Typ (teologia)

Zgodnie z teologią typiczną, Izaak jest typem Chrystusa, którego własny ojciec złożył w ofierze

Typ – określenie w teologii chrześcijańskiej oraz egzegezie biblijnej, dotyczące różnych zagadnień, wydarzeń, osób lub obiektów ze Starego Testamentu, które są traktowane jako zapowiedź tego co miało nastąpić w Nowym Testamencie.

W najszerszym ujęciu teorii typologii, główny sens Starego Testamentu jest postrzegany jedynie przez dostarczanie typów dla Chrystusa i jego doktryny. Teoria ta sięga początków pierwotnego Kościoła, była bardzo popularna w późnym średniowieczu i nadal jest popularna, szczególnie w kalwinizmie. Najbardziej zauważalna jest obecnie w Kościele prawosławnym, gdzie typologia jest nadal powszechnym narzędziem egzegetycznym^[1].

Św. Paweł pisze w jednym ze swych listów o sensie typicznym wydarzeń narodu wybranego podczas wędrówki do Ziemi Obiecanej:

A wszystko to przydarzyło się im jako zapowiedź rzeczy przyszłych, spisane zaś zostało ku pouczeniu nas, których dosięga kres czasów.

1 Kor 10,11

{{Cytat}} Linki zewnętrzne: "źródło".

Przykłady

• ofiara Abrahama z syna – typ śmierci Chrystusa
• wybawienie Żydów z Egiptu – typ ery mesjańskiej^[2]
• przejście przez Morze Czerwone – typ chrztu^[3]
• manna na pustyni i woda wyprowadzona ze skały – typ Eucharystii^[2]
• Mojżesz – typ Chrystusa^[2]
• Jozue kontynuujący misję Mojżesza – typ tego, że Ewangelia jest kontynuacją Starego Testamentu^[4]
• wejście Izraelitów do Ziemi Obiecanej – typ powrotu do ostatecznej ojczyzny przez chrzest^[4]
• zniszczenie Jerycha – typ ruiny władzy szatana^[4]
• zbawienie rodziny Rachab – zapowiedź powołania pogan do Kościoła Jezusa^[4]
• Jonasz – typ Chrystusa

Nazwa

Określenie typ pochodzi od greckiego τύπος (uderzenie, odbicie, obraz, posąg, forma, model), określającego odwzorowanie wizerunku osoby lub rzeczy np. na monecie czy obrazie^[5].

Przypisy

1. A Study of Biblical Typology (Wayne Jackson, Christian Courier)
2. Biblia Tysiąclecia - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu - Wj [online], biblia.deon.pl [dostęp 2017-11-20]  (pol.).
3. http://www.wtl.us.edu.pl/ssht/19-20/SSHT_19-20%281986-87%2941-64.pdf
4. M. A. Tabet, Introduccion a Antiguo Testamento. Palabra, Madryt 2008. s. 271
5. Liddell and Scott's Greek-English Lexicon, Oxford 1871

Kontrola autorytatywna (egzegeza):

• LCCN: sh85139176
• GND: 4186518-2
• BnF: 119386738
• NKC: ph230290
• J9U: 987007558412105171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/typological-interpretation