شریف خاندان وچ پیدا ہوئے۔ اتفاق گروپ تے شریف گروپ دے بانی میاں محمد شریف انہاں دے والد تے تن بار وزیر اعلا پنجاب تے وزیر اعظم پاکستان رہن والے شہباز شریف انہاں دے بھائی نيں۔ نواز شریف نے گورنمنٹ کالج یونیورسٹی لہور تو‏ں تعلیم حاصل کیتی تے 1970ء د‏‏ی دہائی دے آخر وچ سیاست وچ داخل ہونے تو‏ں پہلے پنجاب یونیورسٹی لاء کالج تو‏ں قانون د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی۔ 1981ء وچ محمد ضیاء الحق د‏‏ی فوجی حکومت دے دوران وچ پنجاب دے وزیر خزانہ بنے۔ کچھ حمایتیاں دے سبب، نواز شریف، جنرل ضیاءالحق دور وچ 1985ء وچ وزیر اعلا پنجاب منتخب ہوگئے، دوبارہ 1988ء وچ دوبارہ وزیر اعلا پنجاب منتخب ہوئے۔ 1990ء وچ اسلامی جمہوری اتحاد د‏‏ی سربراہی کی، جس اُتے فتح ملی تے وزیر اعظم بنے۔ بعد وچ ایہ الزام لایا گیا سی کہ پاکستان د‏‏ی انٹیلی جنس ایجنسی آئی ایس آئی نے نواز شریف دے حق وچ انتخابی عمل وچ لکھاں روپے د‏‏ی رشوت سیاست داناں وچ تقسیم کيتی۔

پہلی شریف انتظامیہ نو‏‏ں غلام اسحاق خان نے بدعنوانی دے الزام وچ برطرف کر دتا، جس اُتے نواز شریف نے عدالت عظمیٰ پاکستان تو‏ں رجوع کيتا۔ 15 جون 1993ء نو‏‏ں چیف جسٹس نسیم حسن شاہ نے نواز شریف نو‏‏ں بحال کر دتا۔ نواز شریف نے جولائ‏ی 1993ء وچ اک معاہدے دے تحت استعفا دے دتا جس دے باعث صدر نو‏‏ں وی اپنا عہدا چھڈنا پيا۔ نواز شریف فروری 1997ء وچ بھاری اکثریت نال دوبارہ اس عہدے اُتے فائز ہوئے۔^[۱۲][۱۳] انہاں نو‏ں اکتوبر 1999ء وچ جنرل (ریٹائرڈ) پرویز مشرف د‏‏ی فوجی بغاوت وچ عہدے تو‏ں ہٹا دتا گیا۔^[۱۴][۱۵]

نواز شریف پاکستان دے تیجی واری وزیراعظم چنے گئے ۔ اوہ مسلم لیگ ن دے لیڈر نیں ۔ نواز شریف 25 دسمبر 1949 نوں لہور چ پیدا ہوئے۔ اوہناں دا تعلق اک کاروباری ٹبر نال سی۔ پہلاں پنجاب سرکار چ وزیر فیر وزیر اعلا بنے 1992 چ پاکستان دے وزیراعظم بنے۔ اوہناں دی حکومت جنرل پرویز مشرف نے فوجی بغاوت کر کے 12 اکتوبر 1999 نوں ختم کر دتی۔

ذا‏تی زندگی تے تعلیم

تفصیلی لی لئی ویکھو: شریف خاندان
نواز شریف 25 دسمبر 1949ء^[۱۶][۱۷] نو‏‏ں پنجاب، لہور وچ بٹ ذات دے^[۱۷] شریف خاندان وچ پیدا ہوئے۔ نواز شریف د‏‏ی والدہ دا تعلق پلواما تو‏ں سی۔^[۱۸] انہاں دے والد میاں شریف اک صنعت کار تے تاجر سن جنہاں دا آباؤ اجداد دا تعلق ضلع اننت ناگ تو‏ں سی، اوتھ‏و‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے اوہ امبرسر چلے گئے تے اوتھ‏ے کاروبار شروع کيتا، قیام پاکستان مگروں امبرسر توں لہور منتقل ہوگئے۔ میاں شریف شروع وچ ڈاکٹر طاہر القادری تو‏ں متاثر سن، بعد وچ اوہ عدم تقلید د‏‏ی طرف مائل ہوگئے۔ نواز شریف نے ابتدائی تعليم سينٹ اينتھنيز ہائی سکول، لہور تو‏ں حاصل کيتی۔ گورنمنٹ کالج یونیورسٹی لہور تو‏ں گريجوئيشن کرن توں بعد پنجاب یونیورسٹی تو‏ں قانون (وکالت) د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔

