سریندر کور (جم: 25 نومبر 1929ء - وفات: 14 جون 2006ء) پنجابی گلوکارہ تے نغما نگار سن ۔ اوہناں نے بنیادی طور تے پنجابی لوک گیت گائے، جتھے انہاں نوں صنف دی رہنمائی کرنے تے اسنوں مقبول بنانے دا سہرا دتا جاندا اے، سریندر کور نے 1948ء تے 1952ء دے درمیان ہندی فلماں دے کچھ ہندی فلماں دے لئی وی گانے گائے۔ پنجابی موسیقی وچ انہاں دی شراکت دے لئی،انہاں نوں پنجاب دی بلبل دا خطاب ملا۔1984ء وچ سنگیت ناٹک اکیڈمی ایوارڈ تے 2006ء وچ پدم شری اعزاز حاصل کيتا۔ [۲][۳][۴][۵]
مڈھلا جیون
سریندر کور برطانوی راج وچ پنجاب دے راجگڑھ لہور وچ اک پنجابی سکھ گھرانے وچ پیدا ہوئیاں۔ اوہ دو مشہور پنجابی گلوکار، پرکاش کور دی بہن تے ڈولی گلیریا دی والدہ سن۔ اس دی تن بیٹیاں سن جنہاں وچوں ڈولی گلیریا سب توں وڈی نيں۔[۶] سریندر کور پنجابی لوک موسیقی دی ممتاز شخصیت رینو راجنہاں توں متاثر سی۔
پیشا ورانا زندگی
سریندر کور نے اگست 1943ء وچ لہور ریڈیو اُتے براہ راست نغمہ پیش کر کے اپنے پیشہ وڑانٓ زندگی دا آغاز کيتا تے 31 اگست 1943ء ناں، انہاں نے تے انہاں دی وڈی بہن، پرکاش کور نے پہلا نغمہ، "ماون تے دھیان رال بیتھیان"یچ یم وی دے لئی پیش کیا، ايسے دے نال اوہ برصغیر پاک و ہند وچ سپر اسٹار دے طور اُتے ابھراں۔[۷][۳]
بیماری تے وفات
سریندر کور 2004ء وچ پنچکولا وچ آباد ہوگئياں، جنہاں دا مقصد چندی گڑھ دے نیڑے زیرک پور وچ اک مکان تعمیر کرنا سی۔ اس دے نتیجے وچ ، 22 دسمبر 2005ء ناں، انہاں نوں دورہ قلب پيا تے انہاں نوں جنرل اسپتال، پنچکول وچ داخل کرایا گیا ۔[۸] پر، بعد وچ ، اوہ صحت یاب ہوئیاں تے ذاتی طور اُتے جنوری 2006ء وچ پدم شری اعزاز لینے دہلی چلی گئياں۔ ایہ تے گل اے کہ اوہ انہاں واقعات توں تکلیف توں واقف سی جیہنے پنجابی موسیقی وچ بے مثال شراکت دے باوجود اس اعزاز وچ اِنّے عرصے تک تاخیر کيتی۔ لیکن جدوں اسنوں ایوارڈ ملیا تاں وی انھاں افسوس ہويا کہ اس دے لئی نامزدگی ہریاݨا توں آئی اے نہ کہ پنجاب توں جس دے لئی انہاں نے پنج دہائیاں توں انتھک محنت کيتی۔[۹]
2006ء وچ ، اک طویل بیماری نے انہاں نوں امریکا وچ علاج کروان تے مجبور کيتا۔ سریندر کور14 جون 2006ء نوں 77 سال دی عمر وچ نیو جرسی دے اک اسپتال وچ انتقال کر گیئں۔ انہاں دے تن بیٹیاں سن، انہاں وچ سب توں وڈی، گلوکارہ ڈولی گلیریا جو پنچکولا وچ رہندیاں نيں، اس توں بعد نندینی سنگھ تے پرمودنی جگگی، دونے نیو جرسی وچ آباد نيں۔[۳] انہاں دی وفات توں بعد بھارت دے وزیر اعظم منموہن سنگھ نے انھاں "پنجاب دی بلبل" تے "پنجابی لوک موسیقی تے مقبول موسیقی وچ اک افسانوی تے پنجابی راگ وچ اک رجحان ساز" دے طور اُتے بیان کيتا۔ تے ہور کہیا، "مینوں امید اے کہ انہاں دی لازوال آواز دوسرے فنکاراں نوں پنجابی لوک میوزک دی صحیح روایت اُتے عمل کرنے دی تحریک دے گی"۔
ایوارڈ تے پہچان
آرٹس وچ انہاں دی شراکت دے لئی انہاں نوں سنگیت ناٹک اکیڈمی ایوارڈ دتا گیا سی ایہ ایوارڈ انڈیا دی نیشنل اکیڈمی آف میوزک، ڈانس اینڈ تھیٹر دے سنگیت ناٹک اکیڈمی نے دتا سی ۔ [۱۰] 2006 ء وچ آرٹ وچ انہاں دی شراکت دے لئی انہاں نوں ملینیم پنجابی گلوکار ایوارڈ تے پدما شری ملا۔ سال 2002ء وچ گرو نانک دیو یونیورسٹی نے انہاں نوں ڈاکٹریٹ دی ڈگری توں نوازیا سی۔[۸]
میراث
سریندر کور دی زندگی تے کماں توں متعلق دوردرشن دستاویزی فلم 2006ء وچ جاری دی جس دا عنوان "پنجاب دتی کوئل" سی۔ بعد وچ انہاں نے دور درشن قومی ایوارڈ جِتیا سی ۔ پنجاب دی پنج سوانیاں دے بارے وچ پریت انڈر ڈھلوں دی لکھی ہوئی کتاب وچ جس دا پہلا ناں اوہ سریندر کور نيں۔[۱۱]
باہرلے جوڑ
حوالے