XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina
XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (również XI Konkurs Chopinowski) – 11. edycja Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, która rozpoczęła się 30 września 1985 w Warszawie. Organizatorem konkursu było Towarzystwo im. Fryderyka Chopina[1].
Charakterystyka konkursu
Wzięło w nim udział 124 pianistów z 32 krajów[2] (w tym 12 z Polski[a])[3]. Rekordowo liczna była grupa pianistów japońskich (26 osób) i amerykańskich (17)[4]. W konkursie mogli uczestniczyć kandydaci w przedziale wieku 16–28 lat[5][6].
Pianiści z Polski na XI Konkursie Chopinowskim[3]
|
Konkurs odbył się w dniach 30 września – 20 października 1985[7]. Składał się z trzech etapów i finału. Zwyciężył pianista rosyjski Stanisław Bunin. Dyrektorem konkursu mianowano Bogumiła Pałasza. Na konkursie po raz pierwszy pojawiły się fortepiany japońskich marek Yamaha oraz Kawai[7], obok dwóch Steinwayów i Bösendorfera[8]. Uczestnicy XI Konkursu Chopinowskiego mogli wybierać spośród tych pięciu instrumentów[7].
Jeden z jurorów, Fu Cong nie zaakceptował wyniku przyznającego zwycięstwo Stanisławowi Buninowi[9] i na znak protestu nie przybył na ostatnie obrady jury oraz nie podpisał werdyktu[7]. Zwycięzca Stanisław Bunin natomiast swoją nagrodę przekazał – jak to określił – „młodym pokoleniom chopinowskich adeptów”[7]. Ministerstwo Kultury i Sztuki, zgodnie z wolą darczyńcy zasiliło wygraną Fundusz Rozwoju Kultury[7].
Konkursowi towarzyszyła zorganizowana wystawa pt. Kolekcje chopinowskie[1]. Towarzystwo im. Fryderyka Chopina zorganizowało w związku z konkursem również I Międzynarodowy Konkurs Płytowy „Grand Prix du Disque Frédéric Chopin”[7]. Ponadto okolicznościowy plakat konkursu zaprojektował Tomasz Szulecki, który na pięciolinii w miejsce nut umiejscowił wierzby, a linie utworzyły poletka, nad którymi świeciła tarcza jesiennego słońca[7].
Polskie Nagrania wydały dziesięć płyt Kroniki konkursu, które ukazywały się sukcesywnie po każdym etapie[8].
Kalendarium
Kalendarz konkursu
|
Faza konkursu |
Data
|
30.09 |
1.10 |
2.10[5] |
3.10[6] |
4.10 |
5.10 |
6.10[10] |
7.10 |
8.10 |
9.10 |
10.10 |
11.10 |
12.10 |
13.10[11] |
14.10 |
15.10[12] |
16.10 |
17.10 |
18.10 |
19.10 |
20.10
|
Koncert inauguracyjny |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
I etap |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
II etap |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
III etap |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Finał |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ceremonia zakończenia |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jury
Do konkursowego przebiegu przesłuchań oraz podziału nagród powołano jury, w następującym składzie[7][b]:
Zasady oceny pianistów
Sposób punktowania i ustalanie listy dopuszczonych do następnego etapu były takie same jak w IX i X Konkursie Chopinowskim[2]. Wyniki II etapu ustalało się na podstawie sumy średnich arytmetycznych ocen uzyskanych przez uczestników w I i II etapie, wyniki III etapu na podstawie sumy średnich arytmetycznych ocen uzyskanych w I, II, i III etapie, zaś wyniki finału na podstawie sumy średnich arytmetycznych ocen uzyskanych w I, II i III etapie oraz finale[2].
Konkurs
Koncert inauguracyjny
30 września w sali Filharmonii Narodowej zainaugurowano XI Konkurs Chopinowski uroczystym koncertem, na którym wykonano Mszę h-moll (BWV 232), Johanna Sebastiana Bacha, z udziałem solistów: Brigitte Linder (sopran), Wiery Baniewicz (alt), Friedera Langa (tenor) i Rolanda Hermanna (baryton) oraz Chóru i Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Kazimierza Korda[3].