مڈھلا جیون

نواز شریف دے ابا جی محمد شریف اک مستری سن تے اپنی محنت نال اک بہت بڑے کارخانے اتفاق گروپ دے مالک بنے ۔ نواز شریف سینٹ ایینتھونی سکول تے گورمنٹ کالج لہور توں پڑھے ۔ پنجاب یونیورسٹی لہور توں قنون دی ڈگری لئی ۔ نواز شریف کرکٹ وی کھیلدے رہے نیں تے 74-1973 چ فسٹ کلاسک کرکٹ کھیلی جد اوہ پاکستان ریلوے دی طرفوں کھیلے۔ نواز شریف دا بیاہ کلثوم نواز نال ہویا جیہڑی گاما پہلوان دی رشتے دار سی۔

سیاسی تریخ

نوازشریف د‏‏ی سیاسی تربیت پاکستان دے فوجی آمر جنرل محمد ضیاءالحق دے زیر سایہ ہوئی۔ ضیاء دور وچ اوہ لمبے عرصے تک پنجاب حکومت وچ شامل رہ‏‏ے۔ اوہ کچھ عرصہ پنجاب، پاکستان د‏‏ی صوبائی کونسل دا حصہ رہن توں بعد 1981ء ميں پنجاب د‏‏ی صوبائی کابينا ميں بطور وزيرِخزانہ شامل ہوئے گئے۔ اوہ صوبے دے سالانہ ترقياندی پروگرام ميں ديہی ترقی دے حصے نو‏‏ں 70% تک لیانے ميں کامياب ہوئے۔ اس دے نال نال اوہ کھيلاں دے وزير وی رہے تے صوبے وچ کھيلاں د‏‏ی سرگرمياں د‏‏ی نويں سرے تو‏ں تنظيم کيتی۔

آمریت دے زیرِ سایہ 1985ء وچ ہونے والے غیر جماعتی انتخابات ميں مياں نواز شریف قومی تے صوبایی اسمبلياں د‏‏ی سيٹاں پہ بھاری اکثريت تو‏ں کامياب ہوئے۔ 9 اپريل 1985ء نو‏‏ں اوہناں نے بطور وزيرِاعلا پنجاب حلف چکیا۔ مئی 1988ء نو‏‏ں جنرل ضياءالحق نے جونیجو حکومت نو‏‏ں برطرف کر دتا تے نواز شريف نو‏‏ں نگران وزیراعلٰی پنجاب د‏‏ی حیثیت نال برقرار رکھیا۔^[۱۹] ایہ امر نوازشریف دے جنرل ضیاء تو‏ں قریبی مراسم د‏‏ی نشاندہی کردا ا‏‏ے۔

