PROFILBARU.COM

Theodor Kittelsen
	; Theodor Kittelsen, autoportret, 1888
Imię i nazwisko	Theodor Severin Kittelsen
Data i miejsce urodzenia	27 kwietnia 1857 ; Kragerø, Norwegia
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 1914 ; Jeløya
Narodowość	norweska
Dziedzina sztuki	rysunek, malarstwo
Epoka	romantyzm, neoromantyzm
	Multimedia w Wikimedia Commons

Theodor Severin Kittelsen (ur. 27 kwietnia 1857 w Kragerø, zm. 21 stycznia 1914 na wyspie Jeløya^[1]) – norweski rysownik i ilustrator, uwieczniający w swoich pracach przyrodę i wierzenia Norwegii.

Życiorys

Jego ojciec, kupiec, zmarł gdy ten miał 11 lat, przez co Theodor dorastał w biedzie^[2]. W młodości Kittelsen chciał zostać malarzem^[3]. Malowania i rysunku uczył się w Kristianii (dawna nazwa Oslo), Paryżu i Monachium. Po powrocie ze studiów za granicą, w 1887, Kittelsen zamieszkał na Lofotach, w Skomvær z jego siostrą i szwagrem^[1]. Zainspirowany surowym krajobrazem Lofotów stworzył cykl rysunków poświęconych morzu i życiu rybaków (Fra Lofoten i Fra Lofoten II). Ożeniwszy się w 1889 z Ingą Dahl, osiadł na wyspie Skåtøy w pobliżu Kragerø, a następnie w Hvitsten^[1]. Poza przyrodą Kittelsena fascynował także świat wierzeń norweskich, zaludnionych przez trolle, huldry i inne stworzenia. Uwiecznił je m.in. w zbiorze Troldskab. Ilustrował baśnie ludowe zebrane przez Petera Christena Asbjørnsena i Jørgena Moe. Był autorem rysunków satyrycznych (Fra Livet i de smaa Forholde), stworzył cykl przedstawiający dżumę, która zdziesiątkowała ludność Norwegii w średniowieczu (Svartedauen). W 1893 roku miała miejsce pierwsza indywidualna wystawa artysty w galerii w Kristianii, później wystawiał także w Kopenhadze (1894) i w Kristianii (1895 i 1896)^[1]. Po szczęśliwym okresie w życiu artysty w 1905 roku nastąpił kryzys - Kittelsen mocno podupadł na zdrowiu. Pięć lat później z powodów finansowych wraz z rodziną opuścił swój dom i zamieszkał w Vestre Aker niedaleko Kristianii a w 1912 osiadł na wyspie Jeløy, na której dwa lata później zmarł w wieku 57 lat^[1].

Twórczość

Pomimo kilku prób malarskich, zdecydowaną większość jego dzieł stanowią rysunki. W swojej twórczości przedstawiał elementy symboliczne i romantyczne (np. seria Jomfruland z 1893 r.)^[1]. Jego dzieła często przedstawiają lokalną naturę, nierzadko są ilustracją do opowieści, baśni, ludowej legendy czy wierzeń^[4]. Elementy magiczne czy mistyczne stosował jako uzupełnienie do realistycznego przedstawienia naturalnego otoczenia^[4]. Potrafił umiejętnie łączyć różne techniki twórcze^[4], np. akwarelę, pióro, ołówek i kredkę^[1].

Rysunki artysty były wielokrotnie wykorzystywane i zamieszczane w książeczkach dołączanych do płyt norweskiego projektu muzycznego Burzum i posłużyły jako ilustracje na okładki albumów Hvis Lyset Tar Oss, Filosofem oraz Thulêan Mysteries.

Galeria

De tolv villendene (1897)
Skogtroll (1906)
Soria Moria (1900)
Pocztówka z pracą Kittelsena (ok. 1920)
Musstad (1896)
Pesta Kommer (1894)
Autoportret artysty (1891)
Troldkjærringer (1902)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g BodilB. Sørensen BodilB., Theodor Kittelsen [online], Norsk biografisk leksikon, 30 czerwca 2022 [dostęp 2023-01-02] (norw.).
↑ Theodor Severin Kittelsen - Biography [online], www.askart.com [dostęp 2023-01-02] .
↑ Theodor Kittelsen, Øde – Nasjonalmuseet – Samlingen [online], Nasjonalmuseet [dostęp 2023-01-02] (norw. bokmål).
↑ ^a ^b ^c Theodor Kittelsen, Billedkunstner [online], Nasjonalmuseet [dostęp 2023-01-02] (ang.).