I etap
Przesłuchania konkursowe odbyły się w dniach (1–8 października) w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej w kolejności alfabetycznej, począwszy od wylosowanej wcześniej litery „E”[3]. Jako pierwsza wystąpiła w tym etapie Japonka, Mari Ebihara, rozpoczynając swój występ od Nokturnu c-moll[5]. Pianiści w tym etapie mieli do wykonania program przewidziany regulaminem, grając z pamięci wybrane dwie etiudy, nokturn i scherzo[4]. Po zakończeniu przesłuchań tego etapu zebrało się jury celem wyłonienia pianistów zakwalifikowanych do kolejnego etapu.
II etap
Po zakończeniu obrad jury 9 października pod przewodnictwem Jana Ekiera ogłoszono listę 41 pianistów z 14 krajów (w tym 7 Polaków) dopuszczonych do przesłuchań II etapu[13]. Podobnie jak w poprzednim etapie pianiści występowali kolejno w dniach (10–13 października) w dwóch sesjach przedpołudniowej i popołudniowej. Pianiści w II etapie mieli do wykonania w czasie 45 minut jedną z ballad, sześć kolejnych Preludiów z op. 28, jednego walca i jednego poloneza[4]. Przesłuchania tego etapu zakończył 13 października Jugosłowianin Kemal Gekić[11].
III etap
14 października w południe dyrektor międzynarodowych konkursów im. Fryderyka Chopina, Bogumił Pałasz podał listę 15 pianistów z 7 krajów (w tym jedynego Polaka Krzysztofa Jabłońskiego) dopuszczonych do przesłuchań III etapu[4]. W etapie III pianiści mieli do wykonania cykl mazurków i jedną z sonat fortepianowych[4].
Finał
Po zakończeniu występów trzeciego etapu (16 października) zebrało się jury, po czym o godzinie 19 dyrektor Konkursu Bogumił Pałasz podał listę 6 pianistów (w tym Krzysztofa Jabłońskiego) dopuszczonych do finału[14]. Pianiści w finale mieli do wyboru wykonanie jednego z Koncertów fortepianowych Fryderyka Chopina: (f-moll op. 21 lub e-moll op. 11) wraz z towarzyszącą im Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej pod batutą Tadeusza Strugały[14].
Ceremonia zakończenia
W ostatnim dniu XI Konkursu Chopinowskiego (20 października) w godzinach wieczornych w sali Filharmonii Narodowej odbyła się ceremonia zakończenia. Po odczytaniu końcowych wyników przez przewodniczącego jury Jana Ekiera nastąpiło wręczenie medali, nagród specjalnych i okolicznościowych dyplomów[15]. Zwycięzca konkursu Stanisław Bunin po odebraniu medalu powiedział m.in.[15]:
Pragnę gorąco podziękować za umożliwienie mi przeżycia takiej satysfakcji i radości, jaka stała się w Polsce moim udziałem. Będąc w ojczyźnie Chopina, chciałbym wnieść swój symboliczny wkład w dzieło pielęgnowania tradycji związanych z postacią i twórczością i dlatego pragnę pozostawić w Polsce swą nagrodę, która przypadła mi jako laureatowi. Niech służy młodym pokoleniom chopinowskich adeptów.
Stanisław Bunin
Nagrody i wyróżnienia
19 października po przesłuchaniach finałowych, tuż przed północą w foyer Filharmonii Narodowej dyrektor konkursu Bogumił Pałasz ogłosił ostateczny werdykt jury[15]. Zdobywcy trzech pierwszych miejsc zostali uhonorowani medalami. Wszyscy finaliści otrzymali stosownie do zajętego miejsca bądź wyróżnienia odpowiednią nagrodę finansową. W dzień po zakończeniu XI Konkursu Chopinowskiego (21 października) w siedzibie Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Zamku Ostrogskich w Warszawie wręczono laureatom i uczestnikom również nagrody pozaregulaminowe[16].