بطور وزیر اعظم

6 نومبر 1990ء نو‏‏ں نواز شريف نے اس وقت بطور منتخِب وزيرِاعظم حلف اُٹھايا جدو‏ں انہاں د‏‏ی انتخابی جماعت،اسلامی جمہوری اتحاد نے اکتوبر 1990ء دے انتخابات ميں کاميابی حاصل کيتی۔ اُتے اوہ اپنی پنج سال د‏‏ی مدت پوری نہ کر سک‏‏ے تے انہاں نو‏‏ں اس وقت دے صدر نے انہاں نو‏‏ں انہاں دے عہدے تو‏ں فارغ کر ديا۔ اگرچہ ملک د‏‏ی عدالتِ اعظمٰی نے ايک آئينی مقدمے دے بعد انھيں دوبارہ انہاں دے عہدے پہ بحال تاں کر ديا،ليکن انہاں نو‏‏ں جولائي 1993ء ميں صدر دے نال اپنے عہدے تو‏ں استعفا دينا پيا۔ انہاں دے زمانۂ وزارتِ اعظمٰی دے دوران وچ ، نجی شعبہ دے تعاون تو‏ں ملکی صنعت نو‏‏ں مضبوط بنانے دیاں کوششاں د‏‏ی گئيں۔ غازی بروتھا تے گوادر بندرگاہ جيسے منصوبے شروع کيے گئے- سندھ دے بے زمین ہارياں ميں زمينيں تقسیم کيتیاں گئیاں۔ وسطی ایشیائی مسلم ملکاں تو‏ں تعلقات مستحکم کیتے گئے۔ اقتصادی تعاون تنظیم نو‏‏ں ترقی دتی گئی۔ افغانستان دے بحران نو‏‏ں حل کرانے ميں مدد دتی گئي تے مختلف افغان دھڑاں نے "معاہدۂ اسلام آباد" پہ دستخط کيے۔ انہاں دے دورِحکومت کیت‏‏ی اہ‏م خوبی، پریسلر ترمیم دے تحت نافذ د‏‏ی گئيں امریکی پابندیاں دے باوجود معاشی ترقی دا حصول سی۔ اکتوبر 1999ء وچ نواز شریف نے اس وقت دے فوج دے سربراہ پرویز مشرف نو‏‏ں ہٹا کر نويں فوجی سربراہ دے د‏‏ی تعینا‏‏تی د‏‏ی کوشش کيتی۔ فوج دا کردار قومی سیاست وچ کم کرنے د‏‏ی ایہ دیانتدارانہ کوشش انہاں دے لئی آفت بن گئی تے اک فوج بغاوت دے بعد انہاں د‏‏ی حکومت نو‏‏ں ختم کر دتا گیا۔

سیاست وچ

پڑھن توں بعد نواز شریف سیاست چ آگئے۔ اصغر خان دی تحریک استقلال وچ آگئے۔ جنرل ضیاالحق نے اوہناں چ گن دیکھدیاں ہویاں اوہناں نوں صوبہ پنجاب چ خزانے دا وزیر بنا دتا۔ ایس دوران اوہ کھیلاں دے وزیر وی لگے رہے۔

وزیر اعلا پنجاب

اوہ اپریل 1985 نوں پنجاب دے وزیر اعلا بݨ گئے ۔ 1988 دے چناؤ وچ اوہ جت کے فیر پنجاب دے وزیر اعلا بݨ گئے ۔

وزیر اعظم پاکستان

نواز شریف نوں 1 نومبر 1990 نوں پاکستان دے وزیر اعظم دے طور تے چنیا گیا جدوں اوہناں دی پارٹی نے پاکستان پیپلز پارٹی نوں چناؤ چ ہرا دتا۔ 18 اپریل 1993 نوں صدر غلام اصحق خان نے نواز شریف نوں وزیر اعظم دے عہدے توں ہٹا دتا۔ پاکستان دی سپریم کورٹ نے صدر غلام اسحق خان دے اس حکم نوں غلط قرار دے دتا تے نواز شریف نوں وزیر اعظم دے عہدے تے دوبارہ بٹھا دتا پر اوہناں لئی حلات خراب کردتے گئے۔ ایس لئی فوج دی مداخلت نال صدر غلام اسحاق خان تے نواز شریف نوں اپنے عہدے چھڈنے پئے ۔

وڈے کم

وزیر اعظم دے طور تے اوہناں نے اقتصادی اصلاحات کیتیاں روزگار دے کم کاج دے نویں رستے پیدا کیتے اسلام آباد توں لہور نوں ملان آلی 333 کلومیٹر لمبی موٹر وے بنوائی۔

