Zespół dominikański w Żółkwi

Zespół dominikański w Żółkwi
obecnie cerkiew pw. św. Jozafata Kuncewicza Biskupa i Męczennika

Храм святого священномученика Йосафата Кунцевича

nr rej. 46-227-0004, 46-227-0005, 46-227-0006, 46-227-0007, 46-227-0008
Widok od strony wschodniej
Państwo	Ukraina
Miejscowość	Żółkiew
Wyznanie	greckokatolickie
Kościół	greckokatolicki
Historia Data rozpoczęcia budowy kościół 1653, klasztor 1754 Data zakończenia budowy kościół 1655, klasztor 1792 Data poświęcenia 1677 Poprzednie wyznanie katolickie/rzymskokatolicki
Położenie na mapie Żółkwi Zespół dominikański w Żółkwi obecnie cerkiew pw. św. Jozafata Kuncewicza Biskupa i Męczennika
Położenie na mapie Ukrainy Zespół dominikański w Żółkwi obecnie cerkiew pw. św. Jozafata Kuncewicza Biskupa i Męczennika
Położenie na mapie obwodu lwowskiego Zespół dominikański w Żółkwi obecnie cerkiew pw. św. Jozafata Kuncewicza Biskupa i Męczennika
50°03′21″N 23°58′14″E

Zespół dominikański w Żółkwi – kościół i klasztor dominikanów znajdujący się w Żółkwi na Ukrainie Zachodniej.

W 1994 kościół przekazano grekokatolikom i jest użytkowany jako cerkiew greckokatolicka pw. św. Jozafata Kuncewicza Biskupa i Męczennika.

Historia

W 1653 kasztelanowa krakowska Teofila z Daniłowiczów Sobieska ufundowała i uposażyła kościół i klasztor dominikanów w intencji zamordowanego w 1652 przez Kozaków po bitwie pod Batohem syna - Marka Sobieskiego, brata późniejszego króla Jana III Sobieskiego. Miało to być drugie mauzoleum rodzinne oraz sanktuarium maryjne. Główne prace w kościele zakończono w 1655^[1], a konsekracja nastąpiła w 1677. Natomiast barokowy klasztor z lat 1754–1792, zwano z racji opiekunów klasztorem królewskim Conventus Regalis. Kościół był niszczony kilkakrotnie przez pożary. Jan III Sobieski ufundował matce Teofili Sobieskiej i bratu Markowi piękne późnobarokowe nagrobki, znacznie zniszczone po 1945, ale zachowane do dzisiaj. Dominikanie jako nieliczni przetrwali kasatę józefińską. W czasach ZSRR zespół pełnił funkcje magazynu i budynków administracyjnych.

• 
  Od strony zachodniej
• 
  Elewacja frontowa
• 
  Klasztor zewnątrz

Architektura i wyposażenie

Kościół zbudowany jest na planie krzyża, ma szeroką nawę i boczne kaplice. Na skrzyżowaniu naw umieszczono małą sygnaturkę. Obecny wygląd fasady to efekt przebudowy w 1833. Zespół otoczony jest murami z basztą w płn.-wsch. narożniku.^[1] Pochodzący stąd obraz Matki Boskiej Żółkiewskiej, koronowany koronami papieskimi w 1929, znalazł się po 1945 w kościele dominikańskim na Służewie w Warszawie^[2].

Zobacz też

• Żółkiew

Przypisy

1. JacekJ. Tokarski JacekJ., Lwów i okolice, Bielsko-Biała: Wyd. Pascal, 2007, s. 299, ISBN 978-83-7304-776-1, OCLC 749499813 .
2. MaciejM. Kluczka MaciejM., Matka Boża Żółkiewska: skromny obraz, bogaty w łaski [online], Misyjne.pl, 12 października 2019 [dostęp 2023-08-24]  (pol.).

Bibliografia

• JacekJ. Tokarski JacekJ., Lwów i okolice, Bielsko-Biała: Wyd. Pascal, 2007, s. 299, ISBN 978-83-7304-776-1, OCLC 749499813 .

Linki zewnętrzne

• Kościół podominikański p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Żółkwi na filmie z drona, 2018.