Zeta Pegasi
| ζ Peg
|
Położenie w gwiazdozbiorze
|
| Dane obserwacyjne (J2000)
|
| Gwiazdozbiór
|
Pegaz
|
| Rektascensja
|
22h 41m 27,7s[1]
|
| Deklinacja
|
+10° 49′ 53″[1]
|
| Paralaksa (π)
|
0,01596 ± 0,00019″[2]
|
| Odległość
|
204,4 ± 2,5 ly
62,66 ± 0,76 pc
|
| Wielkość obserwowana
|
3,41m[1]
|
| Ruch własny (RA)
|
77,22 ± 0,17 mas/rok[1]
|
| Ruch własny (DEC)
|
−11,38 ± 0,15 mas/rok[1]
|
| Prędkość radialna
|
6,10 ± 0,30 km/s[1]
|
| Charakterystyka fizyczna
|
| Typ widmowy
|
B8 V
|
| Masa
|
3,3–3,5 M☉[3]
|
| Promień
|
4,0 R☉[3]
|
| Metaliczność [Fe/H]
|
0,06 ± 0,04[2]
|
| Wielkość absolutna
|
–0,57m[2]
|
| Jasność
|
227 L☉[3]
|
| Okres obrotu
|
<14 d[3]
|
| Prędkość obrotu
|
140 km/s[3]
|
| Wiek
|
~260 mln lat[3]
|
| Temperatura
|
11 190 K[3]
|
| Alternatywne oznaczenia
|
|
|
Zeta Pegasi (ζ Peg, Homam) – gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza, odległa od Słońca o około 204 lata świetlne[4].
Nazwa
Gwiazda ta wraz z niedaleką Ksi Pegasi (bliskość jest tylko pozorna) tradycyjnie nosiła nazwę Homam, która wywodzi się od arabskiego سعد الهمام saʿd al-humām, co oznacza „szczęśliwe gwiazdy bohatera” i przypuszczalnie odnosi się do Perseusza[3][5]. Współcześnie jest używana tylko w odniesieniu do pierwszej gwiazdy i Międzynarodowa Unia Astronomiczna zatwierdziła użycie nazwy Homam dla określenia Zeta Pegasi[6].
Charakterystyka
Homam to błękitna gwiazda należąca do typu widmowego B8, sklasyfikowana jako gwiazda ciągu głównego, lecz prawdopodobnie kończy ona już syntezę wodoru w hel w jądrze i jest w rzeczywistości podolbrzymem. Jej temperatura to 11 190 K, ma ona promień równy 4 R☉ i masę od 3,3 do 3,5 masy Słońca. Jej metaliczność jest o około 40% niższa od słonecznej, nie emituje ona promieniowania rentgenowskiego. Jest to także wolno pulsująca gwiazda zmienna, która nieznacznie zmienia obserwowaną wielkość gwiazdową, o 0,00049m w okresie 22,95 h[3].
Zeta Pegasi ma czterech optycznych kompanów. Składnik B o obserwowanej wielkości gwiazdowej 11,6m jest odległy na niebie o 57,9 sekundy kątowej (pomiar z 2007 r.)[7], jego obserwowany ruch własny ukazuje, że nie jest on związany z jaśniejszą gwiazdą[3]. Składnik C o wielkości 12,09m, odległy o 175,8″ (pomiar z 2009)[7] w ciągu stulecia obserwacji tylko nieznacznie zmienił względne położenie, co wskazuje że może być związany grawitacyjnie z zetą Pegasi[3]. Jeśli faktycznie tak jest, to gwiazda jest pomarańczowym karłem typu K6[3] lub K5[8], oddalony od głównego składnika o 11 tysięcy jednostek astronomicznych i okrążający go w czasie 600 tysięcy lat; układ ten byłby wszakże słabo związany i mogłoby go łatwo rozerwać oddziaływanie innych gwiazd[3]. Pozostali towarzysze zety Pegasi to składnik D o wielkości 12,13m odległy o 146,9″[7][9] i składnik E o wielkości 13,4m, oddalony o 62,3″[7].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Zeta Pegasi w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b c Anderson E., Francis C.: HIP 112029. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-05-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Jim Kaler: HOMAM (Zeta Pegasi). [w:] STARS [on-line]. 2007-11-16. [dostęp 2017-05-14]. (ang.).
- ↑ F. VanF.V. Leeuwen F. VanF.V., Validation of the new Hipparcos reduction, „Astronomy & Astrophysics”, 474 (2), 2007, s. 653–664, DOI: 10.1051/0004-6361:20078357, ISSN 0004-6361 [dostęp 2024-09-09] .
- ↑ Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 327–328. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-02-01. [dostęp 2017-05-14].
- ↑ a b c d Mason et al.: WDS J22415+1050A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.
- ↑ StKM 1-2035 w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ TYC 1155-411-1 w bazie SIMBAD (ang.)
Linki zewnętrzne
- Homam. Alcyone ephemeris. [dostęp 2017-05-14]. (ang.).