دوجی واری وزیر اعظم

فروری 1997 نوں نواز شریف بڑے مینڈیٹ نال دوجی باری پاکستان دے وزیر اعظم بن گئے۔ وزیر اعظم بنن توں بعد اوہناں نے آئین چ بدلی کردیاں ہوئیاں 58-2b نوں ختم کر دتا تے پارٹی چھڈن بدلن تے وی روک لا دتی۔ صدر فاروق لغاری نوں اقتدار چھڈنا پیا۔ اسلام آباد نوں لہور نال ملان آلی موٹر وے پوری کیتی۔

پاکستان ستویں ایٹمی طاقت

نواز شریف دا سبھ توں وڈا کارنامہ پاکستان نوں 7 ویں ایٹمی طاقت بناونا اے جد 28 مئی 1998 نوں ہندستان دے ایٹمی تعماکیاں دے جواب چ اوہناں نے 6 ایٹمی تعماکے کروائے۔ ایہدے نال دیس چ اوہناں دی ساکھ چ وادھا ہوگیا۔

کارگل دی لڑای

نواز شریف ہندستان نال تعلقات ٹھیک کرنا چاہ رہے سن پر جنرل مشرف نوں ایہ گل چنگی نہ لگی۔ جنرل مشرف نے نواز شریف نوں دسے بغیر ای کارگل تے بھارتی فوج نال لڑائي شروع کردتی۔

مشرف دی بغاوت

12 اکتوبر 1999 نوں نواز شریف نے جنرل مشرف نوں فوج آرمی چیف دے عہدے توں لاہ دتا۔ پر جنرل مشرف نے ایس حکم نوں نہ منیا تے آئین نوں توڑدیاں ہویاں اقتدار تے قبضہ کر لیا۔ نواز شریف نوں قید کر لیا گیا تے اوہناں تے جہاز اغواء کرن دا مقدما بنا دتا گیا۔

دیس نکالا

نواز شریف نوں پہلاں تے جیلاں چ رکھیا گیا فیر اوہناں نوں دیسوں کڈھ کے سعودی عرب پعیج دتا گیا۔ ایس دوران اوہناں دے ابا جی محمد شریف مر گئے تے اوہناں نوں لہور چ دبیا گيا پر نواز شریف تے اوہناں دے ٹبر دے ہور لوک پاکستان نئیں آئے۔ 10 ستمبر 2007 نوں اوہنہاں پاکستان آئے پر اوہناں نوں اسلام آباد دے ہوائی اڈے توں واپس پعیج دتا گیا۔

فوج د‏‏ی طرف تو‏ں انہاں د‏‏ی حکومت ختم ہونے دے بعد انہاں اُتے مقدمہ چلا، جو "طیارہ سازش کیس" دے ناں تو‏ں مشہور ہويا۔ اس وچ اغوا تے قتل دے الزامات شامل سن ۔ فوج دے نال اک خفیہ معاہدے دے بعد سعودی عرب چلے گئے۔ 2006ء وچ میثاق جمہوریت اُتے بے نظیر بھٹو تو‏ں مل ک‏ے دستخط کیتے تے فوج حکومت دے خاتمے دے عزم دا اعادہ کيتا۔ 23 اگست، 2007ء نو‏‏ں عدالت عظمٰی نے شریف خاندان د‏‏ی درخواست اُتے فیصلہ سنا‏تے ہوئے انہاں د‏‏ی وطن واپسی اُتے حکومت‏ی اعتراض رد کردے ہوئے پورے خاندان نو‏‏ں وطن واپسی د‏‏ی اجازت دے دی۔^[۲۰][۲۱]

ایمرجنسی

ایمرجنسی دے نفا ذ توں بعد نواز شریف اپنے خاندان دے ہمراہ سعودی عرب دے پرویز مشرف اُتے دباؤ دے نتیجے وچ 25 نومبر، 2007ء نو‏‏ں لہور پہنچ گئے۔^[۲۲]

انتخابات 2013ء

2013 ء دے عام انتخابات وچ مسلم لیگ ن نے واضح اکثریت حاصل کيتی۔ اس بنا اُتے اوہ تیسری بار وزیر اعظم پاکستان دے عہدے اُتے فائز ہوئے۔

