Żelechowa

Żelechowa
	jednostka pomocnicza Szczecina
	; Dom Kombatanta im. M. Boruty Spiechowicza
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Miasto	Szczecin
Dzielnica	Północ
SIMC	0978711
Powierzchnia	3,8 km²
Populacja (2021); • liczba ludności	; 14 258
• gęstość	3732 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 91
Tablice rejestracyjne	ZS
	Położenie na mapie Szczecina;
	53°27′44,64″N 14°34′31,08″E/53,462400 14,575300
	Multimedia w Wikimedia Commons

Żelechowa – część miasta i osiedle administracyjne Szczecina, będące jednostką pomocniczą miasta, położone w dzielnicy Północ. Granicę obszaru stanowią: ul. Bandurskiego, ul. Królewskiego („Trasa Północna”), potok Sienniczka, ul. Bogumińska, ogrody działkowe za ul. Hożą, tereny przemysłowe przy ul. Widuchowskiej, rzeka Odra, ul. Gościsława, trasa kolejowa Szczecin-Police i ul. Komuny Paryskiej. W skład osiedla wchodzi również Sienno (ul. Łączna).

Według danych z 2021 r. na osiedlu na pobyt stały zameldowanych było 14 258 osób^[2].

Historia i zabudowa

Dzielnica dzieli się na dwie części, przedzielone ulicą Obotrycką: górną (położoną po zachodniej części Obotryckiej, w której zabudowie przeważają domy jedno i dwurodzinne, budowane od lat 70. XX wieku do dzisiaj) oraz dolną (położoną po wschodniej części Obotryckiej, gdzie przeważa zabudowa przedwojenna, domy robotnicze z lat 20. i 30. XX wieku oraz powstają nowe osiedla wielorodzinne).

Nazwę Żelechowa wprowadzono urzędowo w 1946 roku, zastępując niemiecką nazwę Züllchow^[3].

Obszary zielone

Osiedle położone na wschodnich stokach Wzgórz Warszewskich – kilka ciekawych krajobrazowo miejsc z punktami widokowymi w okolicach Sienna (wzgórza przy ul.Łącznej/Kormoranów/Piaskowej) i Słowiczego Stawu. Na terenie osiedla znajduje się kilka parków-cmentarzy poniemieckich, z których większość nagrobków została zatopiona w Stawie Brodowskim przy ul.Wilczej.

Park Brodowski – uporządkowany i oświetlony;
Park przy ul. Ostrowskiej – z pomnikiem ku czci mieszkańców poległych w I wojnie światowej i zachowanymi licznymi płytami nagrobnymi w różnym stanie, uporządkowany;
Park przy ul. Hożej – uporządkowany;
Park przy ul. Obotryckiej – uporządkowany, oświetlony;
Park Tilebeinów – przy ul. Dębogórskiej, zaniedbany.
Stawy Bliźniaki – przy ul. Studziennej, zaniedbane.

Ludność

Liczba ludności osiedla Żelechowa od 2008 r.
Źródło: Portal systemu informacji przestrzennej miasta Szczecin^[2]

Samorząd mieszkańców

Rada Osiedla Żelechowa liczy 15 członków^[4]. W wyborach do rad osiedli 20 maja 2007 roku udział wzięło 246 głosujących, co stanowiło frekwencję na poziomie 2,12%^[5]. W wyborach do rady osiedla 13 kwietnia 2003 udział wzięło 269 głosujących, co stanowiło frekwencję 2,41%^[6].

Samorząd osiedla Żelechowa został ustanowiony w 1990 roku^[7].

Transport

Droga, której odcinek stanowi ul. Obotrycka, przebiegająca przez osiedle z południa na północ, łączy centrum Szczecina z osiedlami Niebuszewo i Bukowo, wsią Przęsocin i miastem Police (Mścięcino i Stare Miasto).
Droga, której odcinek stanowi ul. Dębogórska, przebiegająca przez osiedle z południa na północ, łączy centrum Szczecina z osiedlami Drzetowo, Golęcino-Gocław, Stołczyn, Skolwin i miastem Police.
Droga, której odcinek stanowią ul. Robotnicza, Hoża i Łączna, przebiegająca ze wschodu na zachód, łączy tereny nadodrzańskie z Warszewem.
obwodnica śródmiejska Szczecina – w budowie (odcinek żelechowski to ul. Przyjaciół Żołnierza)