تغلق خاندان جاں راج ٹبر دلی سلطنت اُتے راج کرن والا اک ترک مسلمان ٹبر سی ۔ اس ٹبر نے خلجی خاندان دے بعد 1320ء توں 1413ء تک دلی دے تخت اتے راج کیتا ۔
تغلق (تغلق) اصل وچّ کسے قوم دا نام نہیں سی۔ اس جانادن دے بانی غیاث الدین دا نام غازی تغلق سی۔ اسے دے نام تے اس چاندان دا نام پے گیا۔ اتہاسکار ابن بطوطہ دے مطابق تغلق نسل دے لوک کرونا ترک سن جو سندھ تے ترکستان دے وچکار دے پہاڑی علاقے وچّ رہندے سن۔ مارکوپولو دا مت ہے کہ ایہ ہندو ماواں اتے تاتار پیؤآں دی اولاد سن۔[۴]
ہندوستان وچ خلجی خاندان دے بعد سلطان غیاث الدین تغلق نے دہلی اُتے تغلق خاندان دی حکومت قائم کيتی۔ ایہ خاندان 1413ء تک حکمران رہیا۔ تے اس دے بعد سید خاندان بر سر اقتدار آیا۔
تغلق خاندان دے دو بادشاہ زیادہ نامور ہوئے نيں۔ سلطان محمد عادل بن تغلق شاہ اک سخت گیر حاکم سن ۔ متعصب مؤرخاں نے اسنوں پاگل کہیا اے مگر ایہ درست نہیں- اس نے چند غلط تے ناممکن العمل اقدام ضرور کیے- مثلاً پایۂ تخت دہلی توں دولت آباد منتقل کيتا- خراسان تے چین اُتے ناکام حملہ کيتا۔
سلطان محمد عادل بن تغلق شاہ کے زمانے وچ مشہور عرب سیاح ابن بطوطہ ہندوستان آیا۔ تے نو برس ایتھے رہیا۔
سلطان فیروز شاہ تغلق اس خاندان دا سب توں ممتاز بادشاہ گزریا اے، جو بہت دیندار تے منصف مزاج سی۔ تمام زندگی رفاہ عامہ دے کماں تے علم دی ترویج و ترقی وچ کوشاں رہیا۔ بے شمار ہسپتال، مسیتاں، یتیم خانے، سراواں تے مدارس قائم کیتے۔ بے کاری نوں دور کرنے دی خاطر دریاواں اُتے پل بند ہويا کر ملک وچ نہراں کھدواواں تاکہ زراعت ودھے۔ تے عوام خوشحال ہون۔ سخت سزاواں، منسوخ کر دتیاں۔ سلطان فیروز شاہ تغلق دے بعد خاندان تغلق دا زوال شروع ہويا تے 1398ء وچ امیر تیمور بیگ گورکانی نے رہی سہی طاقت دا خاتمہ کر دتا۔ تیمور جاندے وقت سید خضر خان ابن ملک سلیمان نوں نائب بنا کے چھڈ گیا۔ گو آخری بادشاہ سلطان ناصر الدین محمود شاہ تغلق نے جلد ہی دہلی اُتے دوبارہ قبضہ کر لایا، لیکن 1413ء وچ اس دی وفات دے بعد تغلق خاندان دا بالکل خاتمہ ہوئے گیا۔ تغلق عہد دی اک قابل قدر خصوصیت ایہ اے کہ دکنی بولی اُتے شمالی ہند دی بولی دا مستقل تے نمایاں اثر ايسے دور وچ ہويا۔
سلاطین تغلق
- دہلی سلطنت دو حصےآں وچ بٹ گیاـ اک مشرقی حصہ جو سنتری رنگ دے خانے وچ واضع کيتا گیا اے تے اس دا راجگڑھ فیروزآباد سیـ
- دوسرا مغربی حصہ جو پیلے رنگ دے خانے وچ واضع کيتا گیا اے تے اس دا راجگڑھ دہلی سیـ
مورتاں
بادشاہ
== حوالے ==
jpg.jpg)