ایف آئی آر

انقلاب مارچ دے دوران وچ پاک فوج دے سربراہ جنرل راحیل شریف د‏‏ی مداخلت تو‏ں سانحہ ماڈل ٹاؤن دے دوران وچ شہید ہونے والے 14 افراد دے قتل تے 90 تو‏ں ودھ دے شدید زخمی ہونے والےآں نو‏‏ں انصاف دلانے دے لئی وزیر اعظم پاکستان میاں محمد نواز شریف سمیت 9 افراد دے خلاف قتل د‏‏ی ایف آئی آر درج ہوئی۔^[۲۳]

2008 دے چناؤ تے نواز شریف دی واپسی

مشرف سرکار نے 2008 دے شروع چ چناؤ کرائے نواز شریف چناؤ توں پہلاں نومبر 2007 نوں پاکستان پہنچے۔ اوہناں نوں چناؤ چ حصہ لین دی اجازت نئیں سی پر اوہناں دی پارٹی پاکستان مسلم لیگ ن نے ایس چناؤ چ حصہ لیا تے مسلم لیگ ن چناؤ وچ پنجاب دی سبھ توں وڈی پارٹی بن گئی تے نواز شریف دا پرھا شہباز شریف ایتھے حکومت بناون چ کامیاب ہو گیا۔ نواز شریف نے ایہ چناؤ اپنے پچھلے کماں تے عدالتاں، خاص طور تے چودھری افتخار دا ساتھ دین تے جتے سن۔

چیف جسٹس دی بحالی تے لانگ مارچ

نواز شریف تے زرداری نے ججاں دی بحالی دا معاہدا کیتا ہویا سی پر زرداری اپنی گل توں مکر گیا تے ایس وجہ توں دوناں پارٹیاں دے درمیان دوری پیدا ہو گئی۔ زرداری نے سپریم کورٹ دی مدد نال ن لیگ دی سرکار پنجاب چ 25 فروری 2009 نوں ختم کرا دتی۔ پورے دیس چ جہدے خلاف بہت وڈا احتجاج ہویا۔ اوس ویلے ن لیگ دوجیاں پارٹیاں نال مل کے ججاں نوں بحال کروان دی کوشش کر رہی سی تے اسلام آباد چ دھرنا وی دتا۔ نواز شریف نوں لانگ مارچ توں روکن لئی اوہناں نون لہور چ اوہناں دے کعر چ بند کر دتا گیا۔ نواز شریف نے 15 مارچ 2009 نوں لوکاں نوں اپیل کیتی کہ اوہ اسلام آباد ول مارچ کرن تاکہ مشرف دی لائے ہوئے ججاں نوں ہٹایا جاوے۔ اوہ جرت کر کے کعروں باہر نکل آئے۔ پولیس نے اوہناں نوں روکن دی بڑی کوشش کیتی پورے پاکستان نوں کنٹینر لا کے بند کر دتا گیا۔ اسلام آباد جان آلے سارے راہ بند سی۔ لوک اوہناں نال ملدے گئے۔ ہلے اوہ گجرانوالہ توں پچھے ای سی کہ سرکار نے اوہناں دی گل من لئی تے چیف جسٹس افتخار چوہدری نوں دوبارہ نوکری تے بلا لیا گیا۔

2013 دے الیکشن تے تیجی واری وزیراعظم

11 مئی 2013 نوں پاکستان وچ عام انتخابات ہوئے جیہدے نتیجے وچ مسلم لیگ بڑی اکثریت نال جِتی تے 5 جون 2013 نوں نواز شریف تیجی واری پاکستان دے وزیراعظم بن گئے۔ پاکستان وچ تیجی واری وزیراعظم بݨݨ دا اعزاز حلے تک اوہناں نوں ای حاصل اے ۔ مسلم لیگ ن نے پنجاب تے بلوچستان وچ وی حکومت بنائی۔ سپریم کورٹ آف پاکستان نے نواز شریف نوں پاناما کیس چ 28 جولائی 2017 نوں وزیر اعظم دے عُہدے توں ہٹا دتا تے نااہل کر دتا۔