Uwagi
Przypisy
- ↑ a b c d BarbaraB. Niewiarowska BarbaraB., Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie [online], chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-09-14] .
- ↑ a b c Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Konkurs XI [online], konkursy.miedzynarodowe.chopin.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-03-22] .
- ↑ a b c d Rozpoczyna się I etap Konkursu Chopinowskiego, „Trybuna Robotnicza”, Nr 230, Katowice: Śląskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 2 października 1985, s. 1–2, ISSN 0137-9356, OCLC 750488613 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b c d e f AdamA. Rozlach AdamA., Wśród 15-ki jeden Polak. Konkurs Chopinowski wkracza w decydującą fazę, „Dziennik Polski”, Nr 241 (12637), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 15 października 1985, s. 1, 4, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b c Nokturn c-moll rozpoczął XI Konkurs Chopinowski, „Dziennik Polski”, Nr 231 (12627), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 3 października 1985, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b Pierwsi Polacy na estradzie Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 232 (12628), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 4 października 1985, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b c d e f g h i XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina [online], chopincompetition2015.com [zarchiwizowane z adresu 2023-04-02] .
- ↑ a b IzabelaI. Künstler IzabelaI., XI Konkurs - 1985 r [online], tvp.pl, 12 grudnia 2009 [zarchiwizowane z adresu 2017-03-18] .
- ↑ a b c d Osoby związane z Chopinem. (Stanisław Bunin), [w:] Narodowy Instytut Fryderyka Chopina [online], pl.chopin.nifc.pl [zarchiwizowane z adresu 2016-07-30] .
- ↑ Filmowa Nel na estradzie Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 234 (12630), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 7 października 1985, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b Zakończył się II etap Konkursu im. Fryderyka Chopina, „Dziennik Polski”, Nr 240 (12636), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 14 października 1985, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ Rozpoczęcie III etapu Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 242 (12638), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 16 października 1985, s. 4, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b Siódemka Polaków wśród uczestników II etapu Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 237 (12633), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 10 października 1985, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b c AdamA. Rozlach AdamA., Krzysztof Jabłoński w finale XI Konkursu Chopinowskiego, „Dziennik Polski”, Nr 243 (12639), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 17 października 1985, s. 1, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ a b c d e AdamA. Rozlach AdamA., Triumf Stanisława Bunina. XI Konkurs Chopinowski zakończony. Krzysztof Jabłoński zdobył trzecie miejsce, „Dziennik Polski”, Nr 246 (12642), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 21 października 1985, s. 1, 4, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
- ↑ Po zakończeniu Konkursu Chopinowskiego. Pozaregulaminowe nagrody, „Dziennik Polski”, Nr 247 (12643), Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa”, 22 października 1985, s. 1–2, ISSN 0137-9089, OCLC 749162897 [dostęp 2019-01-19] .
Bibliografia
- BarbaraB. Ert-Eberdt BarbaraB., Program XI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina, Warszawa 1-20 października 1985 – The Programme of the Eleventh International Frederic Chopin Piano Competition, Warsaw 1-20 October 1985, wyd. 1, Warszawa: Wyd. Interpress, 1985, OCLC 749897746 (pol. • ang.). Brak numerów stron w książce
- RenataR. Sobańska RenataR., Regulamin XI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego imienia Fryderyka Chopina: Warszawa, 1-20 października 1985, wyd. 1, Warszawa: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina, 1985, OCLC 864227889 (pol. • ang. • fr. • niem. • ros.). Brak numerów stron w książce
- StefanS. Wysocki StefanS., Wokół Konkursów Chopinowskich, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji, 1987, ISBN 83-212-0443-0, OCLC 749899851 . Brak numerów stron w książce
|
|