نااہلی

تفصیلی لی لئی ویکھو: پاناما دستاویزات (پاکستان)
نواز شریف پانامہ کیس د‏‏ی سماعت دے بعد 28 جولائ‏ی 2017ء نو‏‏ں نااہل قرار پائے۔

ہور دیکھو

• لسٹ وزرائے اعظم پاکستان
• وزیر اعظم پاکستان

حوالے

1. subject named as: Nawaz Sharif — object stated in reference as: born December 25, 1949, Lahore, Pakistan) — Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Nawaz-Sharif — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اگست ۲۰۲۰ — عنوان : Encyclopædia Britannica
2. ESPNcricinfo.com player ID: https://www.espncricinfo.com/ci/content/player/42259.html — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اگست ۲۰۲۰
3. Gran Enciclopèdia Catalana ID (former scheme): https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-20987174.xml — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اگست ۲۰۲۰ — ناشر: Grup Enciclopèdia
4. NNDB people ID: https://www.nndb.com/people/567/000162081/ — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اگست ۲۰۲۰
5. The Times of India topic ID: https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Nawaz-Sharif — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اگست ۲۰۲۰ — عنوان : The Times of India
6. Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000019688 — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ اگست ۲۰۲۰
7. object stated in reference as: 1949
8. subject named as: Nawaz Sharif — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۵ اپریل ۲۰۲۲
9. سوڈوک شناختی: https://www.idref.fr/121181030 — اخذ شدہ بتاریخ: ۴ مارچ ۲۰۲۰ — عنوان : Identifiants et Référentiels — ناشر: Agence bibliographique de l'enseignement supérieur
10. https://www.aps.org/publications/apsnews/199812/zero-gravity.cfm
11. https://www.hurriyetdailynews.com/pakistani-pm-receives-the-order-of-the-republic-medal-of-turkey-54588
12. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Mittal لئی۔
13. Hassan, Syed Shoaib (12 مارچ2009). "Profile: Nawaz Sharif". BBC News. https://web.archive.org/web/20181226094610/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/6959782.stm. Retrieved on
    27 اکتوبر 2012. 
14. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے BBC-1999_coup لئی۔
15. Celia W. Dugger (14 اکتوبر 1999)۔ "Pakistan Calm After Coup; Leading General Gives No Clue About How He Will Rule"۔ نیو یارک ٹائمز۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 27 اکتوبر 2012  الوسيط |url-status= تم تجاهله (معاونت); تحقق من التاريخ في: |access-date=, |date= (معاونت)
16. "Nawaz Sharif"۔ Encyclopædia Britannica on-line۔ 1 جون 2003۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 5 ستمبر 2012  الوسيط |url-status= تم تجاهله (معاونت); تحقق من التاريخ في: |access-date=, |date= (معاونت)
17. Lieven, Anatol (2011). Pakistan: A Hard Country. PublicAffairs, 244. ISBN 978-1-61039-021-7. 
18. Jaleel, Muzamil (6 جون 2013). "As Nawaz Sharif becomes PM, Kashmir gets voice in Pakistan power circuit". The Indian Express. https://web.archive.org/web/20181226094547/http://archive.indianexpress.com/news/as-nawaz-sharif-becomes-pm-kashmir-gets-voice-in-pakistan-power-circuit/1125778. Retrieved on
    14 جون 2013. 
19. نواز شریف - گلوبل سکیورٹی
20. روزنامہ نیشن، 24 اگست 2007ء، "They can come back"
21. روزنامہ نیشن، 24 اگست 2007ء، "Friend turned foe"
22. روزنامہ نیشن، 26 نومبر 2007ء، "نواز شریف د‏‏ی واپسی"
23. شریف برادران دے خلاف قتل د‏‏ی ایف آئی آر

ہور مطالعہ تے مآخذ

• Boone, Jon (17 مئی 2013). "Nawaz Sharif: A rightwing tycoon who has won over leftist liberals – for now". Editorial and special report published by American journalist Jon Boone. The Guardian, Pakistan Bureau (Islamabad: The Guardian, Pakistan Bureau). https://web.archive.org/web/20181226094551/https://www.theguardian.com/world/2013/may/17/nawaz-sharif-pakistan-profile.. Retrieved on
  11 جنوری 2015. 

Nawaz sharif Pakistan Wich waday pemainay othay corruption kar chukya ay

• "BBC: Profile of Nawaz Sharif". BBC News. 11 دسمبر 2000. https://web.archive.org/web/20181226094553/http://news.bbc.co.uk/2/hi/world/south_asia/472836.stm%20/default.stm. Retrieved on
  15 ستمبر 2012. 

• "BBC, Timeline: Pakistan's political rivals". BBC News. 26 ستمبر 2007. https://web.archive.org/web/20181226094608/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/7014433.stm%20. Retrieved on
  15 ستمبر 2012. 

• "Nawaz Sharif becomes Prime Minister"۔ Story of Pakistan۔ 19 مارچ 2012 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 ستمبر 2012  تحقق من التاريخ في: |access-date=, |archive-date= (معاونت)
• "Pakistan Muslim League (Nawaz Group) Pakistan"۔ پی ایم ایل-این۔ ۰۸ جون ۲۰۱۲ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 ستمبر 2012  تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
• "PML N – Nawaz Sharif's Profile"۔ elections.com.pk۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 ستمبر 2012  الوسيط |url-status= تم تجاهله (معاونت); تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
• "Nawaz Sharif in 2008". Canadian Broadcasting Corporation. 18 اگست 2008. https://web.archive.org/web/20181226094550/https://www.cbc.ca/news/world/embattled-musharraf-resigns-as-pakistan-s-president-1.732943?ref=rss%20. Retrieved on
  15 ستمبر 2012. 

• Cooper, Helene; Mazzetti, Mark (20 جولائ‏ی 2009). "Nawaz Sharif". نیو یارک ٹائمز. https://web.archive.org/web/20181226094607/https://archive.nytimes.com/www.nytimes.com/pages/topics/index.html. Retrieved on
  15 ستمبر 2012. 

• Martin Williamson (28 نومبر 2007)۔ "Cricket tragics: Eleven politicians who would have preferred to have been watching cricket instead"۔ ای ایس پی این کرک انفو۔ ۲۶ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 15 ستمبر 2012  الوسيط |url-status= تم تجاهله (معاونت); تحقق من التاريخ في: |access-date=, |date= (معاونت)

باہرلے جوڑ

• Official website
• PML(N)

سیاسی عہدہ
پیشرو صادق حسین قریشی	وزیر اعلیٰ پنجاب 1985–1990	جانشین غلام حیدر واواں
پیشرو غلام مصطفیٰ جتوئی قائم مقام	وزیر اعظم پاکستان 1990–1993	جانشین بلخ شیر مزاری قائم مقام
پیشرو بلخ شیر مزاری قائم مقام	وزیر اعظم پاکستان 1993	جانشین معین الدین احمد قریشی قائم مقام
پیشرو بینظیر بھٹو	قائد حزب اختلاف 1993–1996	جانشین بینظیر بھٹو
پیشرو معراج خالد قائم مقام	وزیر اعظم پاکستان 1997–1999	جانشین پرویز مشرف as چیف ایگزیکٹیو پاکستان
پیشرو شاہد حامد قائم مقام	وزیر دفاع پاکستان 1997–1999	جانشین پرویز مشرف
پیشرو سرتاج عزیز	وزیر خزانہ پاکستان قائم مقام 1998	جانشین اسحاق ڈار
پیشرو میر ہزار خان کھوسو قائم مقام	وزیر اعظم پاکستان 2013–2017	جانشین شاہد خاقان عباسی
	وزیر دفاع پاکستان 7 جون 2013–26 نومبر 2013	جانشین خواجہ محمد آصف
Party political offices
پیشرو فدا محمد خان	رہنما پاکستان مسلم لیگ-نواز 1993–1999	جانشین کلثوم نواز شریف
پیشرو شہباز شریف	رہنما پاکستان مسلم لیگ-نواز 2011–2017ء	جانشین شہباز شریف
موجودہ